7 tháng đầu năm, dư nợ tín dụng tăng 12,96% so với đầu năm. Theo Thống đốc Nguyễn Văn Giàu, mức tăng này không thấp so với mục tiêu 25% của cả năm. Điều đáng quan tâm là dù cố gắng đẩy mạnh nhưng tín dụng tháng 7 lại thấp hơn tháng 6 (chỉ tăng 2,45% so với mức tăng 2,91% của tháng 6). Nhiều ý kiến cho rằng, NHNN cần tiếp tục có thêm các biện pháp để hạ lãi suất cho vay.
Một trong những giải pháp quan trọng là bỏ tỷ lệ vốn huy động trên thị trường 2 (liên ngân hàng) không được vượt quá 20% so với thị trường 1. Thời gian qua, tỷ lệ này đang khiến các NH thừa - thiếu vốn không vay mượn được nhau, không đáp ứng thanh khoản và thiếu vốn để tăng cường cho vay. Ông Lê Đức Thúy, Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, cho rằng thị trường liên ngân hàng giống như hồ điều tiết bảo đảm cho nguồn vốn điều chuyển từ nơi thừa đến nơi thiếu một cách thuận lợi. Các NH khi không vay mượn được nhau sẽ phải cố gắng chạy ra thị trường 1 để huy động vốn. Như vậy, lãi suất huy động khó giảm, kéo theo lãi suất cho vay cũng khó hạ.
Tuy nhiên, theo ông Giàu, việc bỏ đi tỷ lệ trên sẽ khiến thị trường méo mó. Thị trường này là nơi quan hệ vay mượn, nơi người thừa cho người thiếu vay để bù đắp chủ yếu là thanh khoản, thiếu hụt dự trữ cục bộ chứ không phải để vay nhau mở rộng tín dụng. Nếu chuyển thị trường 2 sang khai thác như một thị trường kinh doanh đảm bảo lợi nhuận cho các NH thì sẽ gây rủi ro cho cả hệ thống.
Bên cạnh nút thắt từ thị trường 2, nhiều ý kiến kiến nghị NHNN cần hạ lãi suất cơ bản tạo điều kiện nới lỏng cung tiền, hạ lãi suất. Nhưng theo ông Giàu, lãi suất cơ bản hiện chỉ mang tính chất tham chiếu, không còn là nền tảng, cơ sở ràng buộc lãi suất thị trường. Vì vậy, yếu tố khả quan nhất để có thể hạ lãi suất là NHNN hỗ trợ bơm vốn qua thị trường mở. Theo thống đốc, vừa qua NHNN đã linh hoạt chưa có trong tiền lệ khi bơm vốn kỳ hạn 1 tuần để vừa tiếp ứng thanh khoản, vừa hỗ trợ việc bù đắp thiếu hụt tạm thời tín dụng ngắn hạn của NH. Tuy nhiên, thống đốc cũng khẳng định, lượng vốn lớn, lãi suất thấp mới chỉ đến được với các đối tượng ưu tiên như nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, còn các lĩnh vực và đối tượng khác vẫn phải chịu lãi suất cao.
Nhiều doanh nghiệp vẫn kêu lãi suất cao khó tiếp cận vốn nhưng theo ông Giàu, đó là quy luật khi điều hành theo cơ chế lãi suất thỏa thuận. Bởi, lãi suất khi chuyển sang cơ chế thỏa thuận hình thành 3 nhóm: lãi suất cực cao, lãi suất cao trung bình và lãi suất thấp nhất. Mặt hàng nào xa xỉ phải gánh chịu lãi suất cực cao. Thứ hai, lãi suất cao trung bình dành cho các đối tượng có lợi nhuận nhiều, thậm chí có lợi nhuận ổn định. Cuối cùng là lãi suất thấp dành cho các đối tượng được khuyến khích, ưu tiên như: nông nghiệp, nông thôn; doanh nghiệp vừa và nhỏ; xuất khẩu.
Anh Vũ
Bình luận (0)