Ngày 25.5, thảo luận tại tổ về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2022, những tháng đầu năm 2023, đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Trị, cho rằng một nút thắt quan trọng cần tháo gỡ hiện nay là dòng tiền.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu ý kiến tại thảo luận tổ
GIA HÂN
Theo ông Đồng, tồn dư ngân quỹ Nhà nước đang gửi ở hệ thống ngân hàng ở mức khá cao từ năm 2019 và gia tăng đáng kể từ năm 2022, tới giữa tháng 5 đã vượt mốc 1 triệu tỉ đồng.
“Đây là một vấn đề nhức nhối. Một quốc gia còn nghèo, luôn thiếu vốn cho đầu tư phát triển nhưng lại phải đối mặt với một nghịch lý tiền sẵn trong túi mà không sao tiêu được. Đây cũng chính là cục máu đông gây tắc nghẽn dòng tiền trong nền kinh tế", ông Đồng nêu.
Đáng chú ý, theo đại biểu, thực trạng này thực ra đã được nhận diện khá lâu. Các nguyên nhân được chỉ ra mỗi năm một dài thêm, nhưng điểm mấu chốt của vấn đề vẫn chưa thể được giải quyết triệt để.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 4 tháng đạt gần 14,7% kế hoạch năm. Mức này mới đạt gần 15,7% kế hoạch Thủ tướng giao và thấp hơn cùng kỳ 2022 (18,48%).
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
GIA HÂN
Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc thừa nhận những thực tế đại biểu Đồng nêu là hoàn toàn đúng.
Ông Phớc nhấn mạnh, đầu tư công dẫn dắt cho đầu tư tư nhân phát triển, nếu đầu tư công được giải ngân sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Khi đó, các ngành đều được thụ hưởng.
Về số tiền hơn 1 triệu tỉ đồng gửi tại Ngân hàng Nhà nước, ông Phớc nói đây cũng là một hạn chế.
"Do điểm nghẽn giải ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính phải gửi tiền ngân quỹ của Kho bạc Nhà nước tại Ngân hàng Nhà nước với lãi suất 0,8%/năm", ông Phớc lý giải nguyên nhân do giải ngân vốn đầu tư công chậm, chủ yếu do khâu chuẩn bị dự án.
Bộ trưởng Bộ Tài chính phân tích, theo luật Đầu tư công, có tiền mới được lập dự án, có dự án mới được bố trí tiền, nhưng khi khâu chuẩn bị dự án bị "tắc" dẫn tới các khâu tiếp theo như giải ngân vốn không thực hiện được, cũng như không phân bổ được hết kế hoạch vốn được giao. Điều này dẫn tới thực trạng "vốn chờ dự án đủ thủ tục".
Trong xây dựng cơ bản, ông Phớc chỉ ra 3 khâu là chuẩn bị đầu tư (lập dự án, thiết kế kỹ thuật, lập dự án, công tác mời thầu, đấu thầu, giải phóng mặt bằng...); thực hiện đầu tư và quyết toán.
Khâu vướng mắc nhất trong các dự án đầu tư công hiện nay là chuẩn bị đầu tư, vì chậm nên kéo dài thời gian chuẩn bị đầu tư khiến khoản tiền chuẩn bị cho giải ngân, quyết toán bị "nghẽn".
Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh phải sửa luật, có thể dùng một luật để sửa nhiều luật, trong đó sửa luật Đầu tư công mới có thể khắc phục tình trạng này.
Bình luận (0)