'Cái gốc của tết là sum vầy, không bao giờ mất được'

Xin ông cho biết yếu tố làm nên không gian văn hóa tết Việt, tinh thần tết Việt là gì?

Có nhiều người ở xa Tổ quốc. Có người ở vùng mà chỉ có họ là người Việt. Những người như thế có tổ chức được không gian tết Việt?

Hiện tại, ông có thấy có vấn nạn gì khi chúng ta tổ chức không gian tết?

Cách tổ chức tết hiện còn nhậu nhẹt quá nhiều. Có chỗ còn đánh nhau, cờ bạc nữa. Có cả tai nạn giao thông trong ngày tết, ngộ độc rượu. Cũng không nên kéo dài tinh thần nghỉ ngơi sau tết, khi đã đi làm lại. Cái đó phải xem lại, cần thay đổi.

Nói về câu chuyện thay đổi. Mâm cỗ tết đang thay đổi với nhiều rượu ngoại, trái cây ngoại hơn. Rồi có những người muốn giản lược phong tục bằng cách không ăn tết ở nhà, thay vào đó họ đi du lịch, đi làm từ thiện. Điều đó liệu có phá hỏng truyền thống?

Nếu cứ được làm đều đặn rồi lan ra, từ thiện trước tết sẽ trở thành một tập quán mới. Như thế sẽ hình thành một tết Việt không chỉ cho mình mà còn cho người khác. Tất cả cùng vui và không ai bị để lại phía sau.

Nhìn lại những bức ảnh tết xưa, đồ dùng trong nhà nay đã thay đổi nhiều, không gian cũng khác. Như thế thì còn giữ được không gian truyền thống, văn hóa tết truyền thống không, thưa ông?

Yếu tố gốc gác của tết là sum họp, là gặp gỡ gia đình, cùng nhau ăn uống món dân tộc, chia sẻ, chúc mừng nhau. Yếu tố đó vẫn còn thì những cái khác thay đổi không ảnh hưởng gì đến giá trị của tết. Không thể đòi hỏi tết phải nguyên gốc như ngày xưa vì nếu vậy nó sẽ chết do thiếu thích nghi. Tết không thể mất vì nhu cầu quần tụ vẫn còn, cái đó làm sao mà mất được. Hình thức có thể thay đổi nhưng tết là sum vầy, là vui vẻ, là gia đình thì không bao giờ mất được.