Tất cả các loại vắc xin sử dụng trong tiêm chủng mở rộng là an toàn. Nếu việc tổ chức và thực hành tiêm chủng được thực hiện tốt, tất cả các trường hợp bị mắc bệnh và các trường hợp chống chỉ định hoặc hoãn tiêm được sàng lọc thật tốt, thì số phản ứng sau tiêm chủng sẽ rất thấp.
|
|
Tuy nhiên, trong thực tế thì vẫn xảy ra các trường hợp phản ứng sau tiêm chủng do trùng hợp ngẫu nhiên. Phản ứng sau tiêm chủng ở Việt Nam thấp hơn nhiều so với các tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Không có loại vắc xin nào tuyệt đối an toàn 100%. Tiêm vắc xin là đưa vào cơ thể một kháng nguyên, kích thích cơ thể sản sinh miễn dịch chủ động để dự phòng bệnh. Cũng như việc sử dung thuốc hay thực phẩm, tùy theo cơ địa của từng người mà có thể xảy ra một số phản ứng sau tiêm vắc xin. Phản ứng này có thể là nhẹ hay nặng tùy từng trường hợp và tùy loại vắc xin. Một tỷ lệ rất nhỏ có phản ứng nặng sau tiêm.
Những trường hợp phản ứng thông thường như sốt nhẹ, sưng, đau. Phản ứng nặng gây tử vong sau tiêm có thể do 4 nguyên nhân. Đó là phản ứng do vắc xin, sai sót trong tiêm chủng, trùng hợp ngẫu nhiên với bệnh tật có sẵn của trẻ, và phản ứng do tiêm. Tỷ lệ phản ứng nặng, gây nguy hiểm cho tính mạng, phải nhập viện thường rất thấp, ít xảy ra. Phản ứng sốc nặng cũng có thể qua khỏi nếu được điều trị kịp thời và thích hợp. Cũng có nhiều trường hợp tử vong vì lý do khác như trùng hợp ngẫu nhiên với bệnh khác của trẻ tại thời điểm tiêm chủng.
Lưu ý sau tiêm
Lợi ích của tiêm chủng là rất lớn, nó dự phòng cho hàng triệu trẻ em khỏi mắc bệnh và tử vong. Trong khi đó nguy cơ tai biến sau tiêm là rất thấp, thường liên quan đến cơ địa của trẻ. Nếu các cán bộ y tế thực hiện đúng quy định và các bà mẹ thực hiện tốt tư vấn của cán bộ y tế thì có thể giảm được nguy cơ tai biến sau tiêm chủng. Các bà mẹ cần theo dõi trẻ chặt chẽ 48 giờ sau khi tiêm chủng. Nếu có gì bất thường cần đưa ngay đến các cơ sở y tế.
Cần thông báo cho nhân viên y tế nếu trẻ có phản ứng trầm trọng với thuốc chủng ngừa ở những lần chủng trước để có chỉ định phù hợp. Các bậc phụ huynh cần cho trẻ tiêm phòng đầy đủ theo đúng lịch hẹn nhằm bảo vệ cho trẻ tránh được nhiều bệnh nguy hiểm. Sau tiêm chủng, trẻ thường có sốt, cần cho uống nhiều nước; trẻ tiếp tục được ăn, uống bình thường; uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của nhân viên y tế, chườm mát và theo dõi nhiệt độ mỗi 15-30 phút.
Các phản ứng thông thường sau tiêm chủng: đau tại chỗ tiêm; quấy khóc; sốt nhẹ trong vòng 24-48 giờ; chán ăn, mất ngủ dễ kích động. Lưu ý các dấu hiệu sau tiêm chủng cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất: sốt cao trên 39 độ C, vết tiêm sưng to, tấy đỏ quanh chỗ tiêm, tay chân lạnh, tím tái, khó thở; quấy khóc nhiều không đáp ứng thuốc hạ sốt thông thường, trẻ lừ đừ, bỏ bú.
Cha mẹ không cho con đi chủng ngừa khi trẻ đang có bệnh cấp tính: sốt, viêm phổi, tiêu chảy... và đang được điều trị bằng các loại thuốc ức chế miễn dịch.
BS Thu Hồng
>> Tổng kết 25 năm công tác tiêm chủng mở rộng
>> Thanh tra hoạt động tiêm chủng
>> Trẻ nhập viện do phản ứng sau tiêm chủng
>> Chấn chỉnh hoạt động tiêm chủng dịch vụ
Bình luận (0)