Đường tắt thiên đường Okinawa

Cùng với Sardina (Ý), Nicoya (Costa Rica), Ikaria (Hy Lạp) và Loma Linda (Mỹ), những hòn đảo ở tỉnh Okinawa của Nhật Bản đã làm thành một bản đồ Blue Zone hoàn hảo vẽ lại chân dung những người sống thọ nhất thế giới. Trên thế giới, người Nhật dễ dàng đạt được cột mốc sống 100 tuổi hơn bất kỳ nước nào. Hơn thế ở Okinawa, tỷ lệ người mắc chứng xơ vữa động mạch, ung thư bao tử, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú rất thấp.

Đối trọng lớn nhất của chế độ dinh dưỡng Địa Trung Hải ở phương Tây chỉ có thể là Nhật Bản ở phương Đông. Ở Địa Trung Hải, phô mai, sữa chua và các chế phẩm từ sữa chiếm vị trí quan trọng trong khẩu phần ăn và ngược lại, chúng lại vắng bóng trong bữa ăn của người Nhật; thay vào đó là cá. Người dân Okinawa cứ đều đặn mỗi tuần phải ăn 3 bữa cá. Ngoài điểm giống với các khu vực Blue Zone khác là tiêu thụ nhiều loại hạt nguyên cám, rau củ, người Okinawa ăn nhiều đậu hũ và rong biển khô konbu hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới. Mực và bạch tuộc, vốn giàu chất taurin là một loại a xít amin giúp giảm cholesterol và ổn định huyết áp, là món ăn thường xuyên của người dân đảo.

Nhưng có hai loại rau củ đặc sản của Okinawa mà người ngoài đành phải mua về ăn chứ không thể trồng ngon được là khoai lang tím và khổ qua. Khoai lang tím giàu chất chống ô xy hóa flavonoid, carotenoid, lycopene cũng như vitamin E. Khẩu phần ăn giàu hàm lượng vitamin E là “vũ khí” giúp người già ở đây tránh xa chứng mất trí và kéo dài thời gian trước khi tình trạng lão suy ập đến. Còn khổ qua Nhật goya được đánh giá là rất có tác dụng trong việc kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường. Khách du lịch khi đến Okinawa luôn được khuyến khích thử món goya chanpuru truyền thống - khổ qua xào với đậu hũ, trứng và thịt heo. Trong khi đó, hai thức uống đặc trưng nhất ở đây là trà hoa lài và trà nghệ - “người bạn đồng hành suốt đời” của người dân Okinawa.

Một nguyên tắc giống nhau giữa các nơi này là khẩu phần ăn hạn chế calorie, hay đơn giản là ăn ít. Ikaria, Okinawa và Sardinia đều từng bị nạn thiếu lương thực hoành hành nên theo thời gian bao tử của họ được huấn luyện để phù hợp với tình hình. Nhiều chuyên gia dinh dưỡng phương Tây thường khuyên những nước phát triển phải giảm khẩu phần những 40% thì may ra mới đi được “đường tắt” đến Okinawa.

Thêm một bí quyết nữa mà bạn có thể học được từ người Okinawa là “hara hachi bu”, nghĩa là “dừng ăn khi no 8/10 phần”. Giáo sư John Mather, Giám đốc Viện Sức khỏe và Lão khoa thuộc Đại học Newcastle (Anh) còn đùa: “Nếu bạn là một con chuột thì quả là tin tốt lành”.