Vốn và thủ tục

Nỗi lo này là hoàn toàn có cơ sở. Đa số doanh nghiệp bất động sản (DN BĐS) phụ thuộc vào vốn vay ngân hàng (NH). NH giảm hoặc không cho vay nữa thì không có vốn để triển khai dự án, kéo theo nguồn cung nhà, đất giảm. Các công ty cung cấp vật liệu xây dựng, nội thất, thiết kế... cũng giảm hàng, giảm việc. Ở phía người mua cũng tương tự. NH không cho vay thì giấc mơ sở hữu BĐS sẽ tạm gác lại với nhiều người, kể cả nhà giá rẻ, trung bình hay cao cấp. Vốn, tất nhiên là quan trọng số 1 đối với BĐS nói riêng và tất cả lĩnh vực nói chung. Nhưng cũng phải nhìn nhận cho chính xác chuyện "siết" này (giảm tỷ lệ sử dụng nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung - dài hạn từ 45% về 40%) không phải phanh gấp hay đột ngột mà có công bố, lộ trình từ khoảng 2 năm trước khi chính thức áp dụng vào đầu năm nay. Chưa kể dù giảm tỷ lệ nhưng để giữ, thậm chí tăng nguồn vốn cho vay trung - dài hạn, các NH cũng tích cực gia tăng huy động và tỷ trọng vốn trung - dài hạn trong cơ cấu tổng nguồn vốn huy động. Nhờ thế mà lãi suất đã có đường cong, sau nhiều năm dàn hàng ngang, lãi suất huy động kỳ hạn ngắn, dài đều như nhau. Thực tế dù "kêu ca" nhưng từ đầu năm tới nay, nhiều nhà băng vẫn đưa ra các chương trình ưu đãi cho người vay mua nhà ở...

Vấn đề gây ảnh hưởng lớn nhất đến nguồn cung hiện nay chính là nghẽn thủ tục. Nút thắt về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ đầu tư dự án là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm sụt giảm nguồn cung dự án, nguồn cung nhà ở trong thời gian qua và sẽ kéo dài trong năm nay nếu không nhanh chóng được tháo mở. Đặc biệt, thái độ của một số cán bộ, công chức nhà nước có biểu hiện né tránh, đùn đẩy, co thủ, không dám đề xuất vì sợ trách nhiệm dẫn đến việc thẩm định, phê duyệt dự án của DN bị gây khó, hồ sơ bị chuyển lòng vòng, tốn nhiều thời gian và chi phí, thậm chí mất cả cơ hội kinh doanh đã được phản ánh rất nhiều trong thời gian gần đây. Thủ tục chậm trễ, dự án bị đình trệ mới là lý do lớn nhất ảnh hưởng tới nguồn cung nhà, đất cho thị trường. Điều này còn kéo theo những hệ lụy lớn cho xã hội khi giới cò, đầu nậu cố tình dựa vào đó để tạo các cơn khan hiếm, đẩy giá BĐS lên cao, gây tình trạng sốt ảo lan truyền khắp các tỉnh, thành.

Vốn và thủ tục, cái nào cũng quan trọng nhưng đã đến lúc các DN không thể phụ thuộc mãi vào một nguồn vốn từ NH mà phải mở rộng ra các kênh khác. Lúc này, điều quan trọng vẫn là tập trung tháo gỡ rào cản về thủ tục để đẩy nhanh việc triển khai các dự án. Điều này không chỉ tạo nguồn cung mà còn giảm được rất nhiều chi phí thời gian, chi phí cơ hội và tạo môi trường thông thoáng, minh bạch cho các DN BĐS nói riêng và cộng đồng DN nói chung.