|
|
Nhà cổ Tấn Ký là sự kết hợp tài tình giữa ba phong cách kiến trúc Việt Nam, Nhật Bản và Trung Hoa. Ông Lê Dũng (62 tuổi, hậu duệ đời thứ 6 của họ Lê), người tiếp quản ngôi nhà chậm rãi: “Phải mất 10 năm trữ gỗ, 3 năm đục đẽo, ngôi nhà mới được dựng xong vào một năm cuối thế kỷ 18. Đến đời thứ 2, các cụ lấy tên hiệu là Tấn Ký để kinh doanh, buôn bán nông sản. Tên nhà cũng ra đời từ đó”. Theo ông Dũng, đây là ngôi nhà đầu tiên tại phố cổ Hội An cùng hai kiến trúc khác là Chùa Cầu và Hội quán Phước Kiến được Bộ Văn hóa công nhận di tích lịch sử văn hóa vào năm 1985. Mặc dù trải qua nhiều biến động nhưng Tấn Ký vẫn còn giữ được gần như nguyên vẹn những giá trị về kiến trúc và văn hóa.
Khi dựng ngôi nhà này, người thợ mộc Kim Bồng ngày xưa đã phối hợp ba phong cách Việt - Nhật - Hoa rất điêu luyện. Căn đầu tiên được thiết kế theo nhà ba gian đúng theo kiểu thức truyền thống của người Việt, trần nhà lợp ngói âm dương. Căn này cũng là điểm nhấn của ngôi nhà với hàng loạt vi kèo, xuyên, trính (thanh gỗ dọc nối các cột) được chạm trổ tinh xảo với những hình thù như: quả bí, hòm thư, con dơi, dải lụa. Phong cách Nhật Bản thể hiện rõ trong cách kết cấu trính “chồng rường giả thủ” ngay vị trí dưới giao điểm hai chiếc kèo. Lối kiến trúc này là sự kết hợp 3 thanh ngang trính biểu trưng cho thiên, địa, nhân và 5 cột đội dọc biểu trưng cho ngũ hành với mong ước an lành.
“Trong ngôi nhà này, lối kiến trúc người Hoa lại nằm trên vì kèo “vỏ cua”. Những thanh vì vòm có dáng cong này còn được gọi là “thanh ngọc như ý” với hình chạm trổ dải lụa vấn quanh hai thanh kiếm đặc trưng của người Hoa xưa!”, ông Dũng cho biết.
Điểm đặc biệt của ngôi nhà này là được dựng nên mà không sử dụng đến một chiếc đinh. Các tấm và thanh gỗ được khớp với nhau hoàn toàn bằng mộng mà vẫn “tự đứng” vững. Chính không gian đầy ấn tượng này đã “hút” các đoàn làm phim, truyền hình đến thực hiện các cảnh quay. Tấn Ký cũng là ngôi nhà cổ duy nhất tại Hội An được các nhà lãnh đạo của Việt Nam và thế giới đến thăm như: Tổng bí thư Trường Chinh, Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh, Chủ tich nước Trần Đức Lương, Thủ tướng Phan Văn Khải, Tổng bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc Giang Trạch Dân, Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra…
|
|
Lưu giữ cổ vật vô giá
Hàng ngày, nhà cổ Tấn Ký vẫn mở cửa đón du khách trong và ngoài nước đến tham quan. Bước vào ngôi nhà này, khách sẽ có giác thân thiện, rất dễ chịu vì mùa đông thì ấm, mùa hè thì mát. Đến đây, nhiều người còn được nghe kể về “kho” đồ gia bảo cực kỳ quý giá. Những cổ vật thuộc hàng “độc nhất vô nhị” cùng những câu chuyện khiến người nghe phải kinh ngạc. Cổ vật phải kể đến đầu tiên chính là chiếc chén Khổng Tử (hay còn gọi là chén không đầy). Khi đổ vào chén khoảng 80% nước thì nước vẫn được giữ, thế nhưng khi đổ đầy thì nước trong chén tự chảy hết qua một lỗ nhỏ nằm dưới đáy. Tương truyền, từ hiện tượng kỳ lạ này mà Khổng Tử đã hình thành thuyết Trung Dung với nội dung con người cần phải biết giữ cân bằng, kiềm chế.
Hiện tại nhà cổ Tấn Ký vẫn đang lưu giữ nhiều đồ cổ như: chén, đĩa, bình gốm cổ có niên đại hàng trăm năm. Nhiều đồ cổ bằng gỗ như bàn, ghế khảm xà cừ, hoành phi, tủ kệ… Một món cổ vật độc đáo nữa là bộ liễn “giấy” được làm bằng gỗ cực mỏng treo hai bên gian chính. Và cổ vật cuối cùng mà ông Lê Dũng say sưa kể với tôi là bộ liễn đối Bách điểu. “Hai câu liễn treo trên hai cột được khảm xà cừ rất công phu, có nội dung: Bích xích thùy dương thiên lý vũ/Thập phân minh nguyệt nhất lầu thư (Tạm dịch: Một dãy dương liễu chỉ dài trăm thước đón được cơn mưa từ ngàn dặm/Một mảnh trăng chỉ rộng mười phân rọi sáng cả một căn gác đầy sách)”, ông Dũng lý giải.
Hoàng Sơn
Bình luận (0)