Cơ hội vàng để tăng tốc công nghệ bán dẫn

Đầu tư và thương mại Mỹ - Việt sẽ bùng nổ

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp cao của Tổng thống Mỹ Joe Biden đến VN, các doanh nghiệp (DN) giữa hai nước đã có nhiều trao đổi và thỏa thuận đầu tư. Có thể kể đến như Vietnam Airlines và Tập đoàn sản xuất máy bay Boeing của Mỹ đã ký biên bản ghi nhớ về việc mua bán 50 máy bay có trị giá 10 tỉ USD. Hay Chủ tịch Vietjet Nguyễn Thị Phương Thảo và Tổng giám đốc toàn cầu của Boeing - TS Brendan Nelson dịp này cũng thống nhất bổ sung các nội dung của hợp đồng đặt mua 200 tàu bay 737 Max trị giá 25 tỉ USD sẽ được giao trong 5 năm tới. 

Cùng lúc, Tập đoàn FPT công bố hợp tác chiến lược toàn diện với Landing AI - Công ty tiên phong trong lĩnh vực thị giác máy và trí tuệ nhân tạo tại Silicon Valley (Mỹ) nhằm đẩy nhanh quá trình đưa AI vào đào tạo tại hệ thống giáo dục FPT Education. Công ty Crane Currency (Mỹ) vốn là nhà cung cấp giấy in tiền cho đồng USD hợp tác chiến lược với Công ty Q&T VN (tại Khu công nghệ cao Láng Hòa Lạc) - chuyên sản xuất giấy nền polymer dành cho in tiền...

Ông Nguyễn Đình Lương, nguyên Trưởng đoàn đàm phán Hiệp định Thương mại VN - Mỹ (BTA) phía VN, nhấn mạnh chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden có nhiều yếu tố đặc biệt. Thay vì chỉ thuần túy là chuyến thăm ngoại giao thì lần này đã nâng cấp quan hệ đối tác lên mức cao nhất. Đồng thời, cả hai nước đã có những bàn bạc cụ thể về các hoạt động hợp tác nên cơ hội để đầu tư lẫn thương mại hai bên sẽ tăng mạnh hơn trong thời gian tới. Đối với vấn đề thương mại, thị trường Mỹ quá rộng lớn và tự do nên không có bất kỳ hạn chế nào. Quan trọng là DN Việt có đủ sản phẩm đáp ứng được các quy định, tiêu chuẩn để bán vào thị trường này hay không. 

Theo ông Lương, dòng vốn đầu tư từ Mỹ vào VN cũng sẽ tăng tốc hơn trước đây. Trong đó, các vấn đề về công nghệ cao và năng lượng sạch được tập trung và nhắc đến nhiều, điều này rất có lợi với VN. Đây là cơ hội "vàng" để VN chuyển mạnh theo hướng công nghệ cao, biến VN thành trung tâm sản xuất công nghệ của thế giới. 

"Tôi tin rằng đầu tư của Mỹ vào VN sẽ gia tăng mạnh hơn. Sau các tập đoàn Mỹ, sẽ tác động thu hút thêm vốn đầu tư từ các nước khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, Singapore... Chúng ta cũng từng nhận định làm ăn được với Mỹ là có thể làm ăn được với thế giới", ông Nguyễn Đình Lương nhấn mạnh và khuyến nghị, VN phải chuẩn bị thật nhanh, đó là cơ chế thông thoáng hơn; đẩy nhanh đầu tư cơ sở hạ tầng; đào tạo nguồn nhân lực để đón cơ hội chuyển dịch dòng vốn này.

Đồng quan điểm, GS Hà Tôn Vinh, Giám đốc Chương trình đào tạo lãnh đạo Đại học California Miramar University (Mỹ), người có nhiều kinh nghiệm làm việc với DN Mỹ, khẳng định sau tuyên bố đưa quan hệ Việt - Mỹ lên tầng nấc cao nhất, chắc chắn sẽ có sự "bùng nổ" trong đầu tư, thương mại giữa hai quốc gia. Mỹ có công nghệ, có vốn và cần thị trường. Thị trường VN không lớn nhưng là thị trường có tương lai của DN Mỹ.

Hiện thực giấc mơ ghi tên vào bản đồ vi mạch thế giới

Trước sự kiện Tổng thống Mỹ Joe Biden thăm VN, đã có nhiều thỏa thuận hợp tác cũng như các dự án trong lĩnh vực bán dẫn hay vi mạch, chip của Mỹ vào VN ngày càng nhiều. Có thể kể đến như Intel mở rộng giai đoạn 2 nhà máy kiểm định chip tại TP.HCM với tổng vốn đầu tư 4 tỉ USD; công ty bán dẫn Amkor có trụ sở ở bang Arizona dự kiến sẽ khánh thành nhà máy tại Bắc Ninh trong tháng 10.2023 với tổng mức đầu tư của dự án là 1,6 tỉ USD; công ty bán dẫn Synopsys có trụ sở tại bang California đang hợp tác cùng Khu công nghệ cao TP.HCM để xây dựng một trung tâm ươm mầm và thiết kế bán dẫn; công ty bán dẫn Marvell có trụ sở tại California dự kiến sẽ công bố kế hoạch xây dựng một trung tâm thiết kế bán dẫn đẳng cấp toàn cầu tại TP.HCM; hay NVIDIA đang hợp tác với FPT, Viettel và Vingroup để triển khai công nghệ AI cho các ngành như dịch vụ đám mây, ô tô và y tế…

Là một trong số ít DN tham gia Hội nghị cấp cao VN - Mỹ ngày 11.9, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT, đề xuất Chính phủ đầu tư đào tạo từ 30.000 - 50.000 chuyên gia bán dẫn để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của ngành, cam kết nỗ lực góp phần vào mục tiêu này. Đồng thời, ông đề xuất chính phủ Mỹ có các chính sách hỗ trợ toàn diện đưa VN trở thành quốc gia có hệ sinh thái bán dẫn (Semiconductor Ecosystem); kêu gọi đầu tư vào VN, đặc biệt là các DN lớn như Boeing, AT&T, Qualcomm, Intel, Ford…

Binh Nguyên

GS Đặng Lương Mô, nhà khoa học về vi mạch tại Nhật, đã trở về VN hơn 20 năm trước và cùng các cộng sự bắt tay xây dựng công nghệ vi mạch tại VN, nhận xét nguồn nhân lực thiết kế, làm được chip tại VN khá hùng hậu. Rất nhiều công ty người Việt đã được đào tạo bài bản và giỏi trong thiết kế vi mạch, công nghệ. Hiện những công ty sản xuất chip tại VN đang sản xuất cho các công ty nước ngoài đều là người Việt thực hiện. 

Tuy nhiên, rất tiếc là chúng ta chưa có một nền công nghiệp chip bài bản. Nhưng năm nay, với việc Samsung, Intel tăng tốc mở rộng sản xuất chip, trước đó là phái đoàn các nhà sản xuất điện tử lớn từ Mỹ, cộng thêm sự kiện Tổng thống Mỹ đến VN... kỳ vọng về một nền công nghiệp bán dẫn ngày càng lớn. Chúng ta cần tận dụng cơ hội xưa nay hiếm này thành hiện thực, ghi được tên VN vào bản đồ vi mạch thế giới.

GS Hà Tôn Vinh cũng nhấn mạnh, Mỹ đang sở hữu nhiều công nghệ cốt lõi mà VN rất cần trong tiến trình hiện đại hóa đất nước, đó là AI, điện toán đám mây, big data, robot hóa… Quan trọng hơn, sau tuyên bố này, chúng ta cần sớm có biên bản hợp tác để cùng liên doanh, liên kết, cam kết chuyển giao để cùng khai thác. Trong phát triển kinh tế, cần nhất là 3 yếu tố: công nghệ, vốn và thị trường. Mỹ đang có đầy đủ điều kiện trên, nhưng VN có thế mạnh về nguồn nhân công, ngành sản xuất linh kiện, có nguyên liệu cho ngành bán dẫn là nguồn đất hiếm... Chính Mỹ với kinh nghiệm và sở hữu công nghệ tiên tiến, sẽ là nhà đầu tư tiềm năng vào ngành công nghệ thông tin, bán dẫn, khai thác đất hiếm... mà VN đang có tiềm năng lớn. Chúng ta cũng đặt tham vọng trở thành bến đỗ cho bán dẫn, đây là những yếu tố cần để VN đưa ra tạo sức hấp lực các nhà đầu tư nước ngoài trong chiến lược thu hút vốn ngoại vào công nghệ bán dẫn.