Theo Tổng cục Đường bộ, quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đề xuất lựa chọn danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trong các giai đoạn, đặc biệt là các tuyến cao tốc, trong đó tập trung hoàn thiện tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông, một số tuyến cao tốc khu vực Nam bộ, miền Trung - Tây nguyên, miền núi phía bắc và các tuyến vành đai đô thị tại Hà Nội, TP.HCM…
 |
Dự kiến cần tới 300.000 tỉ vốn ngoài ngân sách trong 10 năm tới để đầu tư các dự án cao tốc, quốc lộ trên cả nước |
m.H |
Mục tiêu tới năm 2030 hoàn thành 5.000 km cao tốc, đến năm 2050 lên tới khoảng 9.014 km cao tốc và mạng lưới quốc lộ dài khoảng 29.795 km.
Theo đó, các tuyến quốc lộ, đường cao tốc sẽ được căn cứ vào lưu lượng để thiết kế làn xe tùy theo cung đoạn để phân kỳ đầu tư (có tính toán đến quỹ đất hai bên sẵn có để bố trí đầu tư mở rộng để không phải giải tỏa về mặt bằng, tránh lãnh phí nguồn lực đầu tư).
Với các tuyến đường đi qua các trung tâm, khu công nghiệp, du lịch ở các tỉnh, thành, nếu lưu lượng chỉ có 4 làn xe, nếu địa phương muốn mở thêm 6 làn thì phải bỏ tiền ra để đầu tư nhằm giảm áp lực nguồn vốn của nhà nước.
Một điểm mới tại quy hoạch này là có hơn 200 km kết nối đường quốc lộ, cao tốc đến cổng, cửa cảng biển, cảng hàng không, các cửa khẩu quốc tế giải quyết điểm nghẽn hạ tầng. Song song đó, các địa phương đầu tư các nhánh đường kết nối với đường bộ và các phương thức vận tải khác, sẽ làm giảm chi phí vận tải, logistics, đem lại hiệu quả kinh tế.
Theo tính toán, nhu cầu vốn triển khai đầu tư các dự án đường bộ cao tốc đến năm 2030 khoảng 900.000 tỉ đồng. Trong đó, giai đoạn 2021 - 2025 nhu cầu khoảng 390.000 tỉ đồng, giai đoạn 2026 - 2030 dự kiến nhu cầu khoảng 510.000 tỉ đồng, huy động từ nguồn vốn đầu tư công (ngân sách T.Ư ngân sách địa phương) và vốn ngoài ngân sách.
Cần cơ chế đột phá thu hút vốn
Ông Nguyễn Xuân Cường, Tổng cục phó Tổng cục Đường bộ, cho biết việc cân đối vốn ngân sách và kêu gọi các nguồn vốn khác để đầu tư cho kết cấu hạ tầng giao thông là hết sức cần thiết và cần có cơ chế đột phá để thu hút nguồn vốn đầu tư phát triển giao thông đường bộ. Trong tổng số vốn trên, ngân sách nhà nước đáp ứng khoảng 600.000 tỉ đồng. Bài toán đặt ra 300.000 tỉ đồng còn lại được xác định là thu hút nguồn lực từ các nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước.
Đáng chú ý, trong xây dựng cơ chế đột phá thu hút vốn đầu tư tư nhân, giải pháp tăng biên lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư được đánh giá là một tiêu chí hấp dẫn. Theo đó, tỷ suất lợi nhuận được đề xuất tăng từ 11,5% hiện nay lên 15 - 18%.
Bên cạnh đó, phát hành trái phiếu Chính phủ cho địa phương vay lại với lãi suất thấp (3 - 4%) để đầu tư các tuyến giao thông quan trọng trên địa bàn (nhằm huy động nguồn vốn nội lực trong nước, tạo điều kiện cho các địa phương chưa có nguồn thu đầu tư hạ tầng giao thông đường bộ. Sau khi hoàn thành tuyến đường, địa phương khai thác giá trị quỹ đất 2 bên tuyến và các khoản thu thuế, dịch vụ do phát triển hạ tầng giao thông đem lại để hoàn trả ngân sách nhà nước).
Theo cơ chế này, ngân sách nhà nước đầu tư cho hạ tầng giao thông đường bộ không phân biệt giữa T.Ư và địa phương để phát huy tính chủ động của địa phương trong việc đầu tư cao tốc, quốc lộ trên địa bàn.
Đặc biệt, Chính phủ cũng cho phép tổ chức tín dụng được phép cho vay vượt khung quy định của Ngân hàng Nhà nước đối với các dự án trọng điểm quốc gia được Thủ tướng Chính phủ quyết định; khuyến khích các nhà đầu tư huy động vốn từ các quỹ như hưu trí, thất nghiệp, bảo hiểm xã hội, thị trường chứng khoán, huy động vốn góp từ các nhà đầu tư khác… để đa dạng nguồn vốn, cho phép thu phí trên đường cao tốc do nhà nước đầu tư, điều chỉnh giá, phí thu phí đường bộ phù hợp.
Bình luận (0)