Chăm sóc, phục hồi da sau tai biến, tác dụng phụ do mỹ phẩm và thuốc thoa

Trong khuôn khổ Hội nghị Da Liễu Học Mekong lần thứ 7 tại Cà Mau, TS-BS Nguyễn Thị Hồng Chuyên - Bộ môn Da liễu tại Đại học Y Dược TP.HCM, đã có những chia sẻ về vấn đề kích ứng da trong chuyên đề "Chăm sóc, phục hồi da sau tai biến, tác dụng phụ do mỹ phẩm và thuốc thoa".

Thông qua hoạt động nghiên cứu không ngừng, TS-BS Nguyễn Thị Hồng Chuyên sở hữu hàng loạt báo cáo khoa học và đồng tác giả trên 20 công trình nghiên cứu. Kết hợp với hơn 12 năm giảng dạy, nghiên cứu và điều trị về Da liễu - Thẩm mỹ da, bác sĩ đã đưa ra những bằng chứng khoa học và kết quả nghiên cứu điểm tên các thành phần khiến da nhạy cảm cùng với phác đồ xử lý đối với tình trạng này.

Trong bài báo cáo với chuyên đề "Chăm sóc, phục hồi da sau tai biến, tác dụng phụ do mỹ phẩm và thuốc thoa", TS-BS Nguyễn Thị Hồng Chuyên cho biết nhạy cảm có thể dễ dàng nhận biết kích ứng: đỏ ngứa, phát ban, nhạy cảm với ánh nắng… Đặc biệt da nhạy cảm dễ xuất hiện đối với bệnh nhân có thói quen sử dụng quá nhiều sản phẩm, thường xuyên thay đổi sản phẩm, lạm dụng treatment hay công nghệ cao và nguy hiểm nhất chính là sử dụng corticoid.

Đối với người dùng mỹ phẩm

Có một số thành phần làm tăng nguy cơ nhạy cảm như hương liệu, chất bảo quản, tạo mùi, tạo màu hóa học trong mỹ phẩm. Trong đó, hương liệu được xem là tác nhân chính gây nên kích ứng da. Ngoài ra, vấn đề nhạy cảm còn xuất hiện khi làn da sử dụng mỹ phẩm quá hạn. Mỗi loại mỹ phẩm đều có 2 hạn sử dụng: hạn sử dụng ghi trên bao bì và hạn sử dụng sau khi mở nắp sản phẩm. Đối với hạn sử dụng thứ 2 thường kéo dài 12-18 tháng sau khi mở nắp thế nhưng có tới 43% người dùng không để ý đến hạn sử dụng sản phẩm và tiếp tục sử dụng cho đến khi hết.

Đối với người dùng thuốc thoa

Kích ứng sẽ xuất phát do hoạt chất, kháng sinh hay các tá dược có trong các loại thuốc thoa nhất là corticosteroids. Đặc biệt đối với các bạn bị mụn viêm và sử dụng kháng sinh điều trị. Phản ứng này thường xuất hiện rất nhanh, ngay sau khi thoa hay vài tiếng sau đó, thường biểu hiện là đỏ ngứa, phát ban nếu tiếp tục còn tăng bùng mụn viêm.

Theo bác sĩ Hồng Chuyên chia sẻ, tùy thuộc vào nguyên nhân gây kích mà lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp nhưng điều quan trọng cần thiết là vẫn phải phục hồi hàng rào bảo vệ da. Đây cũng là mục tiêu tiên quyết được TS-BS Nguyễn Thị Hồng Chuyên nhấn mạnh liên tục trong buổi báo cáo tại Hội nghị Da Liễu Học Mekong lần thứ 7. Theo đó, bác sĩ cho biết để phục hồi hàng rào bảo vệ da phải chú trọng vào phục hồi chức năng sinh lý và khả năng dung nạp của làn da.

Bên cạnh việc đơn giản hóa chu trình chăm sóc da, TS-BS Nguyễn Thị Hồng Chuyên ưu tiên chọn sản phẩm chỉ số pH thân thiện với da (pH4-6), bảng thành phần đơn giản (dưới 15 thành phần) nhưng hiệu quả trong việc: phục hồi bảo vệ da, kháng viêm và tăng tốc lành thương. Theo đó, người bệnh cũng phải tối giản hóa bước chăm sóc da hằng ngày, ưu tiên sản phẩm được kiểm chứng phù hợp cho da đang kích ứng. Nếu chọn sản phẩm dành cho da nhạy cảm thì vẫn có thể "quá tải" với làn da tổn thương, viêm đỏ. Thế nên, việc lựa chọn sản phẩm cần sự khuyến cáo của bác sĩ và bạn không nên tự ý bôi thoa trong thời gian này.

Như vậy, một sản phẩm phù hợp cho làn da đang kích ứng phải đảm bảo sự dịu nhẹ thành phần tối giản không parabens, không hương liệu, không cồn và quan trọng là đáp ứng 3 tiêu chí như trên là điều không dễ. Hiện tại trên thị trường có rất nhiều sản phẩm dành cho dịu da kích ứng được bác sĩ áp dụng trong case lâm sàng sau peel da. Ngoài ra, bác sĩ điểm danh một số thành phần nên có trong một sản phẩm phục hồi da như:

• Hyaluronic Acid: Tăng cường độ ẩm, tạo môi trường phục hồi lý tưởng, kích thích tái tạo, giảm viêm, tăng sinh collagen, đóng miệng vết thương.
• Lô hội: Kháng khuẩn, giảm viêm, giữ ẩm, cung cấp nguyên liệu tái tạo tế bào.
• Chiết xuất thảo mộc giàu chất chống oxy hóa, kháng viêm, hạn chế da thêm kích ứng vì môi trường.

Ngoài ra, việc lựa chọn bao bì sản phẩm cũng nên lựa chọn dạng tuýp hoặc pump thay vì dạng hũ nhằm hạn chế sản phẩm tiếp xúc với không khí và bị nhiễm khuẩn từ tay người dùng.

Cuối cùng, TS-BS Nguyễn Thị Hồng Chuyên khẳng định quá trình phục hồi da cần thời gian, có thể vài ngày cho đến vài tháng để làn da khỏe mạnh từ bên trong, hết căng đỏ, phù nề bên ngoài. Thế nên, trong quá trình điều trị cần sự tuân thủ của người bệnh cũng như kiểm soát, theo dõi chặt chẽ của bác sĩ.