Ấm lên toàn cầu đe dọa an toàn bay

Ngành hàng không đang bị ảnh hưởng trực tiếp từ tình trạng ấm lên toàn cầu - Ảnh: io9.com

Sự ấm lên toàn cầu có thể đang tạo ra chu kỳ khắc nghiệt hơn trong không khí, chẳng hạn gió sẽ mạnh lên, đẩy các chuyến bay vào tình trạng phải chật vật chống chọi trong lúc đang di chuyển trên không. Theo nghiên cứu mới, chỉ tính riêng tại Mỹ hiện có khoảng 30.000 chuyến bay thương mại mỗi ngày. Và nếu thời gian bay khứ hồi thay đổi 1 phút, các máy bay thương mại bị giữ lại trên không thêm 300.000 giờ/năm. Điều này suy ra các hãng hàng không phải cần thêm 4,5 tỉ lít nhiên liệu, tương đương 3 tỉ USD và thêm 10 tỉ kg CO2 tống ra không khí mỗi năm, theo báo cáo đăng trên chuyên san Nature Climate Change.

Chuyên gia Kris Karnauskas thuộc Viện Hải dương học Woods Hole ở Massachusetts cho hay “các mô hình lưu động gió ở tầng cao là yếu tố chủ chốt ảnh hưởng thời gian bay”. Và tình trạng này tạo ra một vòng lặp nguy hiểm, với sự thải khí CO2 khiến toàn cầu tăng nhiệt, từ đó gây ra gió mạnh cản trở các chuyến bay, khiến máy bay phải tiêu tốn thêm nhiên liệu và thải thêm CO2 ra không khí.

Theo tiến sĩ Karnauskas, các hãng hàng không luôn theo dõi sát sao những mô hình khí hậu diễn ra mỗi ngày, nhưng họ dường như không quan tâm đến các chu kỳ diễn ra trong vòng 1 năm hoặc hơn. “Họ chẳng bao giờ nói: Kính thưa quý khách, El Nino đang ập tới, nên chúng tôi phải kéo dài thời gian bay thêm 30 phút. Tôi chưa từng thấy hãng nào đề cập đến chuyện đó”, theo chuyên gia Mỹ.

Một cuộc nghiên cứu khác trước đó đã cảnh báo rằng tình trạng ấm lên toàn cầu sẽ khiến những chuyến bay bị dằn xóc do nhiễu loạn không khí gia tăng. Đó là do ảnh hưởng đối với các luồng gió xoáy cuộn khắp hành tinh ở cùng độ cao đang được các tuyến hàng không dân dụng sử dụng. Đây là những luồng gió bề ngang lên đến 1,6 km, tốc độ đến 400 km/giờ.

Trưởng nhóm Paul Williams của Đại học Reading (Anh) nhận xét: “Nhiễu động không khí không chỉ làm gián đoạn chuyện phục vụ nước trên máy bay, mà còn gây chấn thương cho hàng trăm hành khách và phi hành đoàn mỗi năm. Nó cũng gây hoãn các chuyến bay và làm hỏng máy bay, với tổng thiệt hại lên đến 156 triệu USD mỗi năm”.

Cũng theo báo cáo của đại học Anh, tần suất nhiễu động không khí trong các chuyến bay giữa châu Âu và Bắc Mỹ sẽ tăng gấp đôi vào năm 2050 và cường độ tăng thêm 10 - 40%. Một lần nữa, việc chuyển hướng các chuyến bay để tránh rơi vào khu vực không khí xóc nảy có thể làm tăng sự tiêu hao nhiên liệu và khí thải carbon càng nhiều hơn, tình trạng hoãn máy bay sẽ trở nên thường xuyên, và trên hết là vé máy bay sẽ còn tăng cao, theo báo cáo đăng trên chuyên san Nature Climate Change. Và khi máy bay lọt vào khu vực nhiễu động, hành khách có thể bị chấn thương nếu không thắt dây an toàn. Tiến sĩ Williams cho hay bản thân ông đã thay đổi thói quen khi đi máy bay: “Tôi chắc chắn sẽ luôn thắt chặt dây an toàn, điều mà tôi chưa từng làm trước đó”.