Vụ 'GS Trần Thanh Vân gặp khó': Chủ tịch tỉnh Bình Định nói gì?

Ngày 9.7, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng cho biết đã có văn bản báo cáo toàn bộ dự án Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE - ở TP.Quy Nhơn, Bình Định) của GS Trần Thanh Vân cho Thủ tướng Chính phủ để xem xét, tạo điều kiện miễn tiền thuê đất cho dự án này.

tin liên quan

GS Trần Thanh Vân ‘gặp khó’ ở Bình Định

Trung tâm ICISE do vợ chồng GS Trần Thanh Vân (Chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam, ở Pháp), GS Lê Kim Ngọc (Chủ tịch Hội Bảo trợ trẻ em Việt Nam tại Pháp) cùng các nhà khoa học có uy tín trên thế giới sáng lập và tài trợ, với pháp nhân chủ đầu tư là Công ty TNHH Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành.

Dự án ICISE được UBND tỉnh Bình Định cho thuê đất với diện tích hơn 21 ha, trong đó có hơn 14 ha đất đã xây dựng các hạng mục sử dụng vào mục đích khoa học, giáo dục… không vì mục tiêu lợi nhuận, hình thức trả tiền thuê đất hàng năm và chưa được nhà đầu tư nộp tiền thuê đất. Gần đây, Chi cục Thuế TP.Quy Nhơn nhiều lần gửi thông báo số tiền thuế thuê đất từ năm 2013 - 2019 đối với dự án ICISE gần 6 tỉ đồng.

Từ năm 2018 đến nay, GS Trần Thanh Vân và Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng có nhiều văn bản gửi đến Thủ tướng, Bộ Tài chính xin miễn tiền thuế đất cho dự án ICISE nhưng chưa được giải quyết.

Mới đây, Văn phòng Chính phủ đã có ý kiến yêu cầu UBND tỉnh Bình Định báo cáo về dự án Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE) để Thủ tướng xem xét giải quyết.

Theo Hội Gặp gỡ Việt nam, từ khi đi vào hoạt động (2013) đến nay, ICISE đã tổ chức gần 60 hội nghị khoa học quốc tế và 16 trường khoa học chuyên đề, với sự tham dự của khoảng 5.500 nhà khoa học quốc tế, trong đó có 12 người đoạt giải Nobel, 2 giải Fields (được coi là giải Nobel trong toán học), 2 giải Kavli (giải thưởng cao nhất ở lĩnh vực thiên văn học) và 1 giải thưởng vật lý Dirac (giải thưởng danh giá nhất trong ngành vật lý lý thuyết)…

“Tất cả lãnh đạo Trung ương khi vào thăm Trung tâm ICISE đều hoan nghênh vì đây là mô hình mới, là niềm từ hào của đất nước. Kéo hàng ngàn nhà khoa học, nhân vật nổi tiếng, trong đó có mưới mấy giáo sư Nobel về cho đất nước. Làm như vậy là nâng tầm khoa học của Việt Nam, nâng tầm đất nước Việt Nam”, ông Hồ Quốc Dũng nói.

Theo ông Hồ Quốc Dũng, Trung tâm ICISE và GS Trần Thanh Vân làm việc rất là ý nghĩa đối với khoa học Việt Nam. Trung tâm này là nơi tổ chức các hội nghị khoa học quốc tế để làm sao đưa các nhà khoa học Việt Nam tiến sát, ngày càng tiệm cận với khoa học thế giới và đào tạo, bồi dưỡng các nhà khoa học Việt Nam tổ chức các hội nghị, hội thảo quốc tế…

Trên cơ sở đó, ICISE sẽ hình thành các viện nghiên cứu, từ đó sẽ nhờ các giáo sư hàng đầu thế giới giúp đỡ, nâng tầm các nhà khoa học Việt Nam lên. Hiện tại ICISE đã có 2 nhóm nghiên cứu về Vật lý lý thuyết và Vật lý Neutrino với sự tham gia của nhiều nghiên cứu sinh Việt Nam. “Mục đích của thầy Vân là mong muốn một ngày nào đó ICISE sẽ có vài công trình nghiên cứu khoa học được quốc tế ghi nhận, đánh giá cao”, ông Hồ Quốc Dũng nói.

Theo ông Hồ Quốc Dũng, Trung tâm ICISE không đủ điều kiện miễn tiền thuế đất là do mô hình hoàn toàn mới, áp vào các quy định hiện hành của Việt Nam hiện nay thì nó không phù hợp. Nếu áp dụng vào chính sách miễn tiền thuê đất đối với trung tâm giáo dục thì phải xem xét trung tâm này mở bao nhiêu trường, bao nhiêu lớp, bao nhiêu học sinh… Trung tâm ICISE không đáp ứng được điều kiện này.

Nếu áp dụng vào chính sách miễn tiền thuê đất đối với doanh nghiệp khoa học thì ICISE phải có công trình, sản phẩm. Hiện chưa có công trình, sản phẩm khoa học nào nhưng hoạt động của ICISE lại đang có ý nghĩa rất lớn đối với khoa học Việt Nam.

Ông Hồ Quốc Dũng cho biết đã ký ít nhất là 4 văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương xin miễn tiền thuế đất cho Trung tâm ICISE. Trong các văn bản này lý giải rất rõ những cống hiến mà GS Trần Thanh Vân và Trung tâm ICISE đem lại cho đất nước hết sức to lớn. Dự án ICISE chủ yếu phục vụ nghiên cứu khoa học, không vì mục đích lợi nhuận và là cơ sở để UBND tỉnh Bình Định xây dựng đề án phát triển Khu đô thị khoa học đầu tiên tại Việt Nam. Chủ đầu tư dự án (Công ty TNHH Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành) là doanh nghiệp chủ yếu hoạt động phục vụ nghiên cứu khoa học, không có lợi nhuận nên thời gian qua gặp không ít khó khăn về tài chính.

Tuy nhiên, áp dụng với các quy định hiện hành thì dự án ICISE chưa đủ điều kiện miễn tiền thuế đất. Vì vậy, tỉnh Bình Định đã kiến nghị Trung ương cho phép dự án được hưởng chính sách miễn giảm tiền sử dụng đất theo quy định đối với các doanh nghiệp hoạt động khoa học.

Tháng 9.2018, Bộ Tài chính cũng đã có văn bản trả lời rằng theo báo cáo của tỉnh Bình Định cho thấy dự án ICISE không đáp ứng đủ điều kiện để miễn tiền thuê đất, hưởng chính sách khuyến khích phát triển xã hội hóa ban hành nên không thuộc đối tượng miễn tiền thuê đất.

Ông Hồ Quốc Dũng cho rằng trả lời của Bộ Tài chính chưa thỏa đáng. Nếu như Trung tâm ICISE đủ điều kiện miễn thuế đất thì tỉnh báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính để làm gì? Khi đủ điều kiện miễn tiền thuế đất thì Chủ tịch UBND tỉnh đã ký quyết định miễn, dưới nữa là Cục trưởng Cục thuế tỉnh ký. Tuy nhiên, việc giải quyết miễn tiền thuê cho dự án ICISE vượt tầm giải quyết của lãnh đạo tỉnh Bình Định nên phải đề nghị Trung ương xem xét, giải quyết.

“Đây là nỗi niềm trăn trở lớn của chúng tôi, là món nợ của tỉnh đối với GS Trần Thanh Vân. Rõ ràng là đã xác định những bất cập, nhưng việc xem xét, thực hiện miễn giảm phải theo trình tự, thủ tục”, ông Hồ Quốc Dũng bày tỏ.