Khó hiểu
Chuyện xét duyệt các tác phẩm đề cử giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, lĩnh vực âm nhạc được đem ra “mổ xẻ” nhiều nhất. Nhiều câu hỏi được các nhà báo đặt ra cho đại diện Hội Nhạc sĩ VN là NSƯT Phạm Ngọc Khôi - Phó chủ tịch Hội Nhạc sĩ VN. Trong lần xét duyệt đầu tiên của hội đồng cấp cơ sở lĩnh vực âm nhạc, 5 nhạc sĩ là Đinh Quang Hợp, Ngọc Khuê, Lê Việt Hòa, Đoàn Bổng, Thế Song không có tên trong danh sách đề cử. Nhưng sau khi các nhạc sĩ gửi đơn khiếu nại, kiến nghị tới Bộ VH-TT-DL, hội đồng đã xét duyệt lại và đưa cả 5 nhạc sĩ vào danh sách mới.
Ông Phạm Ngọc Khôi giải thích: “Lúc đầu, các nhạc sĩ gửi hồ sơ xét duyệt theo cụm tác phẩm và không nhận được đủ 75% số phiếu bầu của hội đồng cơ sở. Sau khi các nhạc sĩ gửi đơn, Bộ VH-TT-DL, Vụ Thi đua khen thưởng, Thanh tra Bộ VH-TT-DL đã đề nghị hội đồng cơ sở xét duyệt lại, nhưng không theo cụm tác phẩm mà theo từng tác phẩm riêng”. Với kiểu xét này, cả 5 nhạc sĩ đã nhận được đủ số phiếu bầu để có tên trong danh sách đề cử.
Tuy nhiên, có nhiều ý kiến thắc mắc: Sự khác nhau giữa kiểu xét cụm tác phẩm và từng tác phẩm riêng lẻ; vì sao cụm tác phẩm thì không được chấp nhận, trong khi từng tác phẩm lại được đánh giá cao; nếu tác giả đã nộp hồ sơ xét theo cụm tác phẩm thì sao không làm đúng theo nguyên tắc, nếu cứ kiện tụng thì xét lại theo kiểu khác thì có tạo tiền lệ không tốt.
Về trường hợp nhạc sĩ Hoàng Hà (tác giả các ca khúc Đất nước trọn niềm vui, Gặp nhau trên đỉnh Trường Sơn, Cùng hành quân giữa mùa xuân...), ông Phạm Ngọc Khôi cho biết, nhạc sĩ nộp hồ sơ nhận giải thưởng Hồ Chí Minh, chứ không phải giải thưởng Nhà nước, trong khi đó, tiêu chí giải thưởng Hồ Chí Minh “khắt khe hơn”. Nhạc sĩ Lê Lan đã từng bị kỷ luật về tội đạo nhạc nhưng vẫn được Hội đồng cấp bộ thông qua xét đề cử giải thưởng Nhà nước.
Ông Nguyễn Hải Anh - Vụ trưởng Vụ Thi đua khen thưởng lý giải: “Mặc dù nhạc sĩ đã có những sai lầm, nhưng sau đó, ông đã vượt qua, tiếp tục cống hiến, để lại những sáng tác có giá trị. Hội đồng đánh giá cao những cố gắng của ông”. Về trường hợp Hội Nhạc sĩ Hà Nội gửi công văn đề nghị xét duyệt giải thưởng Hồ Chí Minh cho nhạc sĩ Phạm Tuyên, ông Nguyễn Hải Anh cho biết: “Công văn không phải là hồ sơ. Làm như vậy là không đúng với quy định xét duyệt”.
Cần thay đổi
Vừa qua, Hội đồng cấp bộ đã thông qua đề cử giải thưởng Nhà nước, lĩnh vực điện ảnh của tác giả Nguyễn Thước. Tuy nhiên, sau khi nhận được đơn kiến nghị của hai nhà biên kịch Phan Huyền Thư, Phan Thanh Tú, hội đồng đã rút hồ sơ. Ông Lê Khánh Hải - Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL cho biết, về nguyên tắc, 2 biên kịch có thể xin xem xét giải thưởng về lĩnh vực văn học, nhưng xét thấy có những đóng góp nhất định với tác phẩm. Vì thế, Bộ yêu cầu phải có sự đồng thuận của nhà biên kịch, tác phẩm mới được xét duyệt. Tuy nhiên, nhiều ý kiến thắc mắc liên quan đến quyền tác giả, các thành phần khác nhau tham gia trong một tác phẩm (không chỉ lĩnh vực điện ảnh, mà các lĩnh vực khác) như thế nào thì có quyền tác giả.
Về việc xét danh hiệu NSND, NSƯT, nhiều ý kiến cho rằng cần có quy định rõ ràng, cụ thể các huy chương tại các liên hoan như thế nào thì được quy đổi và quy đổi ra sao, những trường hợp nào được đặc cách. Chẳng hạn như nhiều nghệ sĩ đã quá tuổi công tác, không được tham dự các liên hoan, không đủ số huy chương, nhưng vẫn tiếp tục cống hiến thì cần phải có những quy định xét duyệt riêng.
Không ít ý kiến đề cập đến việc, cần có đơn vị giám sát các hội đồng ngay từ cấp cơ sở để tránh những sai lầm, thiếu sót.
|
Mỗi lần xét giải thưởng Hồ Chí Minh, Nhà nước hay danh hiệu NSƯT, NSND, các hội đồng đều nhận được đơn kiến nghị, khiếu nại. Ông Lê Khánh Hải thừa nhận sẽ phải có những thay đổi trong quy chế, để công tác xét duyệt chất lượng hơn. Ông cho biết, sau đợt xét giải thưởng, danh hiệu sắp tới, Bộ VH-TT-DL sẽ có buổi báo cáo, tổng kết, xem xét các ý kiến. Cũng theo ông, Bộ VH-TT-DL đã có ý định triển lãm, xin ý kiến người dân về việc xét tặng danh hiệu, giải thưởng nhưng năm nay chưa làm được. |
Minh Ngọc
Bình luận (0)