“Bẫy” giao thông ở thành phố mà tuần qua Báo Thanh Niên đã có loạt bài phản ánh rất chi tiết, nêu một thực trạng đáng trách của ngành giao thông. Bảng biển hướng dẫn lộn xộn, bất hợp lý và cả... bất ngờ khiến lái xe không đỡ nổi. Ở nhiều nơi, lực lượng chức năng chỉ chực chờ xử phạt vi phạm theo kiểu bắt bí người vi phạm chỉ vì họ vô tình phạm lỗi. Để không bị xử phạt, nhiều người tìm cách lách tránh, hoặc có suy nghĩ tiêu cực là chung chi. Tính định hướng, giáo dục, hướng dẫn, điều chỉnh xã hội của pháp luật vì thế mà bị triệt tiêu. Chỉ còn lại sự bức xúc và tâm lý phản kháng với phản ứng tiêu cực từ người dân. Bởi họ không phục do không cố tình phạm lỗi. Kéo dài tình trạng này sẽ trở thành những phản ứng có điều kiện và từ đó hình thành nên văn hóa. Ta có tốn kém bao nhiêu giấy mực, bao nhiêu phong trào để xây dựng văn hóa giao thông nhưng từ những điều nhỏ nhất là sự hợp lý trong thực thi công quyền đã thiếu sót thì mọi cố gắng đều trở nên vô nghĩa.
Ở các nước, biển báo chỉ dẫn giao thông rõ to, dễ hiểu. Người học thấp, kẻ học cao, người lần đầu đặt chân đến quốc gia đó cũng có thể hiểu được để chấp hành. Lái xe ở nước ngoài không mệt vì đường xá tốt và biển báo chỉ dẫn rõ ràng, hợp lệ.
Giao thông là thứ tác động đến mọi người. Ai ôm xe chạy cũng quan tâm bởi họ đang điều khiển nguồn nguy hiểm cao độ trong một môi trường chật chội, đông xe. Vì vậy, từ luật giao thông đến biển báo chỉ dẫn, phân làn... rất cần phải đơn giản, dễ hiểu, rõ ràng, đặc biệt là dễ tìm hiểu và có thể thực hiện. Có hiểu rõ, tận tường thì mới có thể thực hiện đúng và đầy đủ.
Trên hết là loại bỏ ngay sự bất hợp lý theo kiểu “ai cũng hiểu chỉ một người không hiểu” trong hướng dẫn giao thông để người dân được ở trong môi trường luật trong sáng. Mỗi một vi phạm giao thông nếu bị phát hiện thì cần đề cao tính giáo dục rồi mới xử phạt căn cứ vào ý chí của người vi phạm.
Hãy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất là thay đổi sự bất hợp lý. Tiếp thu sự phản ảnh của dư luận rồi chọn lọc để điều chỉnh phù hợp là nguyên tắc cơ bản về sự đồng thuận trong xã hội. Làm được thế thì chúng ta không cần hô khẩu hiệu kêu gọi người dân chấp hành luật lệ giao thông đường bộ mà tự khắc họ sẽ chấp hành nghiêm chỉnh.
Luật sư Nguyễn Thành Công
Bình luận (0)