Mỹ nói gì về khả năng Ukraine tự pháo kích vào nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu?

Trước đó cùng ngày, giới chức Nga cho biết vụ pháo kích của Ukraine đã khiến phần mái của tòa nhà có các lò phản ứng hư hại. Quan chức Mỹ giấu tên nói: "Điều tôi biết chắc chắn là Nga đã khai hỏa từ khu vực xung quanh nhà máy. Và tôi cũng biết là có nhiều viên đạn đã rơi vào gần nhà máy".

Ông tránh trả lời câu hỏi Mỹ làm thế nào để giám sát tình hình quanh nhà máy Zaporizhzhia. Tuy nhiên ông nói: "Không thể nói là Ukraine không bắn pháo vào khu vực lân cận [nhà máy điện hạt nhân], vì tôi nghĩ là Ukraine có khả năng đã làm như vậy, nhưng họ có lý do, mà trong nhiều trường hợp là để bắn trả pháo Nga bắn ra từ những vị trí đó".

Nga đã kiểm soát nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu ở Ukraine từ đầu tháng 3. Nhà máy Zaporizhzhia được lực lượng Nga đảm bảo an ninh, còn nhân viên làm việc bên trong vẫn là người Ukraine.

Chính quyền Kyiv cáo buộc Nga biến nhà máy này thành một căn cứ quân sự để tấn công nhiều mục tiêu ở Ukraine và cho rằng binh sĩ Nga tự nổ súng vào nhà máy để gây tiếng xấu cho phía Ukraine.

Quan chức Mỹ nhấn mạnh Ukraine "biết rõ tác động tiềm năng của việc tấn công nhà máy điện hạt nhân và họ sẽ cố gắng không làm điều đó".

Nga đã cung cấp cho Liên Hiệp Quốc các bằng chứng cho thấy Ukraine tấn công nhà máy Zaporizhzhia và thị trấn Energodar từ tháng 7. Ukraine được cho là đã sử dụng các UAV "tự sát" được Mỹ cung cấp để tấn công.

Giới chức địa phương cho hay trong vụ tấn công mới nhất ngày 29.8, một loạt đạn đã phá hủy phần mái tòa nhà là nơi lưu trữ nhiên liệu mới cho lò phản ứng.

Ngày 28.8, một thiết bị bay cũng bị bắn hạ gần nhà máy, trong khi đó Ukraine pháo kích thị trấn Energodar khiến 9 dân thường bị thương.

Kyiv đã yêu cầu Nga trao trả quyền kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia, hoặc ít nhất là phi quân sự hóa khu vực 30 km xung quanh nhà máy này. Ngày 29.8, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cũng thúc giục tạo vùng phi quân sự và kêu gọi ngừng bắn vào các lò phản ứng.

Trước đó, Mỹ nhiều lần cáo buộc Moscow muốn "cướp điện của Ukraine" bằng cách ngắt điện nhà máy và ngắt kết nối nó khỏi lưới điện Ukraine.

Theo các chuyên gia hạt nhân Nga, nguy cơ lớn nhất không phải là sự cố lò phản ứng mà là việc pháo binh Ukraine tấn công kho chứa các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng, có thể gây phát tán chất phóng xạ. Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi sẽ lãnh đạo nhiệm vụ thăm nhà máy Zaporizhzhia dự kiến trong tuần này.