7 yếu tố giúp kinh tế Úc tránh khỏi suy thoái suốt 26 năm qua

Mặc dù Úc đã ghi nhận hai quý tăng trưởng kinh tế không mấy tích cực vào năm 1991, nhưng nền kinh tế giàu có của thế giới sau đó đã trải qua 103 quý tăng trưởng ấn tượng nối tiếp nhau. Dưới đây là một số yếu tố giúp Úc đứng vững trước các cuộc suy thoái kinh tế, theo tổng hợp từ The Telegraph.

Úc đã gặt hái được những lợi ích đáng kể khi nền kinh tế của Trung Quốc phát triển. Ví dụ, trong năm 2014, số liệu của chính phủ cho thấy Đại lục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Úc, chiếm 34% tổng sản lượng hàng xuất khẩu, với tổng giá trị khoảng 98 tỉ đô la Úc, tương đương gần 78 tỉ USD. Và từ năm 2005 đến 2015, Úc đã trở thành nước nhận được đầu tư lớn thứ hai của Trung Quốc, sau Mỹ, với 80 tỉ USD được đầu tư trực tiếp. “Không có quốc gia nào trên thế giới có thể thu lợi từ Trung Quốc nhiều như Úc trong suốt 30 năm qua”, nhà kinh tế học Saul Eslake nói với Bloomberg hồi đầu năm nay.

Năm 1983, chính phủ đã thả nổi đồng đô la Úc, cho phép đồng tiền tự do phản ứng với thị trường. Đây được xem là bước đi táo bạo, mạnh mẽ và quan trọng nhất trong lịch sử kinh tế của đất nước. Quyết định này đã giúp Ngân hàng Dự trữ Quốc gia kiểm soát lãi suất, kiềm chế lạm phát và linh hoạt ứng biến trước những cú sốc thay đổi của thị trường toàn cầu.

Việc bãi bỏ quy định trong lĩnh vực tài chính của Úc đã tạo ra nhiều cạnh tranh hơn cho các ngân hàng trong nước, khuyến khích họ hoạt động hiệu quả hơn. Động thái này được đưa ra cùng với những cải cách khác trong nền kinh tế như việc thả nổi tiền tệ. Sau khi bãi bỏ quy định, các ngân hàng Úc bắt tay vào một quá trính sáp nhập nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh khi đối đầu với các nước khác. Ric Battellino, cựu Phó thống đốc Ngân hàng Dự trữ, nói trong một bài phát biểu năm 2007 rằng “việc chuyển từ sử dụng các biện pháp kiểm soát trực tiếp sang một hệ thống dựa vào thị trường cuối cùng đã cho chính phủ nhiều cơ hội hơn để quản lý và mở đường cho sự ổn định kinh tế”.

Vào đầu những năm 2000, giá các mặt hàng như than đá và quặng sắt bắt đầu tăng mạnh do nhu cầu từ châu Á. Nó đánh dấu sự bùng nổ ngoạn mục, đầy ý nghĩa khi lĩnh vực khai thác mỏ đã đóng góp khoảng một nửa trong sự tăng trưởng kinh tế của Úc giai đoạn trước năm 2012. Công nhân từ khắp nơi trên thế giới đã đổ về Tây Úc, nơi có nhiều quặng sắt được sử dụng để chế tạo thép. Tuy nhiên, sự suy thoái của giá cả hàng hóa sau đó đã làm chậm lại tình hình, đồng thời khiến các công ty khai thác mỏ khổng lồ của Úc như Rio Tinto và BHP Billiton phải cắt giảm hàng nghìn việc làm.

Thị trường lao động kinh hoạt cho phép Úc vượt qua cú sốc của các cuộc khủng hoảng tài chính tốt hơn hầu hết các quốc gia khác trên thế giới. Tính linh hoạt của nền kinh tế có nghĩa là người lao động có thể di chuyển vào các ngành công nghiệp đang phát triển, giúp cho tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp. Được biết, điều này cũng đã đóng góp vai trò quan trọng để xử lý những khó khăn cho người lao động trong thời gian hoạt động khai thác mỏ của Úc phát triển chậm lại.

Tăng trưởng GDP của Úc đã được đẩy mạnh khi dân số tăng lên, đặc biệt với làn sóng người nhập cư. Dù điều này không hẳn là yếu tố lý tưởng cho người bản xứ, nhưng lại là tin tốt lành cho chính phủ Úc trong việc giữ đất nước thoát khỏi suy thoái. Dân số Úc hiện nay khoảng 24 triệu người, tăng nhiều so với 15 triệu người vào năm 1980.

Du lịch là lĩnh vực mũi nhọn của nền kinh tế Úc, đặc biệt trong những năm gần đây với đóng góp nhiều nhất đến từ du khách của châu Á. Theo báo cáo của Deloitte, ngành du lịch Úc tăng gấp ba lần so với tăng trưởng kinh tế chung của đất nước trong nửa đầu năm 2016. Deloitte cũng nhận định du lịch sẽ tiếp tục là ngành “siêu tăng trưởng”, đem tới sự thịnh vượng cho quốc gia này trong hai thập niên tới.