Chiều 7.11, Quốc hội thảo luận tại hội trường luật Điện lực sửa đổi. Nêu băn khoăn về vấn đề phát triển điện hạt nhân, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, việc phát triển điện hạt nhân là một trong những xu thế của thế giới.
Một số nước từng đóng cửa điện hạt nhân đã khởi động lại, do nhu cầu năng lượng sử dụng điện rất lớn. Do đó, ông đề nghị Bộ Công thương đề xuất tham mưu cho Chính phủ báo cáo cấp thẩm quyền khởi động lại nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận trong thời gian sớm nhất. Đây là một vấn đề rất hệ trọng vì năng lượng của chúng ta hiện nay đang rất thiếu.
Đồng thời, cần hạn chế dần đến mức thấp nhất nhiệt điện và điện than, không phù hợp với xu thế thời đại.
Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (đoàn Ninh Thuận) thì băn khoăn khi tại dự thảo luật, Quốc hội không bàn về việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân mà giao thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ.
Lý do, từ báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội, cho thấy quy định này không phù hợp với thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.
Đại biểu đoàn Ninh Thuận cũng đề nghị nghiên cứu phát triển điện hạt nhân đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng của quốc gia và phát triển bền vững, đáp ứng mục tiêu phát thải ròng bằng 0 năm 2050.
Cụ thể, cần nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện các quy định của pháp luật về điện hạt nhân đầy đủ, chặt chẽ, đồng bộ, thống nhất quy định các cơ chế, chính sách đặc thù để đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc phát triển điện hạt nhân sao cho thành công, đạt hiệu quả cao.
Đặc biệt, có lộ trình phát triển điện hạt nhân cụ thể, tránh làm lãng phí nguồn lực nhà nước đã đầu tư nguồn lực đất đai. Bà Hương cũng cho hay, năm 2009, Quốc hội có nghị quyết chủ trương đầu tư, xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2.
Song 7 năm sau, năm 2016, Quốc hội ban hành nghị quyết dừng chủ trương đầu tư nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. Và 7 năm sau đó, vào tháng 12.2023, Quốc hội, Chính phủ phân bổ vốn cho Ninh Thuận xây dựng cơ sở hạ tầng, ổn định đời sống của nhân dân tại 2 vùng dự án.
Do vậy, theo đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương, việc đầu tư phát triển điện hạt nhân cần có chủ trương thống nhất triển khai thực hiện, đảm bảo tính nhất quán, đồng bộ, hiệu quả, tạo niềm tin cho nhân dân.
"Điện hạt nhân dứt khoát phải có"
Cùng quan điểm này, đại biểu Hoàng Đức Chính (đoàn Hòa Bình) nêu, Việt Nam đã từng có kế hoạch phát triển điện hạt nhân nhằm đáp ứng nhu cầu về năng lượng và giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Tuy nhiên, vào năm 2016, Chính phủ đã quyết định tạm dừng các dự án điện hạt nhân, đặc biệt là dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, do có lo ngại về an toàn, chi phí đầu tư cao, vấn đề về công nghệ...
Theo ông Chính, để hoàn thiện dự án luật, đưa điện hạt nhân phát triển bền vững, cần xây dựng các điều khoản rõ ràng về đầu tư, quản lý và vận hành nhà máy điện hạt nhân, tạo cơ sở pháp lý để phát triển điện hạt nhân trong thời gian tới.
Cạnh đó, cần bổ sung những quy định về quản lý chất thải phóng xạ và các biện pháp đảm bảo an toàn cho cộng đồng và môi trường khi thực hiện các dự án nhà máy điện hạt nhân. Điều này nhằm tránh những lo ngại của người dân và tăng sự đồng thuận trong xã hội...
Giải trình cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, việc bổ sung những chính sách mới để phát triển những năng lượng mới như gió, mặt trời, điện mặt trời áp mái, hydrogen, điện hạt nhân...
"Đến năm 2030 chúng ta cần phải gấp 2 lần công suất hiện nay, nhưng đến năm 2050, tức là còn 26 năm nữa, chúng ta phải gấp 5 lần công suất hiện nay. Khi các nguồn điện truyền thống không có dư địa để phát triển nữa, thủy điện đã hết, điện than không phát triển được, năng lượng mặt trời cũng có giờ... Không thể nào tăng gấp 7 lần công suất hiện nay bằng năng lượng tái tạo", ông Diên nói.
Do đó, theo Bộ trưởng Công thương, điện hạt nhân và những nguồn năng lượng mới trong tương lai "dứt khoát phải có". Những gì quy định được trong luật sửa đổi thì quy định, trao quyền đó cho Chính phủ. Có như vậy thì sau 10 năm mới có những dự án điện hạt nhân.
"17 năm trước chúng ta đã quyết định chủ trương đầu tư nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận, khi chưa có luật thậm chí chưa có nghị định. Vào 7 năm trước chúng ta mới tạm dừng, chưa phải hủy bỏ. Nay được cho phép nghiên cứu khởi động lại nên phải đề cập đến trong luật ít nhất một lần", ông Diên nói.
Bình luận (0)