Như “chủ nghĩa thực dân”
Thỉnh thoảng, chuyện voi nổi điên lại xuất hiện trên mặt báo. Gần đây nhất là vụ 4 con voi giẫm giết 1 người trên đường phố Mysore (Ấn Độ) vào ngày 8.6. Dù to xác, voi luôn được xem là con vật có bản tính hiền lành, nên những hành động trái tính như vậy là chuyện bất thường trong mắt giới khoa học.
|
|
Khi phân tích các đoạn phim ghi cảnh voi tấn công người, Giám đốc môi trường sống của voi tại Vườn thú Oregon (Mỹ) Mike Keele nhận định đây là những con voi đực trẻ, vốn có khuynh hướng tụ tập thành bè đảng sau khi bị tách khỏi đàn trước những cuộc tấn công bằng cách ném đá của dân làng. Ông Keele cho rằng một phần lỗi cũng thuộc về con người. Voi đã trở nên hung hăng hoặc thậm chí bị đẩy vào tình trạng căng thẳng khi con người xâm chiếm môi trường sống của chúng. Trong lúc hoảng loạn và sợ hãi, các con vật này xem mọi thứ chuyển động là mối nguy hiểm và chúng quyết định phải ra tay trước để tự bảo vệ mình.
Còn theo các nhà khoa học khác, như chuyên gia về hành vi của voi Gay Bradshaw, chuyện xảy ra tại Mysore là bằng chứng cho thấy mức độ chấn thương tâm lý nặng nề ở voi trong cuộc xung đột dài hơi với con người. Bradshaw cho hay voi đơn giản chỉ phản ứng như người lúc bị dồn đến chân tường. Ông cũng so sánh sự mâu thuẫn giữa người với voi giống như những gì đã xảy ra trong chủ nghĩa thực dân. “Voi đấu tranh để giữ nếp sống và xã hội của chúng khi nơi cư trú bị thu hẹp dần và bị giết chết tươi nếu chống cự”, ông Bradshaw giải thích.
Đấu tranh sống còn
Một trong những lý do chính dẫn đến xung đột này là sự tranh đấu để giành lấy nguồn tài nguyên. Tại châu Á, có khoảng 35.000 đến 50.000 voi, trong khi dân số con người lên đến gần 4 tỉ. Loài voi cần không gian rộng rãi để thoải mái rong chơi, với nhiều thức ăn và lượng nước uống dồi dào giúp chúng tiêu hóa cả đống chất xơ sau mỗi bữa. Khi nơi ở bị con người lấn chiếm làm ruộng rẫy, chúng cũng “vui vẻ” thay đổi khẩu vị từ mía sang bắp hoặc bất cứ nông phẩm nào mà con người trồng trọt. Đôi khi voi trở nên quá hài lòng với thức ăn mới và sẵn sàng lao vào nương bản nếu ngửi thấy mùi thức ăn ngon lành, theo Marshall Jones của Viện Bảo tồn sinh học Smithsonian. Chuyên gia này ước tính mỗi năm có đến 300 người tại Ấn Độ mất mạng vì voi, và ngược lại có khoảng 200 con voi bị hạ sát trong các cuộc xung đột với người.
Hiện giới chuyên gia vẫn đồng ý rằng con người là bên cần đưa ra giải pháp để tạo môi trường chung sống hòa bình với các sinh vật khác. Theo chuyên gia Keele, một trong những biện pháp là dựng hàng rào bảo vệ xung quanh làng mạc thay vì đóng cọc nhốt voi vào nơi ở của chúng. Bên cạnh đó, chuyên gia Bradshaw cho hay con người cần phải ngưng ngay các hành động bạo lực với voi, tạo dựng những hành lang tốt hơn với đủ thực phẩm và nước uống để voi không phải đi lạc vào khu vực của con người để kiếm ăn.
Hạo Nhiên (Theo Discovery)
Bình luận (0)