Anh em họ có được kết hôn với nhau?

Tôi ở Đồng Nai, tôi với bạn trai yêu nhau nhưng chúng tôi lại là anh em họ, vì sợ gia đình 2 bên ngăn cản nên chúng tôi không dám nói ra. Cụ thể, bà ngoại tôi và bà nội anh ấy là chị em ruột. Tôi muốn hỏi, chúng tôi có thể kết hôn với nhau không, có vi phạm pháp luật không?

Bạn đọc Mai Anh

Luật sư tư vấn

Luật sư Nguyễn Thị Thu Hằng, Văn phòng luật sư Hà Hải và cộng sự, Đoàn luật sư TP.HCM tư vấn, theo điều 8 luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định về điều kiện kết hôn, cụ thể:

1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau:

• Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên
• Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định
• Không bị mất năng lực hành vi dân sự
• Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c, d khoản 2 điều 5 của luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

2. Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.

ẢNH: NVCC

Luật sư Thu Hằng dẫn điểm d khoản 2 điều 5 luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định hành vi bị cấm trong bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình gồm: "Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng".

Do đó, theo luật sư, việc kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời là hành vi bị cấm, không đáp ứng được điều kiện kết hôn theo quy định pháp luật về hôn nhân và gia đình.

Để giải thích thế nào là khái niệm những người có họ trong phạm vi 3 đời thì khoản 18 điều 3 luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 nêu: "Những người có họ trong phạm vi 3 đời là những người cùng một gốc sinh ra gồm cha mẹ là đời thứ nhất; anh, chị, em cùng cha mẹ, cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha là đời thứ hai; anh, chị, em con chú, con bác, con cô, con cậu, con dì là đời thứ ba".

Nên những người được xem có họ trong phạm vi 3 đời là những người cùng một gốc sinh ra sẽ không được kết hôn với nhau, trong đó xác định là:

• Thế hệ thứ nhất: Cha mẹ;
• Thế hệ thứ hai: Anh, chị, em cùng cha mẹ, cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha;
• Thế hệ thứ ba: Anh, chị, em con chú, con bác, con cô, con cậu, con dì.

Luật sư Thu Hằng cho biết, với cách tính như trên, nếu anh em họ được xác định là anh em họ từ thế hệ thứ tư trở đi có thể được kết hôn với nhau nếu việc kết hôn đáp ứng đáp ứng đủ các điều kiện để nam, nữ kết hôn với nhau, cụ thể:

• Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên
• Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định
• Không bị mất năng lực hành vi dân sự
• Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 điều 5 của luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.