Cục Hải quan TP.HCM: 48 năm hình thành và phát triển

Hoạt động hải quan còn đơn giản, chủ yếu là giải quyết thủ tục cho hàng hóa viện trợ và phương tiện tàu thủy, máy bay, hành khách xuất nhập cảnh… Công tác chống buôn lậu chủ yếu là phát hiện các vụ xuất lậu vàng và đồ cổ.

Đi đầu trong cải cách, hiện đại hóa

Trong nhiều năm trở lại đây, với hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), đầu tư, gia công, phương tiện, hành khách xuất nhập cảnh (XNC) phát triển mạnh, Cục Hải quan TP.HCM luôn là đơn vị đi đầu toàn ngành, không chỉ về kết quả giải quyết thủ tục hải quan (hằng năm chiếm khoảng 40% toàn ngành), thu nộp ngân sách (chiếm khoảng 35% toàn ngành). Đồng thời, đơn vị tiên phong trong ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), cải cách hiện đại hóa, dẫn đầu toàn ngành về công tác cải cách hành chính. Năm 2005, Cục Hải quan TP.HCM là một trong 2 đơn vị thực hiện thí điểm thủ tục hải quan điện tử đã tạo bước đột phá trong quy trình giải quyết thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa. Đánh dấu lần đầu tiên trong toàn ngành, Cục Hải quan TP.HCM áp dụng CNTT trong khai báo làm thủ tục khai hải quan.

Năm 2014, Cục Hải quan TP.HCM cũng là đơn vị tiên phong thực hiện Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS, giúp doanh nghiệp khai báo và thông quan trên môi trường mạng, đồng thời tổ chức thu nộp thuế 24/7, triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN.

Cùng với việc ứng dụng CNTT mạnh mẽ trong quy trình thủ tục hải quan, đơn vị đã triển khai áp dụng hiệu quả nghiệp vụ quản lý rủi ro hiện đại và chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm… Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã ứng dụng một loạt các trang thiết bị hiện đại như máy soi container, máy soi hành lý, hàng hóa, seal định vị điện tử, hệ thống camera giám sát trực tuyến, phục vụ hiệu quả cho công tác nghiệp vụ của mình.

Luôn năng động, bản lĩnh, dám nghĩ, dám làm…

Với tinh thần dám nghĩ, dám làm, không ngại khó, đột phá để phát triển, Cục Hải quan TP.HCM không ngừng chủ động trong hoạt động quản lý, điều hành, đóng góp nhiều sáng kiến cải tiến, đề án, việc làm cụ thể, thiết thực. Điển hình, đơn vị đã xây dựng và triển khai thành công Hệ thống quản trị nội bộ HCAS, được phát triển từ cuối năm 2018, vận hành từ giữa năm 2020 và liên tục được mở rộng tiện ích. Đây là hệ thống tích hợp nhiều ứng dụng, đã hỗ trợ hiệu quả tất cả các hoạt động quản lý điều hành nội bộ, quản trị nghiệp vụ và từng bước kết nối cộng đồng doanh nghiệp. Đặc biệt đã giúp thực hiện phòng họp không giấy, đã làm thay đổi thói quen làm việc thông qua môi trường mạng thay cho môi trường giấy trước đây trong chỉ đạo điều hành và quản lý công việc của cán bộ công chức.

Bên cạnh đó, đã xây dựng và triển khai thành công Đề án tạo thuận lợi logistics tại cảng Cát Lái được khởi xướng từ năm 2018 và chính thức áp dụng từ tháng 9.2019. Với nội dung thông quan hàng hóa ngay tại cầu cảng, áp dụng cho 200 doanh nghiệp nhưng chiếm tới 80% lưu lượng hàng hóa XNK, giảm thời gian thông quan, giảm áp lực quá tải hàng tại cảng, tiết kiệm chi phí logistics cho doanh nghiệp.

Cục Hải quan TP.HCM là đơn vị đề xuất và phối hợp triển khai thành công Đề án thu phí cảng biển. Sau hơn một năm triển khai đã thu về cho ngân sách TP.HCM 2.863 tỉ đồng. Đơn vị cũng khởi xướng Chương trình Cộng đồng doanh nghiệp và Hải quan là đối tác tin cậy, đồng hành cùng phát triển từ năm 2017 và duy trì mỗi năm theo một chủ đề cam kết hành động. Cụ thể, đơn vị đã và đang từng bước xây dựng được mối quan hệ bền vững hải quan - doanh nghiệp, với nhiều hiệp hội doanh nghiệp tại TP.HCM như Amcharm, Eurocharm, Kocharm, JBAH (Nhật)... và tăng cường hợp tác quốc tế. Thời điểm dịch Covid-19, Cục Hải quan TP.HCM chủ động tham mưu UBND TP.HCM; phối hợp sở - ngành đề xuất về cơ chế đặc thù nhập khẩu hàng hóa, giải quyết vướng mắc tiếp nhận hàng viện trợ của tổ chức, cá nhân…

Thành tích được ghi nhận

Năm 2007, Cục Hải quan TP.HCM được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới. Trong những năm gần đây, Cục liên tục nhận được nhiều phần thưởng cao quý khác của Nhà nước, Bộ Tài chính, TP.HCM và các ngành, các cấp khen thưởng cho tập thể và nhiều cá nhân...

Phát huy truyền thống vẻ vang của đơn vị, tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức Cục Hải quan TP.HCM đang ra sức nỗ lực, cùng TP.HCM và cả nước đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan, tạo thuận lợi thương mại, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp hội nhập sâu rộng với thế giới... Đồng thời, xây dựng hình ảnh Cục Hải quan TP.HCM chính quy, hiện đại và thân thiện trong mắt doanh nghiệp, nhân dân.

Theo ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM, quá trình xây dựng đơn vị trưởng thành, vững mạnh như ngày nay là nhờ sự đóng góp, phấn đấu không mệt mỏi của nhiều thế hệ cán bộ, công chức hải quan qua các thời kỳ với tinh thần đoàn kết - nhất trí, trên dưới một lòng, vì sự phát triển của Cục.

"Để hoàn thành nhiệm vụ chính trị của mình và tạo thuận lợi thương mại, Cục Hải quan TP.HCM đã và đang tập trung thay đổi tư duy, không chỉ là cơ quan quản lý mà còn là cơ quan phục vụ. Quản lý trên cơ sở quản trị rủi ro để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ, góp phần tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, giữ gìn an ninh kinh tế, trật tự và an toàn xã hội. Phục vụ trên cơ sở lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo cho dịch vụ hành chính của mình, phấn đấu ngày càng rút ngắn thời gian thông quan, giảm tối đa chi phí và thời gian của doanh nghiệp, thượng tôn pháp luật là tôn chỉ mọi hành động", ông Đinh Ngọc Thắng nhấn mạnh.

"Bên cạnh đó, cùng với toàn ngành, chúng tôi đã và đang là đơn vị tiên phong không ngừng cải tiến quy trình thủ tục, cải cách, ứng dụng CNTT, hiện đại hóa hải quan; xây dựng lực lượng hải quan "vừa hồng - vừa chuyên" để tiến đến hải quan số, hải quan thông minh theo đúng Chiến lược phát triển ngành Hải quan đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt", ông Đinh Ngọc Thắng chia sẻ thêm.