'Bao giờ hết thiếu thuốc?'

Chiều 11.11, tại phiên chất vấn kỳ họp 8 Quốc hội khóa XV, nêu vấn đề chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (đoàn Tây Ninh) phản ánh, tình trạng chậm thanh toán kinh phí bảo hiểm y tế (BHYT) cho các bệnh viện dù kiến nghị nhiều năm nhưng chưa được xử lý dứt điểm.

ẢNH: GIA HÂN

Điều này, theo đại biểu Tây Ninh gây khó khăn cho khám, chữa bệnh và kể cả ảnh hưởng việc đấu thầu thuốc, thiếu thuốc vừa qua do những khó khăn về tài chính của các cơ sở y tế.

Nữ đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy cũng cho rằng, dù Bộ Y tế đã có hướng dẫn song thực tế chưa tháo gỡ được vướng mắc của nhiều địa phương trong cả nước. Do đó, các bệnh viện hiện nay vừa khó vừa bị treo nợ BHYT.

"Đề nghị Bộ trưởng cho biết có cam kết cùng Bảo hiểm Việt Nam tháo gỡ vấn đề này cho các bệnh viện, nếu cần đề xuất cơ chế đặc thù để xử lý tình trạng trên", bà Thúy nêu.

Phúc đáp đại biểu, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho hay, Chính phủ cũng đã chỉ đạo ban hành Nghị định 75 năm 2023 để giải quyết tình trạng nợ đọng BHYT.

"Vừa qua, chúng tôi cùng Bảo hiểm Việt Nam giải quyết được nợ đọng trên 11.000 tỉ. Hiện nay, Bảo hiểm Việt Nam đang phối hợp địa phương phân bổ cho các cơ sở y tế giải quyết vấn đề nợ đọng.

Tiền nợ đọng này được gửi lại cơ sở y tế theo quy định thì là nguồn lực rất lớn để mua thuốc, đấu thầu thuốc. Vì thực tế vừa qua, do cơ sở y tế vì bị nợ đọng nên doanh nghiệp người ta cũng không mặn mà gì bán thuốc cho cơ sở y tế công lập", Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan bày tỏ.

Cũng liên quan tới vấn đề thiếu thuốc, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn), Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội, cho biết, theo phản ánh của nhà thuốc bệnh viện vẫn còn khó khăn trong đấu thầu thuốc. Thực tế, vẫn còn thời điểm người dân khám xong không mua thuốc được tại nhà thuốc bệnh viện, ảnh hưởng việc điều trị.

"Đề nghị Bộ trưởng cho biết, vướng mắc này do đâu và bao giờ được giải quyết?", đại biểu Nguyễn Thị Thúy chất vấn.

ẢNH: GIA HÂN

Phúc đáp đại biểu, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, thời gian qua Quốc hội, Chính phủ có nhiều chính sách tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc. Đặc biệt là luật Đấu thầu 2023 đã đưa nhiều chính sách tháo gỡ cho việc mua sắm, đấu thầu thuốc trong cơ sở y tế.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay, chỉ còn 1 nội dung duy nhất liên quan tới nhà thuốc bệnh viện. Bà cho biết, trước đây, nhà thuốc bệnh viện do các bệnh viện tự quản lý, tổ chức mua thuốc để bán cho người dân khi có nhu cầu, không phải lấy tiền từ nguồn ngân sách, cũng không phải nguồn BHYT.

Tuy nhiên, luật Đấu thầu 2023 quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải đấu thầu. Tuy nhiên, các nhu cầu phát sinh của người bệnh hết sức đa dạng. Do đó nhà thuốc bệnh viện gặp nhiều khó khăn.

Theo Bộ trưởng Y tế, vấn đề này đã được các cơ sở y tế phản ánh, và tại dự án luật Dược sửa đổi sẽ được bấm nút thông qua tại kỳ họp 8 lần này sẽ sửa đổi vấn đề liên quan nhà thuốc bệnh viện. Tức là giao lại quyền chủ động cho cơ sở y tế, đảm bảo công khai, minh bạch, chịu trách nhiệm giải trình; trên cơ sở đó cung cấp nguồn thuốc cho người dân.

Có phải thiếu trách nhiệm?

Chưa hài lòng với phần trả lời của Bộ trưởng Đào Hồng Lan, đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) tranh luận, dù Chính phủ, Quốc hội và cả Bộ Y tế đã ban hành nhiều quy định, chính sách để tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc.

"Như Bộ trưởng nói thì cơ chế pháp lý những điểm nghẽn cơ bản đã giải quyết được. Thế nhưng tình trạng thiếu thuốc vẫn còn. Vậy thì có phải có trường hợp thiếu tinh thần trách nhiệm của những người có trách nhiệm trong đấu thầu của những cơ sở y tế này không? Nếu có thì Bộ trưởng Y tế giải quyết thế nào?", đại biểu Tám chất vấn.

ẢNH: GIA HÂN

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, đấu thầu thuốc có 3 cấp: mua sắm tập trung ở Bộ Y tế, tại các tỉnh và tại cơ sở y tế. Trong quá trình triển khai thực hiện, vướng mắc vừa qua Quốc hội, Chính phủ tháo gỡ vướng mắc rất nhiều về cơ chế.

Tuy nhiên, luật Đấu thầu mới có hiệu lực từ 1.1.2024, do đó việc nghiên cứu, tìm hiểu, bố trí nhân lực thực hiện theo chính sách mới còn khó khăn, nhân lực đọc văn bản còn bỡ ngỡ.

Để giải quyết tình trạng này, Bộ Y tế đã xây dựng sổ tay cẩm nang đấu thầu thuốc. "Hiện sắp xong rồi, sẽ hướng dẫn cụ thể để địa phương, cơ sở có đủ năng lực thực hiện", bà Lan nêu rõ.

Cùng đó, bà Lan thừa nhận, thực tế có cán bộ tại địa phương, cơ sở y tế chưa dám nghĩ, dám làm, e ngại vấn đề sai phạm dẫn đến triển khai còn vướng mắc. "Chúng tôi có chỉ thị các cơ sở khám chữa bệnh, trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị 24 quy định trách nhiệm người đứng đầu cơ sở y tế phải đảm bảo thuốc, vật tư y tế. Cái này cũng quy định trong luật Khám, chữa bệnh sửa đổi", bà Lan nói, Bộ Y tế sẽ tiếp tục hỗ trợ người đứng đầu còn vướng mắc gì nữa thì tháo gỡ.

"Chúng tôi mong muốn địa phương, giám đốc cơ sở y tế tập trung triển khai nhiệm vụ hết sức quan trọng này", bà Lan nêu rõ.