Việt Nam ta có những vị thuốc quý. Những thế hệ lương y đã nghiên cứu, chế biến và sử dụng những dược thảo quý làm thành những bài thuốc chữa bệnh và phòng bệnh cho mọi người, xây dựng nên một nền y học dân tộc cổ truyền khoa học.
Thuốc có bốn dạng: cao - để bôi hoặc dán lên da; đơn - ra thành toa để sắc uống; hườn (hoàn) - được chế ra thành viên hình tròn để uống; tán - được chế ra thành bột cũng để uống. Thuốc trong y học dân tộc được sử dụng chữa bệnh và phòng bệnh theo bốn nguyên tắc: công - tấn công ngay vào bệnh ấy, bổ - làm bổ dưỡng cho thể tạng của người bệnh; ôn - làm ấm cho thân thể người bệnh; lương - làm mát cho thân thể người bệnh.
Bài thuốc ngâm rượu theo toa của các lương y dành cho người lớn tuổi với các vị nhân sâm, hà thủ ô, xuyên khung, bạch thược, sinh địa, phòng phong, đương quy, hoàng khương, quế chi, cam thảo… cũng là một bài thuốc quý để uống. Mỗi ngày trước bữa cơm, một người uống vài chung rượu thuốc thưởng thức mùi thơm, ăn vài chén cơm thấy ngon miệng là đã hạnh phúc rồi. “Lạc nhật tam bôi tửu/Bình minh sổ trản trà/Nhất nhật dâm nhất độ/Lương y bất đáo gia” (Chiều nhắm ba chung rượu/Sáng xơi một ấm trà/Mỗi ngày “vui” một phát/Thầy thuốc chẳng đến nhà) - bài thơ chữ Hán bình dân có tính dị bản ấy thực sự có tính khoa học cao khi nhắc con người sống điều độ, vừa phải.
Những vị thuốc được ra toa ngâm rượu là những vị đã qua xử lý của các lương y. Ở chừng mực nào đó, thảo dược phải được xử lý để loại bỏ những tạp chất và độc chất; giữ lại những chất bổ dưỡng để phát huy dược tính của nó. Ta không lấy làm lạ khi các lương y phải phơi khô thuốc, phải sao (rang trên lửa) hoặc phải chôn thuốc xuống đất rồi sau đó mới đưa lên dùng.
Không hiểu từ bao giờ, một bộ phận lớn bà con ta lại nghe theo những lời mách bảo của những người không có kiến thức về y dược rằng lá cây này hay lắm, rễ cây kia nên thuốc, củ cây nọ chữa được nhiều bệnh… nên sẵn sàng lấy lá, đào rễ, lấy củ ngâm rượu tuốt các thứ. Ở nông thôn, bà con ta đào được củ hoặc rễ gì là lạ là sẵn sàng đem thứ ấy cho ngay vào hũ rượu. Ở TP.HCM, mùa nào người ta ngồi chặt nhỏ để bán một thứ rễ cây màu vàng (nghe nói là nhân trần) trên lề đường Cộng Hòa là mùa ấy có cả ngàn hũ rượu ngâm rễ ấy ra đời.
Nguy hiểm hơn, bà con ta còn ngâm rượu những loại động vật hoặc một bộ phận cơ thể động vật mà không qua khâu xử lý, chế biến. Có người tin “bộ thầy” (bộ sinh dục của dê đực) có tác dụng cường dương tráng thận, cứ tìm mua và cho ngay vào hũ rượu. Có người tin rắn hổ, rắn lục, bìm bịp, rùa mai vàng, bò cạp, ban miêu có tác dụng bồi bổ sinh lực nên tìm mua, giết chết chúng mà chẳng cần làm sạch lòng ruột, cho ngay vào hũ rượu. Tôi không hiểu chất “rượu thuốc” ấy sẽ ra thế nào nếu trước đó vài giờ, con rắn kia vừa ăn xong một con chuột và chưa kịp tiêu hóa.
Niềm tin không có cơ sở khoa học, chỉ được tiếp thu qua lời mách bảo quả thật nguy hiểm. Ngay đến loại thuốc của Trung Quốc như An cung ngưu hoàng hoàn bán giá trên trời, nghe nói là có thể chữa được những cơn tai biến mạch máu não, lại là đầu mối của tai biến, khiến người bị tai biến nằm liệt giường luôn. Ngành y tế kết luận có loại An cung ngưu hoàng hoàn chứa hàm lượng chì, asen và các kim loại nặng cao đến mức phải tiêu hủy.
Quan tâm bảo vệ sức khỏe cho mình, cho gia đình mình là đúng. Thế nhưng, nhẹ dạ cả tin vào những lời mách bảo, đồn đoán để ngâm những bài thuốc rượu tào lao, ẩu tả không qua xử lý vật ngâm là hết sức sai lầm. Bà con ta cần phải tỉnh táo khi ngâm một bình rượu thuốc, khi dùng một loại thuốc ngoại nhập chưa được kiểm nghiệm. Còn ngâm đại, uống đại thì e rằng chẳng những “Lương y bất đáo gia” mà ta còn phải đến nhà thương trên xe cấp cứu sớm.
Vũ Đức Sao Biển
>> Dược tửu: Uống đúng mới bổ
>> Điều tra việc sản xuất, kinh doanh rượu "bổ
>> Phát hiện rượu ngâm động vật 'quý hiếm
Bình luận (0)