Văn hóa Câu chuyện văn hóa

Các món ăn từ khóm của Việt Nam được xác lập kỷ lục châu Á

Lê Công Sơn - lecongsontn@gmail.com

23/04/2023 09:38 GMT+7

Trong số 9 giá trị kỷ lục châu Á mới, đánh dấu cột mốc 50 Kỷ lục châu Á trong lĩnh vực Ẩm thực - Đặc sản do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) đề cử và vừa được Tổ chức Kỷ lục châu Á xác lập, có món ngon từ khóm độc đáo của Việt Nam.

Khóm Cầu Đúc (Hậu Giang) thuộc giống Queen (Nữ hoàng). Đặc điểm của giống khóm này là trái có hình dáng thanh nhã, mắt lồi, cuống ngắn, hố mắt hơi sâu, lõi nhỏ, thịt màu vàng đậm, ít xơ, ít nước, ăn giòn và ngọt. Do đặc thù của thổ nhưỡng nên khóm ở khu vực này có vị ngọt thanh, ăn ít rát lưỡi. Khóm gọt vỏ xong có màu vàng rất bắt mắt, hương vị ngọt thơm ngon miệng. Đặc biệt, trái khóm Cầu Đúc có thể để khoảng 10-15 ngày mà không hư.

Khóm Cầu Đúc được dùng để chế biến nhiều món ăn hấp dẫn. Các sản phẩm từ khóm được người dân sáng tạo rất đa dạng, phong phú và có giá trị kinh tế như: Nước khóm ép, khóm sấy khô không tẩm đường, mứt khóm, rượu khóm…

Theo người dân tại địa phương thì bất cứ đám tiệc, lễ, tết nào cũng có sự góp mặt của khóm: Khóm ăn sống tráng miệng, làm mứt khóm, làm các món ăn từ khóm vô cùng ngon miệng mang hương vị đồng quê như: gà hấp khóm, la gu khóm, thịt ba rọi xào khóm chua ngọt, canh chua khóm nấu với cá rô đồng hay khóm kho với cá he…

Trong số các kỷ lục châu Á lần này còn có atiso Đà Lạt và cơm tấm Long Xuyên (An Giang). Thành phố được mệnh danh là vương quốc ngàn hoa nổi tiếng với rất nhiều sản phẩm như: rau, hoa, mứt và đặc biệt là atiso xanh ngời tinh túy (tên khoa học là Cynara Scolynus Lour). Một trong những loài hoa đặc biệt được thiên nhiên nơi đây ưu ái vun bồi từ trăm năm về trước và là đặc sản nổi tiếng của vùng đất này, là dược liệu quý trong cả Đông y - Tây y, được mệnh danh là "thần dược cho gan".

Atiso là giống cây ôn đới, được người Pháp mang đến Đà Lạt trồng vào cuối thế kỷ 19 và dần trở thành loài cây có tiềm năng kinh tế. Thực tế không có nhiều loại cây nào mà toàn bộ từ cây, rễ, gốc, thân cho đến lá, hoa đều sử dụng như cây atiso. Hoa và cụm lá atisô dùng làm rau ăn, nấu canh hoặc hầm với xương hoặc gan heo. Lá atiso và các chế phẩm chiết xuất toàn phần như cao lỏng, cao đặc, cao khô atiso có tác dụng lợi tiểu, tăng tiết mật, thông mật, hạ cholesterol máu.

Ngoài cao atiso lỏng, rễ và lá còn được dùng làm trà túi lọc. Thổ nhưỡng và khí hậu của Đà Lạt là hai điều kiện quan trọng để cho ra đời những cây atiso tươi ngon nhất. Bông atiso Đà Lạt được giới chuyên môn đánh giá có hàm lượng vitamin và dinh dưỡng cao hơn, đem lại nhiều công dụng cho sức khỏe.

Cơm tấm Long Xuyên có thể xem là một "biến thể" khác của món cơm tấm vốn đã rất nổi danh ở TP.HCM, tuy nhiên nó không "nhạt màu" hơn mà trái lại còn đậm đà cái riêng của ẩm thực vùng miền Tây sông nước.

Điều đặc biệt của Cơm tấm Long Xuyên là được nấu bằng hạt tấm nhuyễn, nhỏ nên tạo độ bùi và dường như tan ra trong miệng khi thưởng thức. Cơm tấm không thể nấu theo cách thông thường mà phải hấp cách thủy, liên tục canh chừng để thêm nước thế nào cho vừa đủ để cơm chín đều và không bị nhão. Điểm đặc biệt của món ăn này là các thành phần kèm theo đều được cắt nhỏ dạng sợi.

Thịt dùng cho Cơm tấm Long Xuyên là phần thịt đùi heo loại mềm, được tẩm ướp rồi đem làm chín, sau đó thái sợi. Cọng bì cũng nhỏ và ngắn hơn. Ngoài ra, đĩa cơm tấm ở đây còn có trứng kho với màu gạch cũng được cắt sợi. Dĩ nhiên không thể thiếu một ít mỡ hành để tăng hương vị và chén nước mắm ớt chua ngọt.

Được biết, Bằng Kỷ lục châu Á của các món ăn, đặc sản Việt Nam vừa được xác lập sẽ được Tổ chức Kỷ lục châu Á trao vào dịp Hội ngộ Kỷ lục gia Việt Nam diễn ra vào tháng 5.2023 tại TP.HCM.