|
|
Những ngày tháng hào hùng
Ngược thời gian, năm 1965, việc vận chuyển bằng xe cơ giới của Đoàn 559 qua tây Trường Sơn thường phải chịu cảnh ngập lụt tại túi nước Xiêng Phan (Lào). Vào mùa mưa, có đoạn ngập sâu trên 6 m khiến hàng trăm xe ô tô bị ùn ứ và trở thành mục tiêu của máy bay địch. Vì thế Bộ Tư lệnh Đoàn 559 quyết định mở con đường mới tránh túi nước Xiêng Phan. Đường 20-Quyết Thắng được lệnh khởi công với chiến dịch mang tên “Chọc thẳng Trường Sơn, mở đường thắng lợi”. Đường bắt đầu từ thôn Phong Nha, xã Sơn Trạch (H.Bố Trạch) đến ngã ba Lùm Bùm với chiều dài 125 km.
Trong thời gian 1965-1972, quân địch điên cuồng dội bom đánh phá nhằm hủy diệt đường 20 Quyết thắng, một trong những tuyến huyết mạch chi viện cho miền Nam. Con đường trở thành tọa độ lửa. Những địa danh như: cua chữ A, ngầm Ta Lê, đèo Pulanhic, phà Xuân Sơn, phà Nguyễn Văn Trỗi, Km 14, Km 16... là những điểm bị đánh phá ác liệt. Có ngày địch đánh tới 93 trận vào một điểm, trong đó 8 trận máy bay B52 rải thảm.
Tuy nhiên, với khẩu hiệu “Sống bám đường, chết kiên cường dũng cảm”, hàng vạn bộ đội, TNXP, dân công hỏa tuyến kiên quyết bám đường đánh địch, đảm bảo mạch máu giao thông tuyến lửa. Trong vòng 7 năm, đã có 552 người hy sinh trên đường 20-Quyết Thắng và hàng ngàn người khác mang thương tật suốt đời. Các anh hùng liệt sĩ đã dệt nên những trang sử bất tử. Chiều ngày 14.11.1972, Tiểu đội TNXP gồm các anh, chị: Nguyễn Văn Huệ, Nguyễn Văn Phương, Nguyễn Mậu Kỷ, Hoàng Văn Vụ, Trần Thị Tơ, Lê Thị Mai, Đỗ Thị Loan, Lê Thị Lương đang bám đường thì phải chạy vào một hang đá tránh bom rải thảm. Sau loạt bom, 5 chiến sĩ pháo binh hy sinh ngoài cửa hang và một tảng đá lớn đổ ập xuống bịt kín miệng hang. Đồng đội tìm mọi cách cứu các anh, chị ra nhưng đều bất lực. Người ở ngoài luồn ống nhựa qua khe hở rồi đổ cháo loãng vào với hy vọng kéo dài sự sống cho đồng đội. Tiếng kêu cứu ở phía trong vọng ra ngày một yếu dần cho đến ngày thứ 9 thì tắt hẳn, tất cả rơi vào im lặng.
Tại Đền tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đường 20 có khắc bài của Giáo sư, Anh hùng lao động Vũ Khiêu, bài có đoạn: Tuổi hai mươi nguyện hiến non sông/Đường trăm trận xá gì sống chết/Tỏ cùng trời đất tấm trung can/Dãi với non sông bầu nhiệt huyết... Tuổi chẳng thọ nhưng huân công mãi mãi trường tồn/Thân dù tan mà khí phách đời đời bất diệt.
Chuyện ghi ở đền tưởng niệm
Ngay bên Hang Tám Cô, một đền tưởng niệm được xây dựng khang trang sạch sẽ. Ở đó có 7 nhân viên của Ban quản lý khu di tích đảm nhận việc hương khói, dọn dẹp, hướng dẫn khách tham quan, thuyết minh. Nhờ các anh mà Đền tưởng niệm cũng như Hang Tám Cô không bao giờ nguội lạnh. Các anh là những người may mắn chứng kiến những câu chuyện cảm động, những sự trùng hợp ngẫu nhiên đến khó tin.
Anh Lê Thanh Lương (ở xã An Thủy, H.Lệ Thủy) làm nhiệm vụ tại khu di tích được 2 năm kể rằng: “Đêm đầu tiên vào với các Anh hùng liệt sĩ, mình xuống hang lấy một cái đèn dầu lên thắp cho bớt quạnh hiu. Đèn đầy dầu, nhưng thắp được một chút thì tắt, mình khơi tim, đốt lại nhưng vừa đặt lưng xuống thì lửa đèn lại tắt. Nghĩ bụng, phải chăng mình chưa xin phép các anh, chị ở dưới ấy nên dậy cầm đèn quay xuống hang thắp hương cầu vọng. Từ đó chiếc đèn không còn bị tắt kiểu vậy nữa”.
Những câu chuyện trên đường 20-Quyết Thắng đều gắn liền với con số 8: Binh trạm 14 phụ trách đường có 8 tập thể và 8 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; Tiểu đội nữ 8 TNXP phụ trách đoạn đường qua trọng điểm Km 16 để lại tâm danh Hang Tám Cô dù 8 liệt sĩ cùng chung quê Hoằng Hóa-Thanh Hóa (có cả nam lẫn nữ); tổ thằn lằn trong Đền tưởng niệm có 8 quả trứng.
Dịp kỷ niệm 50 năm ngày mở đường Trường Sơn (1959-2009) và tập thể liệt sĩ 8 TNXP hy sinh tại Hang Tám Cô được truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thì cây chuối rừng mọc trước cửa hang bỗng nhiên trổ hoa đậu 8 nải. Lần thứ hai cây chuối trổ hoa vào hè năm 2011 khi Ban quản lý khu di tích tiến hành sắp đặt lại một số thứ trong hang. Lần này cây chuối đậu 11 nải trùng với 11 bát hương đặt trong hang.
Còn nhiều câu chuyện khác linh ứng khiến những người đã từng đến Hang Tám Cô cảm tưởng các anh hùng liệt sĩ luôn sống mãi.
Trương Quang Nam
Bình luận (0)