Bước đột phá trong điều trị các bệnh lý thần kinh tại Việt Nam

N.P

06/10/2024 08:44 GMT+7

Theo ước tính của Hiệp hội chống Động kinh Quốc tế (ILAE), hiện có hơn 50 triệu người trên thế giới mắc động kinh, chủ yếu tập trung ở các nước đang phát triển và mỗi năm có khoảng 16-51/100.000 người phát hiện động kinh mới. Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc động kinh dao động từ 4,9-7,5/1.000 người (tùy vùng), theo một nghiên cứu của Nguyễn Anh Tuấn và cộng sự vào năm 2008.

Hội nghị Phẫu thuật Điều trị Động kinh năm 2024 được tổ chức tại Bệnh viện Đại học Y Dược (BV ĐHYD) TP.HCM vào hai ngày 5 và 6.10, trong khuôn khổ Hội nghị Khoa học Thường niên của Trung tâm Khoa học Thần kinh với chủ đề "Các tiến bộ trong khoa học thần kinh và ứng dụng lâm sàng 2024".

Đây là một sự kiện khoa học lớn, thu hút nhiều chuyên gia thần kinh hàng đầu trong nước và quốc tế tham dự. Hội nghị không chỉ là cơ hội để các chuyên gia y tế cập nhật kiến thức chuyên môn mà còn đánh dấu những bước tiến mới trong việc ứng dụng các phương pháp điều trị thần kinh hiện đại vào lâm sàng tại Việt Nam. Những nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực thần kinh từ nhiều quốc gia tham gia hội nghị, tạo ra một diễn đàn khoa học uy tín, nơi mà các bác sĩ, chuyên gia y tế có thể trao đổi kinh nghiệm và chia sẻ những thành tựu nghiên cứu mới nhất.

PGS-TS-BS Nguyễn Minh Anh, Phó giám đốc BV ĐHYD TP.HCM, Phó trưởng bộ môn Ngoại Thần kinh, Khoa Y, ĐHYD TP.HCM, phát biểu khai mạc, khẳng định: "Hội nghị không chỉ giúp cập nhật các tiến bộ mới nhất trong điều trị các bệnh lý thần kinh mà còn mang lại nhiều giải pháp hữu ích, đặc biệt là trong điều trị động kinh kháng trị, đột quỵ, Parkinson, và sa sút trí tuệ".

Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, người bệnh được điều trị phẫu thuật càng sớm sẽ cho hiệu quả cải thiện nhận thức càng cao. Một số người bệnh có thể được xem xét phẫu thuật để loại bỏ vùng não gây co giật. Tại hội nghị, các chuyên gia giới thiệu các phương pháp điều trị mới như Điều hòa Thần kinh (Neuromodulation).

Đây là phương pháp điều trị bổ sung cho những người bệnh không đáp ứng với thuốc, trong đó Liệu pháp kích thích não sâu (DBS) là một phương pháp mới và hiệu quả, đặc biệt cho những người bệnh không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Đây là phương pháp cấy điện cực vào não để điều chỉnh các hoạt động bất thường, giúp kiểm soát co giật ở người bệnh không đáp ứng với thuốc hoặc phẫu thuật thông thường. DBS đã được chứng minh là có thể giảm co giật đáng kể (giảm 75% tần suất co giật sau 7 năm điều trị, 20% người bệnh đã không còn co giật trong ít nhất sáu tháng).

GS-TS-BS Tak Lap Poon, Chủ tịch Hiệp hội Động kinh Hồng Kông (Trung Quốc), chia sẻ: "DBS là một trong những phương pháp điều trị mang tính đột phá nhất trong y học thần kinh hiện đại". Liệu pháp kích thích não sâu (DBS) của Medtronic cũng là phương pháp được dùng điều trị các bệnh như Parkinson và ALS. DBS bắt đầu được phê duyệt cho động kinh từ đầu những năm 2010 tại châu Âu, và năm 2018 được FDA phê duyệt.

Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Tại hội nghị, các chuyên gia đã trình bày các nghiên cứu mới về công nghệ CT và MRI thế hệ mới, giúp cải thiện đáng kể khả năng chẩn đoán và điều trị đột quỵ, đặc biệt là trong các ca đột quỵ cấp trên nền hẹp động mạch nội sọ.

Bên cạnh động kinh và đột quỵ, hội nghị cũng tập trung vào các rối loạn vận động như Parkinson và các bệnh lý liên quan đến sa sút trí tuệ như Alzheimer, hai bệnh lý thần kinh phổ biến nhất ảnh hưởng đến người cao tuổi. DBS cũng mang lại hiệu quả rõ rệt trong điều trị Parkinson.

Điểm nhấn đáng chú ý nhất của hội nghị lần này là ca phẫu thuật thị phạm đầu tiên về điều trị động kinh bằng phương pháp DBS, được thực hiện tại BV ĐHYD TP.HCM. Người bệnh là anh T.V.V.H, 42 tuổi, quê Nghệ An. Người bệnh có triệu chứng động kinh hơn 10 năm nay, đang điều trị hai loại thuốc chống co giật với liều tối đa. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có 3-4 cơn co giật cục bộ toàn thể hóa mỗi tháng. Người bệnh đã được chụp cộng hưởng từ sọ não, ghi điện não liên tục 48 giờ tại BV ĐHYD TP.HCM, ghi nhận sóng động kinh khởi phát ở vùng trán và thái dương hai bên. Người bệnh có chỉ định phẫu thuật đặt điện cực não sâu vào vùng nhân trước thị (ANT) điều trị động kinh. Người bệnh được phẫu thuật đặt điện cực kích thích não sâu vào vùng nhân trước thị hai bên bằng đường tiếp cận qua não thất.

"Tại bệnh viện, chúng tôi đã tiến hành các loại phẫu thuật như: cắt bỏ tổn thương sinh động kinh, cắt thể chai, cắt thuỳ thái dương trước, cắt hồi hải mã chọn lọc… Đối với phẫu thuật đặt điện cực não sâu điều trị động kinh, đây là lần đầu tiên chúng tôi ứng dụng thực tế phương pháp này. DBS là phương pháp mới với nhiều hứa hẹn, ít xâm lấn và hiệu quả cao. Phẫu thuật điều trị động kinh dù còn khá mới mẻ tại Việt Nam, tuy nhiên, chúng ta đã có những thành công ban đầu. Mỗi người bệnh có triệu chứng co giật cần được theo dõi và chăm sóc y tế sớm. Người bệnh nên đến các bệnh viện lớn, có đầy đủ trang thiết bị và đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao để được khám, đánh giá, tư vấn và điều trị phù hợp. Điều trị sớm các bệnh lý động kinh giúp chữa lành bệnh và cải thiện chức năng sống của người bệnh", ThS-BS Nguyễn Phan Thanh Tú (Khoa Ngoại thần kinh, BV ĐHYD TP.HCM) chia sẻ.

Ông Paul Verhulst, Tổng giám đốc Medtronic Mainland Southest Asia, chia sẻ, kể từ năm 1997, đã có hơn 175,000 thiết bị DBS của Medtronic được cấy ghép trên toàn thế giới. Đây là một giải pháp có thể tùy chỉnh và liên tục được theo dõi, đảm bảo hiệu quả lâu dài. Điều này tạo ra cam kết cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống cho người bệnh, giúp họ vượt qua những hạn chế do bệnh động kinh kháng trị gây ra, mở ra những khả năng mới cho cuộc sống độc lập và trọn vẹn.