Bầu cử Mỹ: Đại cử tri là ai mà bầu tổng thống?

Đại cử tri là gì?

Khi cử tri bầu tổng thống, họ thực chất đang bỏ phiếu cho một nhóm - hay “danh sách” đại cử tri. Mỗi tiểu bang có số phiếu đại cử tri bằng với số Thượng nghị sĩ và Dân biểu tại Quốc hội. Ví dụ, California có 54 phiếu và Texas có 40 phiếu, trong khi các tiểu bang ít dân nhất và Quận Columbia chỉ có 3 phiếu, và đó là số lượng đại cử tri tối thiểu của một tiểu bang.

Toàn quốc có tổng cộng 538 phiếu đại cử tri, và ứng cử viên cần 270 phiếu để thắng. Năm 2020, Tổng thống Joe Biden giành được 306 phiếu, đánh bại ông Donald Trump với 232 phiếu.

ẢNH: BLOOMBERG

Giáo sư khoa học chính trị Rachael Cobb từ Đại học Suffolk cho biết hệ thống này được các nhà sáng lập nước Mỹ thiết kế. Bà Cobb nói họ đã nhất trí tạo ra hệ thống cử tri đoàn “không phải vì nó hoàn hảo, mà đó là một cách để giúp thông qua hiến pháp, và nó thỏa mãn các mối quan tâm của cả các tiểu bang đông dân và ít dân”.

Tiêu chuẩn để trở thành đại cử tri là gì?

Hiến pháp Mỹ có rất ít điều khoản liên quan đến tiêu chuẩn trở thành đại cử tri. Theo hiến pháp Mỹ, các quốc hội bang tự quyết định cách chọn đại cử tri, nhưng cấm viên chức liên bang được làm vai trò này.

Theo Tiến sĩ Nathaniel Birkhead (GS khoa học chính trị - Đại học Bang Kansas), các đại cử tri “tương đối vô danh, là viên chức nhà nước, được chọn nằm trong cử tri đoàn cho mỗi tiểu bang, nhưng thực sự bạn phải tự mình tìm kiếm trên Google để biết đại cử tri ở tiểu bang của bạn là ai, vì đó sẽ không phải là điều mà người bình thường biết được”.

Ai chọn đại cử tri?

Việc chọn đại cử tri của mỗi tiểu bang là một quá trình gồm hai phần.

Đầu tiên, các đảng phái chính trị chọn danh sách đại cử tri tiềm năng trước ngày bầu cử. Họ thường chọn những cá nhân có cống hiến cho đảng, như quan chức dân cử, lãnh đạo đảng hoặc người có quan hệ với ứng cử viên Tổng thống.

Sau đó, trong cuộc bầu cử, khi cử tri bỏ phiếu cho ứng cử viên Tổng thống, họ cũng chọn đại cử tri của tiểu bang mình. Tên của đại cử tri tiềm năng có thể xuất hiện hoặc không trên lá phiếu, tùy theo quy trình bầu cử của từng tiểu bang.

Đại cử tri “nổi loạn”

Sau khi có kết quả bỏ phiếu phổ thông, cuộc họp của các đại cử tri chỉ là một sự kiện mang tính hình thức, trong đó các đại cử tri xác nhận phiếu bầu cho ứng cử viên đã giành chiến thắng tại tiểu bang của mình.

Nhưng vào năm 2016, có 7 trong số 538 đại cử tri đã dành phiếu bầu của mình cho một ứng viên không phải là người chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu phổ thông tại tiểu bang của họ. Đây con số cao bất thường, và những người như vậy thường được gọi là “đại cử tri bất tín”.

Trong số 7 đại cử tri này, 3 người đã bỏ phiếu cho ông Colin Powell, mặc dù họ đại diện cho các tiểu bang đã chọn ứng cử viên của đảng Dân chủ khi đó là bà Hillary Clinton. Cuối cùng, ông Trump đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đó.

Hiến pháp Mỹ cũng như luật liên bang đều không đề cập đến khái niệm “đại cử tri bất tín”. Vấn đề này sẽ được xử lý khác nhau tại các tiểu bang.