Albania trước trận 'ra mắt' quá đặc biệt

Đúng 13 năm trước, ngày 11.6.2003, Lorik Cana xuất hiện lần đầu tiên trong màu áo đội tuyển Albania, gặp Thụy Sỹ ở vòng loại EURO 2004. Bây giờ, cũng đúng ngày 11.6, cũng trước đối thủ nhiều duyên nợ Thụy Sỹ, Cana sẽ mang băng thủ quân, dẫn dắt đồng đội trong một trận đấu mang tính lịch sử. Vâng, không cần nói thêm để biết đây là trận đấu đầu tiên của Albania ở vòng chung kết của một giải đấu lớn.

Hơn chục năm chinh chiến trong các màu áo Paris Saint Germain, Marseille, Sunderland, Galatasaray, Lazio, Nantes, Cana hiển nhiên trở thành cầu thủ xuất sắc và nổi tiếng nhất trong thế hệ hiện nay, nếu không muốn nói là trong toàn bộ lịch sử bóng đá Albania. Không còn mục tiêu quan trọng nào nữa, Cana dự định sẽ chia tay đội tuyển sau EURO này. 

Tràn ngập cảm xúc đã đành, nhưng Cana và đồng đội còn đang ngập tràn cảm xúc vì nguyên nhân khác. Tại sao đối thủ lại là Thụy Sỹ? Và khi lá thăm định mệnh ghi tên Thụy Sỹ cho trận ra quân của Albania tại giải đấu lớn đầu tiên của họ, thì đấy là một... điềm may?

Cana là một trong khoảng chục tuyển thủ Albania có quyền lựa chọn màu áo Thụy Sỹ trước khi bước vào sự nghiệp quốc tế. Anh đã khoác áo đội trẻ Lausanne từ khi còn bé và chưa bao giờ khoác áo một CLB Albania. Tương tự là những Ermir Lenjani, Arlind Ajeti, Amir Abrashi, Shkelzen Gashi, Migjen Basha, Freddie Veseli, Naser Aliji... Họ đều sinh ra tại Thụy Sỹ, hoặc được gia đình đưa sang Thụy Sỹ khi còn rất bé. Đa số họ đã từng khoác áo đội trẻ Thụy Sỹ, nhưng chọn đội tuyển Albania, theo nguồn gốc.

Trường hợp của Taulant Xhaka còn đặc biệt hơn. Nếu được ra sân và nếu Thụy Sỹ cũng đưa ra sân cầu thủ Granit Xhaka, thì đây sẽ là lần đầu tiên có một cặp anh em ruột đối đầu với nhau trên trận địa EURO. 

Tuy nhỏ hơn 1 tuổi, cậu em Granit lại nổi tiếng sớm hơn và được gọi vào đội tuyển Thụy Sỹ. Sau đó, cho rằng đấy không hẳn là quyết định hay, Granit đề nghị ông anh Taulant chọn đội tuyển quê hương Albania, và Taulant làm theo. Xin nhắc lại: họ là anh em ruột "chính hiệu", khác với trường hợp anh em nhà Boateng từng đối đầu với nhau ở World Cup (tuyển thủ Ghana Kevin-Prince Boateng và tuyển thủ Đức Jerome Boateng chỉ là anh em cùng cha khác mẹ).

Giống như Granit Xhaka, còn có khá nhiều cầu thủ trong dòng thác di dân năm nào chọn đội tuyển theo nơi sinh thay vì nguồn gốc. Và họ khoác áo Thụy Sỹ, dù là người Albania. Họ là Xherdan Shaqiri, Blerim Dzemaili, Admir Mehmedi, Valon Behrami, Shani Tarashaj... Thật khó đoán: sẽ có bao nhiêu cầu thủ người Albania khoác áo Thụy Sỹ, đối đầu với bao nhiêu cầu thủ sinh tại Thụy Sỹ khoác áo Albania, trong trận ra quân của hai đội vào ngày 11.6.

Tất nhiên, nền bóng đá Albania luôn bị đánh giá yếu hơn Thụy Sỹ. Có người nhìn vào hàng loạt cầu thủ vươn lên trên sân cỏ Thụy Sỹ trong đội hình Albania, và gọi đấy là đội "Thụy Sĩ B". Vậy, đâu là chi tiết nói lên "điềm may" của Albania trong trận đấu quá đặc biệt này? Hãy nhớ lại Senegal tại World Cup 2002. 

Đấy là lần đầu tiên Senegal xuất hiện ở đấu trường World Cup. Đội hình Senegal khi ấy gồm toàn các cầu thủ sinh ra tại Pháp, trưởng thành trong làng bóng Pháp, nhưng chọn màu áo Senegal theo gốc gác. Người ta gọi đấy là đội "Pháp B". Nhưng rồi, "Pháp B" bất ngờ quật ngã "Pháp xịn", vốn là đương kim vô địch, ngay trận mở màn World Cup 2002!