Bác sĩ cảnh báo hệ lụy từ detox bằng thụt tháo cà phê qua hậu môn

Bỏng, loét, rách, thủng trực tràng

Mới đây, một phụ nữ 38 tuổi đã phải nhập viện mổ cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) do bị thủng, vỡ trực tràng sau 3 lần detox bằng cách bằng thụt tháo cà phê tại một phòng khám tư.

Đây là phương pháp từng được lan truyền trong nhóm cộng đồng mạng với mục tiêu "làm sạch" đại tràng thải độc (detox). Cách làm này được cho là có nhiều tác dụng như chống táo bón, trị bách bệnh.

Các video hướng dẫn người xem dùng cà phê loại "chuyên dụng dành riêng cho việc thải độc đại tràng" rồi đun sôi với nước lọc. Nước cà phê được cho vào túi và treo cao lên hoặc cho vào những "thiết bị thụt tháo chuyên dụng", trong khi đầu dây còn lại cắm vào hậu môn. Lúc này, người thực hiện nằm thả lỏng để dung dịch nước cà phê chảy vào cơ thể. Hầu hết các trường hợp detox như vậy được thực hiện ngay tại nhà hoặc ở một số cơ sở khám, chữa bệnh chưa được cấp phép.

Về cách detox trên, một bác sĩ của Khoa Phẫu thuật tiêu hóa - gan mật tụy (Bệnh viện Bạch Mai), cho hay thụt cà phê từng được cho là giúp kích thích lưu thông mật và sản xuất glutathione - một chất chống ô xy hóa giải độc. Ngày nay, một số người theo trường phái y học thay thế (không dùng thuốc, không phẫu thuật) tiếp tục giới thiệu phương pháp thụt tháo này với tuyên bố rằng chúng chữa được nhiều bệnh khác nhau, thậm chí cả ung thư.

Họ cho rằng phương pháp này có nhiều lợi ích cho sức khỏe, có thể giúp điều trị dị ứng, trầm cảm, mệt mỏi, bệnh về da, các vấn đề về xoang, các vấn đề về tiêu hóa, hệ thống miễn dịch và giảm cân.

Tuy nhiên, trên thực tế, calo, các chất dinh dưỡng chủ yếu được hấp thụ ở ruột non. Còn thụt tháo chỉ làm sạch ruột già nên kém hiệu quả trong việc tác động đến lượng calo hấp thu, do đó không có tác dụng giảm cân. Có rất ít bằng chứng khoa học ủng hộ việc thụt cà phê.

Năm 2020, tác giả Heejung Son (Hàn Quốc) đã tổng hợp 9 nghiên cứu từ năm 1980 về phương pháp này, đều không chứng minh được bất kỳ hiệu quả nào. Trong khi đó, có rất nhiều rủi ro nghiêm trọng đã được thông báo, gồm: mất nước và mất cân bằng điện giải; bỏng, loét, rách trực tràng, hẹp đại tràng, nhiễm trùng huyết dẫn đến việc phải nhập viện cấp cứu và phẫu thuật.

Trong một số trường hợp, nó có thể dẫn đến tử vong. Đến nay, ít nhất 3 trường hợp tử vong do liên quan đến thụt cà phê đã được ghi nhận trong tài liệu y học.

Chỉ thụt tháo đường hậu môn khi có chỉ định

Trong y tế, thụt tháo là một biện pháp dùng chất lỏng bơm ngược từ hậu môn vào trực tràng, các chất lỏng này có tác dụng làm mềm phân. Đây là phương pháp được chỉ định trong các trường hợp táo bón khó đi ngoài; cần làm sạch đại tràng để làm thủ thuật, phẫu thuật hay một số trường hợp đặc biệt cần thụt thuốc để chẩn đoán, điều trị. Và phương pháp này cần có chỉ định của bác sĩ, thực hiện tại bệnh viện, cơ sở y tế được cấp phép.

"Còn việc bơm cà phê vào hậu môn sẽ làm trực tràng bị giảm kích thích, lâu dài làm mất phản xạ của trực tràng, không thụt cà phê là không đại tiện được. Đồng thời, việc mất phản xạ của trực tràng cũng làm tăng nguy cơ vỡ trực tràng trong những lần thụt tháo sau, do bệnh nhân không còn cảm giác buồn đại tiện nữa, vì vậy rất dễ bơm quá nhiều thuốc vào trực tràng gây vỡ", bác sĩ Nguyễn Thành Khiêm (Khoa Phẫu thuật tiêu hóa - gan mật tụy) lưu ý.

Theo Khoa Phẫu thuật tiêu hóa - gan mật tụy, thụt cà phê có thể gây viêm đại trực tràng, đã có các báo cáo khoa học về việc này. Việc làm sạch ruột không đúng sẽ gây nguy cơ mất nước, mất cân bằng điện giải, suy giảm chức năng ruột và phá vỡ hệ vi khuẩn đường ruột.

"Vì vậy, thụt tháo đại tràng là một phương pháp điều trị cần được chỉ định bởi các bác sĩ chuyên khoa và được thực hiện tại các cơ sở y tế có cấp phép. Thay vì áp dụng các phương pháp không chính thống, mỗi người nên tự bảo vệ hệ tiêu hóa bằng cách uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây, rau củ…

Đồng thời, hạn chế bia rượu, thịt đỏ, đồ ăn nhiều dầu mỡ; thường xuyên vận động cũng giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn mỗi ngày", bác sĩ Nguyễn Thành Khiêm cho biết.