Cẩn thận với các 'bẫy' học tiếng Anh

Thạc sĩ Châu Thế Hữu, giảng viên Trường ĐH Ngoại ngữ - Tin học TP.HCM, nhìn nhận: “Hiện nay các trung tâm ngoại ngữ đang đứng trước áp lực cạnh tranh lớn vì cung và cầu đều tăng mạnh. Ngoài những trung tâm lớn, lâu năm và có uy tín, một lượng không nhỏ các trung tâm khác được hình thành và phát triển từ các cá nhân là giáo viên đứng lớp, sinh viên mới ra trường. Bên cạnh đối tượng là trẻ em, một số chú trọng vào những phân khúc thị trường đặc thù như ngoại ngữ cho người lớn, người đi du học... Điều đáng nói là không ít trung tâm đánh vào tâm lý người học muốn đạt được mục tiêu trong thời gian ngắn nên dạy bằng phương pháp không chuẩn, làm ảnh hưởng tới việc sử dụng tiếng Anh lâu dài của người học”.

Theo thạc sĩ Hữu, các trung tâm này hướng vào việc dạy tủ, học tủ hơn là học thực chất. Cách học tủ bao gồm cung cấp các bài mẫu, bài giải sẵn. Ngoài ra, các trung tâm hướng đến việc giải đề cho học viên theo “mẹo”: đề có từ này, câu này thì giải thế này, có từ kia, cấu trúc kia thì giải thế kia. Đối với việc tổ chức giảng dạy và thi các chứng chỉ quốc tế về tiếng Anh như TOEIC, IELTS..., một số trung tâm tìm cách để có được nguồn đề và cho học viên của mình học theo một cách máy móc.

Vì thế, có trường hợp sinh viên N.T.S khi hoàn thành học khóa IELTS 7.0 của một trung tâm, nhưng khi ông Nguyễn Minh Trí, giảng viên tiếng Anh, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, yêu cầu viết một bài luận 250 từ thì không viết được!

“Dù trình độ học viên không đạt để lên lớp nhưng các trung tâm luyện thi tiếng Anh cấp tốc vẫn cho qua để thu tiền khóa mới. Có nơi còn bát nháo theo kiểu không xếp lớp mà cho tất cả vào học chung... Người học nghe quảng cáo hay, cứ nghĩ vừa rẻ, vừa nhanh vừa chất lượng nhưng không bao giờ có chuyện rẻ mà chất lượng hoặc nhanh mà chất lượng. Rốt cuộc, các em có thể chỉ đạt được mục đích trước mắt nhưng với cách học đó thì ra thực tế không thể dùng được”, ông Trí nhìn nhận.

Theo thạc sĩ Châu Thế Hữu, cách dạy “tủ” hay học theo kiểu thiếu tương tác tại một số trung tâm ngoại ngữ chỉ có tác dụng nhất định đối với người mới học, và có thể giúp học viên tối đa hóa mức điểm trong vài trường hợp, nhưng sẽ khiến người học bị hổng kiến thức, dẫn đến việc không sử dụng được tiếng Anh trong những tình huống cụ thể sau này.

Còn tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình, Trưởng khoa Ngoại ngữ, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, nhận định: “Các nghiên cứu chỉ ra lợi ích rất hạn chế của hình thức học tủ, học vẹt trong quá trình học tiếng Anh. Các cách học này chỉ mang tính đối phó, tạm thời và người học sẽ rất mau chóng quên nghĩa của từ. Việc học máy móc sẽ cản trở quá trình tư duy, làm người học không biết cách sử dụng từ vựng, ngữ pháp và cả phát âm chuẩn xác trong các ngữ cảnh giao tiếp thực tế khác nhau. Thói quen học tập này nếu kéo dài sẽ làm quá trình học và rèn luyện ngôn ngữ không đạt hiệu quả như mong đợi, khiến người học dần mất động lực học tập và sử dụng tiếng Anh trong thực tế, tư duy sáng tạo trong ngôn ngữ bị thui chột, nhất là ở các kỹ năng nói và viết”.

Từ thực tế trên, tiến sĩ Nguyễn Thanh Bình đưa ra lời khuyên: “Người học cần tìm hiểu về các trung tâm ngoại ngữ có uy tín, có chương trình đào tạo phù hợp mục tiêu, định hướng, có phương pháp giảng dạy tiên tiến, giáo trình, tài liệu phù hợp cũng như mức học phí hợp lý. Các bạn có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia và những người đã từng học. Một việc quan trọng không kém là nên xây dựng kế hoạch học tập riêng cho bản thân với mục tiêu cụ thể và lộ trình chi tiết từng tuần, từng tháng, tăng cường thực hành, kết hợp các hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt câu lạc bộ...”.

Thạc sĩ Hữu cũng lưu ý bạn trẻ cần có cái nhìn dài hạn với việc học ngoại ngữ của mình, thay vì chỉ cần bằng cấp trong ngắn hạn. “Đối với trẻ nhỏ, bố mẹ cần trực tiếp theo dõi bé trong quá trình học tập ở trường và thực hành ở nhà. Ngoài ra, bố mẹ cũng cần đánh giá trung tâm lẫn người giảng dạy thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, internet hoặc những người đã từng học trước để lựa chọn nơi học chất lượng”, thạc sĩ Hữu cho hay.