Có thêm kết luận về nguồn gốc Covid-19

Sự cố phòng thí nghiệm

Các thành viên đảng Cộng hòa tại Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ ngày 14.12 công bố báo cáo tạm thời về nguồn gốc đại dịch Covid-19, trong đó chứa thông tin mâu thuẫn với đánh giá của cộng đồng tình báo Mỹ hồi năm ngoái rằng vi rút không được phát triển như một loại vũ khí sinh học, theo Fox News.

Lực lượng an ninh bên ngoài Viện Vi rút học Vũ Hán trong chuyến điều tra của WHO tháng 2.2021

Reuters

“Dựa trên cuộc điều tra của chúng tôi liên quan nhiều thông tin công khai và không công khai, chúng tôi kết luận rằng có những dấu hiệu gợi ý SARS-CoV-2 có thể liên quan đến chương trình nghiên cứu vũ khí sinh học của Trung Quốc và lan ra dân chúng trong một sự cố liên quan phòng thí nghiệm tại Viện Vi rút học Vũ Hán (WIV)”, báo cáo của các nghị sĩ Cộng hòa nêu. Tuy vậy, nhóm nghị sĩ nhấn mạnh rằng “không thấy dấu hiệu nào gợi ý quân đội Trung Quốc đã chủ đích phát tán SARS-CoV-2”.

Hồi tháng 8.2021, sau 3 tháng điều tra, cộng đồng tình báo Mỹ công bố báo cáo nêu rằng các cơ quan vẫn mâu thuẫn về nguồn gốc mầm bệnh.

Trong báo cáo mới, các nghị sĩ đảng Cộng hòa chỉ trích cộng đồng tình báo Mỹ vì không công bố đầy đủ thông tin với quốc hội và người dân. Bên cạnh đó, việc cộng đồng tình báo Mỹ “giảm nhẹ” khả năng SARS-CoV-2 liên quan chương trình vũ khí sinh học một phần được dựa trên thông tin từ các chuyên gia bên ngoài, những người có thể có xung đột lợi ích. Các nghị sĩ cho biết cộng đồng tình báo đã từ chối công khai danh tính những chuyên gia mà họ tham khảo.

Các lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện cùng ngày ra tuyên bố chung khen ngợi nỗ lực của các đồng nghiệp tại Ủy ban Tình báo và tuyên bố sẽ tiếp tục các cuộc điều tra liên quan đại dịch Covid-19 khi đảng này kiểm soát Hạ viện vào năm sau.

Hồi tháng 10, một cuộc điều tra của các nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ kết luận rằng SARS-CoV-2 nhiều khả năng rò rỉ từ một phòng thí nghiệm của Trung Quốc và thiếu bằng chứng ủng hộ giả thuyết vi rút lây từ động vật sang người, theo tờ New York Post.

WHO kêu gọi điều tra

Trung Quốc chưa lập tức phản ứng về báo cáo mới của các nghị sĩ đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, Tân Hoa xã hồi tháng 6 đăng bài xã luận cho rằng giả thuyết vi rút rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán là bịa đặt, do lực lượng chống Trung Quốc tung ra vì mục đích chính trị. Bài viết nêu rằng Trung Quốc là nước duy nhất hơn một lần mời các nhóm chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đến điều tra chung về nguồn gốc SARS-CoV-2 và đã chia sẻ nhiều dữ liệu, nghiên cứu về vi rút. Bài viết lặp lại kết luận chung của Trung Quốc với WHO vào năm 2021 rằng khả năng vi rút rò rỉ từ phòng thí nghiệm là “cực kỳ khó xảy ra”.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ngày 14.12 nói rằng mọi giả thuyết về nguồn gốc Covid-19 đều có khả năng, gồm giả thuyết vi rút thoát ra từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, thành phố ghi nhận ca nhiễm Covid-19 đầu tiên vào tháng 12.2019, theo AFP.

Ông Ghebreyesus cho rằng thế giới cần làm rõ đại dịch Covid-19 đã bắt đầu như thế nào và tiếp tục kêu gọi Trung Quốc chia sẻ dữ liệu, tiến hành các cuộc nghiên cứu như WHO yêu cầu nhằm hiểu hơn về nguồn gốc của vi rút này. Mặt khác, ông hy vọng Covid-19 sẽ không còn là tình trạng khẩn cấp y tế công cộng vào năm 2023.

Đến nay, thế giới đã ghi nhận gần 650 triệu ca nhiễm Covid-19 và hơn 6,6 triệu ca tử vong, dù WHO thừa nhận con số thực tế có thể cao hơn nhiều.