Cần làm rõ nghĩa vụ lực lượng an ninh cơ sở, tránh lạm quyền

Sáng 24.6, Quốc hội thảo luận về dự thảo luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Đồng tình với dự thảo luật, theo đại biểu Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình), tình hình an ninh trật tự phức tạp, tội phạm ngày càng tinh vi.

GIA HÂN

“Đặc biệt vụ việc vừa qua tại Đắk Lắk gióng lên hồi chuông cảnh báo cho công tác an ninh trật tự cơ sở hiện nay”, bà Tâm nêu.

Góp ý cụ thể hơn, theo đại biểu đoàn Quảng Bình, dự thảo luật quy định giao cho địa phương quyết định số lượng tổ an ninh trật tự cũng như thành viên, song điều này có thể gây ra sự thiếu thống nhất giữa các địa bàn và làm tăng ngân sách.

Vì thế, bà đề nghị ban soạn thảo dự thảo luật cần quy định tiêu chí, số lượng tối đa của lực lượng an ninh trật tự để thống nhất trên toàn quốc, chú trọng các địa bàn biên giới, vùng sâu vùng xa, hải đảo.

Việc thẩm tra hồ sơ, theo đại biểu Tâm, nên giao cho công an cấp xã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc xã. Tiêu chuẩn lựa chọn lực lượng đủ 18 tuổi trở lên, nhưng cần bổ sung thêm độ tuổi tối đa. “Đề nghị làm rõ tư cách nghĩa vụ của lực lượng này, tránh lạm quyền, đồng thời quy định rõ trách nhiệm khi họ vi phạm thì ai chịu trách nhiệm”, bà Tâm nêu.

Đại biểu Đỗ Thị Lan (đoàn Quảng Ninh) cũng đồng tình với việc cần thiết có sự tham gia của lực lượng an ninh cơ sở trong bảo vệ an ninh. Đặc biệt, trước tình hình phức tạp của an ninh trật tự hiện nay, rất cần kiên toàn củng cố lại lực lượng an ninh cơ sở, bảo đảm trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế - xã hội.

GIA HÂN

Theo bà, dự thảo luật quy định lực lượng này chịu sự quản lý của UBDN cấp xã, chịu sự quản lý, lãnh đạo chỉ đạo trực tiếp, hướng dẫn chuyên môn của công an xã về tổ chức hoạt động. Song, luật Tổ chức chính quyền địa phương đã quy định UBDN cấp xã có nhiệm vụ xây dựng phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng trên địa bàn.

Thực tế có nhiều vụ việc xảy ra ảnh hưởng đến an ninh trật tự, để giải quyết cần có sự tham gia của các lực lượng trên địa bàn, vì thế đại biểu này cho rằng lực lượng này cần sự chỉ đạo trực tiếp của UBND cấp xã, nếu giao công an xã chỉ đạo khó hiệu quả.

Về huy động lực lượng tham gia bảo vệ an ninh cơ sở, dự thảo luật quy định trường hợp cần thiết hoặc xảy ra tình hình an ninh phức tạp trên địa bàn thì UBND cấp xã huy động các lực lượng tham gia, công an xã chỉ huy. Song, theo đại biểu Đỗ Thị Lan, quy định này chưa bao quát hết các trường hợp vi phạm trật tự an ninh cơ sở và biện pháp giải quyết.

Cũng theo bà Lan, với các trường hợp phức tạp như vậy, cần huy động các lực lượng đủ mạnh, sự tham gia của quần chúng nhân dân và báo cáo kịp thời cấp trên. Đặc biệt, bổ sung vào trong luật quy định với các trường hợp cụ thể có tính chất phức tạp về an ninh trật tự, mối quan hệ trách nhiệm huy động và biện pháp giải quyết.

“Nếu giao UBND cấp xã quyết định số lượng tổ hoặc thành viên không thống nhất trong toàn tỉnh cũng như cả nước. Nên quy định tiêu chí dựa trên số hộ dân trên địa bàn và tính chất phức tạp tại địa phương. UBND tỉnh sẽ quyết định số lượng tối đa và chế độ chính sách”, đại biểu Lan nêu.

Theo bà, điều kiện hoạt động của lực lượng trong dự thảo được quy định chi tiết trong luật, nhưng cần đánh giá hài hòa với các lực lượng quần chúng khác. Đặc biệt, cơ chế tài chính cần xác định phù hợp để khả thi khi luật có hiệu lực, vì khi sắp xếp lực lượng mới chính sách phát sinh rất nhiều, chưa phù hợp với điều kiện và tài chính của các địa phương khó khăn.

Thống nhất với dự luật, đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM, kiến nghị Chính phủ cần đánh giá tác động kỹ hơn về vấn đề tổ chức ngân sách khi thành lập lực lượng này. 

GIA HÂN

Trong đó, cần đánh giá tình hình thực tế về an ninh trật tự hiện nay, vấn đề thực hiện nhiệm vụ của lực lượng công an xã hiện nay, việc phát huy nhân dân trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, các hoạt động tự nguyện, tự quản ở cơ sở hiện nay. 

Từ đó, quy định phù hợp về số lượng, chính sách, chức năng, nhiệm vụ của lực lượng này để khi luật được Quốc hội thông qua thì các địa phương thuận lợi trong triển khai thực hiện và phát huy được lực lượng này sau khi thành lập.

Đại biểu Tuyết cũng cho rằng, cần xác định rõ đây là lực lượng hỗ trợ công an xã. Vì thế, cần nghiên cứu và có quy định phù hợp về nhiệm vụ của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, không xảy ra tình trạng công an xã không giao hết nhiệm vụ cho lực lượng này hoặc quy định những nhiệm vụ quá phức tạp vượt quá khả năng của họ. 

Đồng thời, cần quy định rõ mối quan hệ giữa lực lượng này với các tổ chức khác ở cơ sở để xác định rõ trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ. Khi có tình huống bất ngờ xảy ra thì các lực lượng khác được huy động, còn lực lượng an ninh cơ sở sẽ giữ vai trò quan trọng hơn bình thường. 

“Cần quan tâm đến ngân sách chi cho lực lượng này sau khi thành lập ở các địa phương, ngân sách T.Ư hỗ trợ vì nếu không quy định rõ, các địa phương sẽ khó khăn trong việc duy trì hoạt động của lực lượng này. Chính phủ cần đánh giá tác động kỹ hơn về ngân sách đảm bảo cho lực lượng này”, bà Tuyết nêu.