Bộ trưởng Tài chính: 'Tôi trình 3 lần, mệt quá không nói nữa chứ không phải đồng ý'

Sáng 6.11, nêu câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc, đại biểu Quốc hội Trần Chí Cường (đoàn TP.Đà Nẵng) cho biết luật Ngân sách Nhà nước và các quy định của pháp luật chuyên ngành có những quy định về việc sử dụng chi thường xuyên ngân sách nhà nước để mua sắm trang thiết bị phục vụ hoạt động của bộ máy. 

Tuy vậy, tại luật Đầu tư công có nội dung quy định về tính chất của dự án đầu tư công dẫn tới cách hiểu, cho rằng toàn bộ các dự án xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng, mua sắm tài sản, sửa chữa, nâng cấp… đều phải sử dụng nguồn vốn đầu tư công. Điều này, dẫn tới chồng lấn với các quy định của luật Ngân sách Nhà nước và các quy định pháp luật chuyên ngành khác trong việc sử dụng chi thường xuyên để mua sắm, sửa chữa, nâng cấp tài sản công.

GIA HÂN

"Vấn đề này đã được nhiều đại biểu Quốc hội đặt ra trong các kỳ họp trước nhưng trong báo cáo của Chính phủ cũng chưa được đề cập. Đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ các giải pháp để giải quyết vấn đề này?", ông Cường nêu.

3 lần trình nhưng chưa ra được Quốc hội

Phúc đáp đại biểu, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói, đây là một cái vướng mắc. Theo ông Phớc, vướng mắc này cần có sự giải thích luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện chính xác nhất hay nói cách khác yên tâm nhất. 

Bộ trước Tài chính giải thích, luật Đầu tư công quy định kể cả xây dựng mới, nâng cấp, sửa chữa, mở rộng tài sản công đều đưa vào đầu tư công. Trong khi đó, luật Đầu tư công xác định đầu tư công trung hạn và đầu tư công hàng năm. Nếu chương trình, dự án, các nguồn kinh phí không được đưa vào kế hoạch trung hạn hoặc hàng năm thì dù vẫn là ngân sách nhà nước thì vẫn sai quy định. 

"Hiện nay thế nào là chi thường xuyên, thế nào là chi đầu tư vẫn đang bế tắc và tạo vướng  mắc trong quá trình thực hiện", ông Phớc giải thích thêm.

Ông cho biết, Nghị định 73 của Chính phủ đối với hệ thống công nghệ thông tin, đã quy định,  dự án công nghệ thông tin đầu tư dưới 15 tỉ đồng thì được dùng chi thường xuyên. Tuy nhiên, việc hướng dẫn thực hiện Nghị định 73 hiện còn vướng mắc khi chưa rõ phần đầu tư có phải lập dự án đầu tư, đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn hay không. 

"Để giải quyết vướng mắc này. Bộ Tài chính đã 3 lần trình, 1 lần trình Chính phủ chưa có sự đồng thuận cao nên chưa trình Quốc hội, 2 lần trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhưng cũng chưa được trình ra Quốc hội", Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói thêm.

GIA HÂN

Được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị tham gia giải trình về ranh giới giữa chi thường xuyên và chi đầu tư có vướng mắc ở luật Đầu tư công hay không, Bộ trưởng KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, có thể không hẳn do luật Đầu tư công mà có cả luật Ngân sách Nhà nước. 

Theo ông Dũng, việc sửa chữa nâng cấp công trình hiện nay vẫn triển khai bình thường, không vướng mắc gì. Chỉ có dự án đầu tư mới phải thực hiện quy trình theo luật Đầu tư công. "Hiện nay, Chính phủ đang trình Quốc hội cho phép dưới 15 tỉ đồng thì các dự án này được thực hiện từ chi thường xuyên. Cái này đang chờ quyết định của Quốc hội", ông Dũng nói.

 "Tôi nhớ Bộ trưởng Tài chính nói từ nay không nêu lại" 

Chưa đồng tình với phần trả lời của cả hai bộ trưởng KH-ĐT và Tài chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, vấn đề này đã được các cơ quan Quốc hội đã khẳng định và Quốc hội có văn bản trả lời Chính phủ. 

"Trong thực tiễn cũng như trong quy phạm pháp luật, không có một văn bản nào, một trường hợp nào quy định mức chi thường xuyên và chi đầu tư là căn cứ vào giá trị số tiền. Không phải trên 15 tỉ là đầu tư công và dưới 15 tỉ lại là chi thường xuyên. Chúng ta chi lương là hàng trăm nghìn tỉ, chi cho giáo dục đào tạo là hàng trăm nghìn tỉ đấy thì đều là chi thường xuyên", Chủ tịch Quốc hội nói.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, vấn đề là tính chất của các khoản chi chứ không phải là giá trị của các khoản chi. Vấn đề này, các cơ quan Quốc hội khẳng định rằng, không có vướng mắc gì trong luật Đầu tư công và yêu cầu Chính phủ rà soát lại xem có vướng mắc trong Luật Ngân sách nhà nước hay không. Cho đến nay sau khi rà soát, kết luận bước đầu là không có vướng mắc về luật Ngân sách nhà nước.

GIA HÂN

Chủ tịch Quốc hội cho biết, đây là lý do, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa tờ trình dự thảo Nghị quyết việc giải quyết nghị quyết đặc thù chi thường xuyên và chi đầu tư ra khỏi chương trình, không chấp nhận việc đó. Nếu Chính phủ thấy cần Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích thì phải có đề nghị. "Ủy ban Thường vụ Quốc hội không giải thích những vấn đề đã rõ hoặc những nội dung không ai yêu cầu giải thích", Chủ tịch Quốc hội nói.

"Vấn đề này chúng ta đã tranh luận với nhau rất nhiều rồi. Tại diễn đàn Quốc hội, tôi nhớ Bộ trưởng Tài chính nói từ nay chúng tôi không nêu lại vấn đề này nữa. Hôm nay Bộ trưởng lại nêu lại vấn đề này. Đã 3 lần rồi, chúng tôi đã trả lại văn bản này cho Chính phủ yêu cầu rà soát xem có liên quan gì tới luật Ngân sách Nhà nước hay không. Trong lần rà soát này Bộ Tài chính cũng không nói có vấn đề phải rà soát. Tôi xin báo cáo như vậy", Chủ tịch Quốc hội thẳng thắn.

"Nhiều nơi nhà cửa, trụ sở hỏng không dám sửa"

Tiếp tục giải trình, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói đã nghiên cứu rất kỹ luật Đầu tư công, luật Ngân sách Nhà nước. Luật Đầu tư công có hiệu lực từ 2014, "trói" hết toàn bộ hoạt động vào trong đầu tư công, như các hoạt động sửa chữa, nâng cấp mở rộng các tài sản công, không phân biệt giá trị bao nhiêu tiền. 

GIA HÂN

"Đương nhiên khi thực hiện nâng cấp, mở rộng tài sản đấy bị điều chỉnh bởi luật Đầu tư công. Mà luật Đầu tư công quy định các khoản chi đầu tư không có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm thì không được chi. Thế là vi phạm", Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh.

Cạnh đó, theo ông Phớc, luật Đầu tư công cũng quy định kế hoạch đầu tư công hàng năm phải phù hợp với kế hoạch đầu tư công trung hạn, nếu không có trong kế hoạch trung hạn là vi phạm.

Điều này, theo ông Phớc, "trói" cả chi phí quy hoạch, chi phí làm quy hoạch, chi phí để chuẩn bị đầu tư hay các vấn đề hỗ trợ lãi suất vì đều đưa vào luật Đầu tư công.

"Tôi muốn nói các đồng chí là làm thế nào cũng được, vấn đề chúng ta làm cho đúng, nhưng đừng đẩy trách nhiệm đấy xuống cho những người quản lý sau này bị kỷ luật, bị vướng. Rất là mệt mỏi", ông Phớc nói, chia sẻ, "nhiều nơi nhà cửa, trụ sở hỏng không dám sửa".

"Tôi đi Đức, sang đại sứ quán thấy không có hàng rào. Tôi hỏi, tại sao không làm hàng rào đi. Đại sứ quán nói là điện về Bộ Ngoại giao nói là không bố trí vào kế hoạch đầu tư công trung hạn nên không làm được hàng rào. Đấy là sự thật... ", Bộ trưởng Tài chính nói, đề nghị phải giải quyết thế nào để đảm bảo cho kinh tế phát triển, không vướng khi cán bộ làm và khi cán bộ làm theo đúng lãnh đạo, chỉ đạo rồi thì không bị xử lý vì vi phạm.

"Báo cáo Chủ tịch Quốc hội khi tôi nói từ nay tôi không nói vấn đề này nữa là vì tôi trình 3 lần, tôi mệt quá rồi nên tôi không nói nữa chứ không phải là đồng ý ạ", Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói thêm.