Bên trong bệnh viện dã chiến quân đội: Vùng đỏ quạch

Thế nhưng, chúng tôi đã có 15 ngày cùng ăn ở, làm việc với các F0, F1 trong Bệnh viện (BV) dã chiến truyền nhiễm 5D (Bộ Quốc phòng) để ghi nhận công việc của y bác sĩ các BV quân y từ miền Bắc vào tăng cường điều trị, cứu chữa cho bệnh nhân mắc Covid-19 ở miền Nam.

Cả BV dã chiến truyền nhiễm 5D là vùng đỏ, thì Khoa hồi sức cấp cứu đỏ quạch, bởi toàn bệnh nhân rất nặng.

Khoa hồi sức cấp cứu nằm trọn tầng trệt tòa nhà A4 và A5 của khu B, ký túc xá Đại học Quốc gia TP.HCM (P.Đông Hòa, TP.Dĩ An, Bình Dương). Khu vực này thiết kế để bán hàng, tập thể thao, phục vụ hoạt động tập thể - cộng đồng… nên xung quanh chỉ ngăn bằng kính. Giờ, toàn bộ mặt bằng làm nơi điều trị bệnh nhân nặng nhất của BV, nên các nhân viên phải dán giấy báo ngăn ánh sáng, dễ có đến cả nghìn tờ.

Gần 200 chiếc giường sắt xếp lớp trong tầng trệt 2 khu nhà, mỗi khu được chia thành 2 phòng lớn nhờ bức tường ngăn lối đi. Phòng bệnh nhân nặng nhất ở phía tây bắc tòa nhà A4: 50 giường bệnh chật kín người, chủ yếu là người cao tuổi nằm, mặt nạ ô xy chụp kín mặt; những người yếu thì đeo mặt nạ ô xy có vòi nối to bằng cổ tay; người gắng ngồi thì đeo mặt nạ 2 gọng, giống cái túi ni lông, cắm phập phồng trước mũi.

Bên các giường bệnh, máy monitor theo dõi bệnh nhân, nhấp nháy hiển thị các thông số về huyết áp, nhịp thở, nhịp tim, chỉ số ô xy trong máu... Vài chục giây, tiếng máy lại rít lên gấp gáp báo động, nhân viên trực lại lao đến giường bệnh kiểm tra, theo dõi và can thiệp y tế. Tiếng máy rít, là âm thanh ám ảnh nhất, đặc biệt là khi cả chục máy cùng báo động, khiến những nhân viên y tế trực quay cuồng chạy đi chạy lại…

“Choang”. Tiếng ly sắt rơi xuống sàn gạch men vang lên chát chúa. Giường số 6, bệnh nhân Ngô Văn Hùng (62 tuổi) khua tay như gọi: “Tôi khó thở quá!”. Điều dưỡng Nguyễn Văn Thắng lật đật chạy đến: “Bác nằm nghiêng để tôi vỗ lưng”. Tiếng vỗ lộp bộp không chỉ giúp bệnh nhân dễ thở mà còn kéo cả giấc ngủ, khiến ông Hùng nằm thiêm thiếp. Giấy theo dõi bệnh trình hộ lý kẹp ở cuối giường ghi: “Bệnh nhân tỉnh lúc 10 giờ, tiếp xúc tốt, SpO2 94 - 96%, X-quang: hình viêm phổi lan tỏa 2 bên”…

Kíp trực đêm tại Khoa hồi sức cấp cứu thăm khám bệnh nhân ĐỘC LẬP

Gần 2 tuần ở BV dã chiến truyền nhiễm 5D, mỗi ngày chúng tôi vào khu điều trị ít nhất 1 lần, đi cùng các kíp trực và lần nào cũng phải ghé Khoa hồi sức cấp cứu. Vào nhiều thành quen, nên các y bác sĩ chia sẻ thân tình nhiều chuyện.

Thường thì bệnh nhân ở các khu cách ly địa phương, khi được xe buýt chở vào BV đều được kiểm tra phân loại, đưa vào các khoa (nhẹ, vừa, nặng và hồi sức cấp cứu). “Tiêu chuẩn” vào hồi sức cấp cứu là những bệnh nhân suy giảm ý thức, lơ mơ, suy hô hấp, chiếu chụp thấy phổi tổn thương… Trong quá trình điều trị, các bệnh nhân được chụp X-quang hằng ngày và 1 - 2 ngày để kiểm tra phổi. Vào Khoa hồi sức cấp cứu, gặp các bệnh nhân ho rũ rượi, khạc nhổ… là chuyện rất bình thường. Với bệnh nhân nặng nằm liệt, kíp trực phải kiêm cả việc đeo bỉm, dọn vệ sinh cá nhân cho họ.

“BV là vùng đỏ thì khu này đỏ quạch”, thiếu tá - bác sĩ Trần Văn Hải (40 tuổi, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu) nói vậy và giải thích: “Nồng độ vi rút đậm đặc do toàn bệnh nhân nặng. Tỷ lệ khỏi bệnh ở đây chỉ 5%”. Đặc biệt, từ đầu tháng 9 đến nay, số bệnh nhân biến chứng nặng ở Khoa hồi sức cấp cứu ngày càng cao. Đã có 4 người tử vong tại BV, 94 người phải chuyển lên tuyến trên và trong số chuyển này, khoảng 70% tử vong.

Bình thường, mỗi kíp trực gồm 1 bác sĩ và 5 điều dưỡng, xoay vòng theo thời gian 3 tiếng/lần tại khoa. Tuy nhiên, do BV thành lập đội điều trị (1 bác sĩ trực tiếp theo dõi 15 - 17 bệnh nhân, từ lúc vào đến lúc ra) nên bệnh nhân của bác sĩ nào có biến chứng bất thường, thì bác sĩ ấy phải xuống hỗ trợ.

“Có khi vừa hết ca trực, thay đồ bảo hộ thì ca trực báo bệnh nhân của mình diễn biến nặng, lại mặc đồ quay trở lại buồng bệnh. Thời gian có khi kéo dài 2 - 3 ca”, bác sĩ Trần Văn Hải kể.

Bệnh nhân rất nặng được điều trị tại Khoa hồi sức cấp cứu ĐỘC LẬP

Bà Đỗ Thu Phấn (62 tuổi) là bệnh nhân rất đặc biệt trong Khoa hồi sức cấp cứu. Nhập viện trong tình trạng nặng, bà được đưa vào điều trị tích cực và thở máy ngay tức thì. Mỗi nhịp thở, bà lại cong người, giãy giụa khó khăn, khiến các điều dưỡng liên tục ở bên vỗ lưng. Cứ mỗi lần như vậy, bà vừa giãy vừa ứa nước mắt, khiến các bệnh nhân cạnh bên cũng rơm rớm. Khi chuyển lên điều trị tuyến trên, bà Phấn cố gắng giơ tay vẫy chào mọi người, trước khi băng ca đẩy ra xe cứu thương.

Buổi sáng một ngày giữa tháng 9, chúng tôi chứng kiến ca trực của thiếu tá - bác sĩ Trần Văn Hải chuyển bệnh nhân Nguyễn Thanh Liêm (46 tuổi) lên tuyến trên. 5 nam nhân viên y tế phải đứng cả lên giường, mới bê được bệnh nhân nặng ký lên băng ca, và lại hì hục đẩy lên xe cứu thương. Trước khi xe chạy, bác sĩ Hải kiểm tra mọi tư trang bệnh nhân và nắm tay, dặn: “BV tuyến trên có nhiều máy móc hiện đại hơn. Tôi đã báo tin cho người nhà rồi. Yên tâm nhé!”.

Tối hôm ấy, chúng tôi ngồi hội ý với Ban Giám đốc BV dã chiến truyền nhiễm 5D, mãi mới thấy trung tá - bác sĩ Dương Ngọc Tuyển (Phó giám đốc BV) đẩy cửa, ngồi xuống ghế, nói: “Phát sinh 1 ca nặng phải chuyển tuyến trên, nhưng các BV lân cận đều không nhận. Phải gọi BV dã chiến truyền nhiễm 5G nói khó, bên ấy mới đồng ý”, và lắc đầu: “Giờ, đâu cũng chật cứng bệnh nhân”. (còn tiếp)

Ngày 31.7.2021, Bộ Quốc phòng thành lập lâm thời BV dã chiến truyền nhiễm 5D (trực thuộc Tổng cục Hậu cần) quy mô 500 giường bệnh, thu dung bệnh nhân tầng 1 - tầng 2, gồm 4 cơ quan, 10 khoa khám chữa bệnh, do BV Quân y 105 (Tổng cục Hậu cần) chủ trì với 130 sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ các đơn vị. Ngày 5.8, BV triển khai đưa vào hoạt động. Ngày 6.8, BV dã chiến truyền nhiễm 5D mở rộng quy mô lên 1.000 giường bệnh, được tăng cường thêm 100 sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp từ các đơn vị: BV Quân y 7 (Quân khu 3), Học viện Quân y, Viện Y học cổ truyền quân đội, Quân khu 7... Ngày 18.8, Bộ Quốc phòng tăng cường 59 y bác sĩ (từ BV Quân y 109, Quân khu 2; BV Quân y 110, Quân khu 1) và mở rộng nâng cấp Khoa hồi sức cấp cứu, thu dung bệnh nhân nặng tầng 3, sẵn sàng mở rộng phạm vi cứu chữa để thu dung 1.500 - 2.000 bệnh nhân.