Văn hóa Câu chuyện văn hóa

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long

Nam Long - namlongbaothanhnien@gmail.com

11/09/2023 13:48 GMT+7

Con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long nhằm quảng bá sản phẩm, tác phẩm gốm, bảo tồn và khai thác các lò gạch truyền thống tại "Vương quốc gạch gốm Mang Thít".

Ngày 11.9, UBND tỉnh Vĩnh Long phối hợp tổ chức lễ khai mạc con đường nghệ thuật gốm đỏ. Đây là công trình nằm trong chuỗi sự kiện Festival Nông sản Việt Nam - Vĩnh Long năm 2023 và chuỗi các hoạt động kỷ niệm 110 năm ngày sinh Giáo sư, viện sĩ, thiếu tướng, Anh hùng lao động Trần Đại Nghĩa.

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long - Ảnh 1. — Ông Bùi Văn Nghiêm, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long (giữa), cùng lãnh đạo tỉnh cắt băng khai mạc con đường nghệ thuật gốm đỏ Vĩnh Long

Công trình con đường nghệ thuật gốm đỏ - Vĩnh Long được thực hiện trên tuyến đường nối đường Võ Văn Kiệt và đường Phạm Hùng (thuộc P.9, TP.Vĩnh Long), có tổng diện tích hơn 500 m², chiều rộng mặt đường 6 m. Ở giữa gồm đường nội bộ, chức năng kỹ thuật và phụ trợ. Ngoài ra, con đường còn bao gồm các mảng phụ trợ, như: cây xanh, thảm cỏ, hoa tươi, đèn chiếu sáng...

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long - Ảnh 2. — Con đường nghệ thuật gốm đỏ - Vĩnh Long năm 2023

Phát biểu tại buổi lễ, bà Nguyễn Thị Quyên Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, cho biết những năm 1980, cả vùng có gần 3.000 lò gạch trải dài gần 30 km, thuộc 2 huyện Long Hồ và Mang Thít, hoạt động xuyên suốt quanh năm; mang gạch thẻ, gạch ống, gạch tàu, với số lượng lớn đi khắp nơi để xây dựng các công trình. Người dân nơi đây sinh ra đã gắn bó với nghề, qua bao thế hệ đúc kết thành kỹ thuật nung chỉ bằng lò gạch, nhiên liệu là trấu; hàng ngàn mẫu mã, kiểu dáng khác nhau được tạo ra từ bàn tay tài hoa của người thợ thủ công.

Đặc biệt, sản phẩm gốm với màu đỏ đặc trưng từ đất sét tạo nét riêng cho gốm Vĩnh Long mà không nơi nào có được, xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài như châu Âu, Mỹ, châu Úc, Đài Loan, Hồng Kông, Hàn Quốc, Nhật Bản… và rất được người tiêu dùng ưa chuộng.

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long - Ảnh 3. — Lãnh đạo tỉnh Vĩnh Long chụp ảnh lưu niệm bên mô hình lò gạch gốm tròn truyền thống

Tuy nhiên, từ những năm 2010 trở lại đây, khi đổi mới công nghệ từ lò nung tròn sang lò nung liên hoàn, cải thiện quy trình sản xuất, thân thiện với môi trường và nâng cao sức cạnh tranh thì chi phí sản xuất cao, giá bán sản phẩm đầu ra thấp, các cơ sở lò gạch gặp nhiều khó khăn nên quy mô và công suất hoạt động không còn lớn như trước đây. Theo thống kê, hiện toàn tỉnh còn hơn 20 doanh nghiệp sản xuất gốm, sản lượng trung bình đạt khoảng 5 triệu sản phẩm, ước giá trị mang lại khoảng 400 tỉ đồng/năm.

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long - Ảnh 4. — Toàn cảnh con đường nghệ thuật gốm đỏ nhìn từ trên cao

Bà Nguyễn Thị Quyên Thanh cho biết thêm, nhằm bảo tồn và phát triển nghề gạch gốm truyền thống, kết hợp với phát triển du lịch trên cơ sở khai thác các lò gạch gốm truyền thống hiện có, UBND tỉnh Vĩnh Long đã ban hành quyết định phê duyệt đề án "Di sản đương đại Mang Thít"; HĐND tỉnh cũng đã ban hành nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đặc thù bảo tồn lò gạch, gốm.

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long - Ảnh 5. — Con đường nghệ thuật gốm đỏ được xây dựng trên đường vào Trung tâm hội nghị tỉnh Vĩnh Long, nối 2 tuyến đường Võ Văn Kiệt và Phạm Hùng (P.9, TP.Vĩnh Long)

Theo đó, toàn bộ vùng di sản khoảng 3.060 ha thuộc 4 xã Mỹ An, Mỹ Phước, Nhơn Phú và Hòa Tịnh (H.Mang Thít, Vĩnh Long) được bảo tồn lò gạch gốm, hiện đã có 364 hộ cam kết giữ lại 653 lò. Với đề án này, "Vương quốc gốm đỏ" Mang Thít sẽ trở thành một vùng di sản đương đại có giá trị mang tầm quốc tế, sẽ là một điểm đến trên bản đồ du lịch khu vực, phù hợp với chiến lược phát triển bền vững về kinh tế - xã hội của địa phương và của quốc gia.

Độc đáo con đường nghệ thuật gốm đỏ ở Vĩnh Long - Ảnh 6. — Những bình gốm, trụ gốm khổng lồ tại con đường nghệ thuật gốm đỏ

"Con đường nghệ thuật này kết tinh của món quà tuyệt vời mà tự nhiên đã ban tặng cho quê hương Vĩnh Long; của tinh thần lao động cần cù, sáng tạo và bàn tay khéo léo qua bao thế hệ của người dân quê mình từ trên 100 năm nay; là tâm huyết của thế hệ đi sau mong muốn giữ gìn một làng nghề truyền thống vốn chỉ có trên vùng đất này; và hơn hết là kết tinh của mong ước "Vương quốc gốm đỏ" sẽ trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, để những lò gạch rêu phong, cổ kính mang nền văn hóa Vĩnh Long đi xa hơn", Phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long kỳ vọng.

Dưới đây là một số hình ảnh PV Báo Thanh Niên ghi lại tại con đường nghệ thuật gốm đỏ độc đáo ở Vĩnh Long: