EURO 2024 có đến hai 'bảng tử thần'

Cái sự mạnh, yếu trong môn bóng đá thì muôn thuở chỉ có ý nghĩa tương đối, nhưng dù là ước lệ đi nữa, thật khó phản bác: bảng B và bảng D là hai bảng "nặng ký" nhất tại VCK EURO 2024. Không cần giới thiệu đẳng cấp cao của Ý, Croatia và Tây Ban Nha tại bảng B. Nhìn từ một khía cạnh, bảng D hơi lép vế do "chỉ có" Pháp và Hà Lan thật sự đáng kể, nhưng ở một khía cạnh khác, nếu Ba Lan hoặc Xứ Wales vượt qua vòng play-off thì cả hai đội còn lại trong bảng D đều hơn hẳn đội Albania ở bảng B.

AFP

Thật ra, khái niệm "bảng tử thần" (được báo giới sử dụng lần đầu tiên tại World Cup 1970, khi Brazil, Anh, Romania và Tiệp Khắc nằm chung bảng) chỉ thật sự có ý nghĩa trong thể thức thi đấu "chuẩn", tức trong bảng có 4 đội và chỉ 2 đội được đi tiếp. Trong hoàn cảnh như vậy, thì có đến hai dạng "bảng tử thần". Một là bảng đấu có 3 đội cực mạnh (ít nhất 1 đội cực mạnh sẽ bị loại); hai là bảng có 4 đội mạnh đều (cân tài cân sức nên không dễ đoán ai đi tiếp). Còn trong hoàn cảnh cụ thể của EURO thời nay thì vẻ ngoài "tử thần" của bảng B thật ra không có nhiều ý nghĩa. Khả năng cao là cả Tây Ban Nha, Ý lẫn Croatia đều sẽ đi tiếp. Khi Đức, Bồ Đào Nha, Pháp rơi vào "bảng tử thần" của EURO 2020 (đội còn lại là Hungary), họ đều lọt vào giai đoạn knock-out, trong đó Bồ Đào Nha là đội lấy vé vớt (một trong 4 đội hạng ba có thành tích tốt nhất).

Nếu như Tây Ban Nha, Ý, Croatia đều thắng Albania ở bảng B thì hành trình vượt qua vòng bảng của họ đã gần như an toàn, chẳng còn gì là khốc liệt nữa khi các đội mạnh ấy trực tiếp so tài với nhau. Cần lưu ý: theo bảng xếp hạng hiện thời của FIFA thì Albania chính là đội yếu nhất tại VCK EURO 2024! "Bảng tử thần" này sẽ chỉ được kích hoạt trong trường hợp Albania gây được bất ngờ. Trong khi đó, nếu Xứ Wales hoặc Ba Lan vượt qua vòng play-off, họ đều có khả năng lấy điểm của Pháp hoặc Hà Lan. Áo cũng có khả năng như thế. Khi ấy, điểm số trong bảng sẽ được phân chia cho cả 4 đội và không chắc đội số 3 chung cuộc có lấy được vé vớt hay không. Nguyên tắc chung là hễ đội chót bảng có điểm thì xác suất để đội số 3 lấy được vé vớt giảm đi. Bảng D của Hà Lan và Pháp sẽ khốc liệt hơn bảng B của Ý, Tây Ban Nha, Croatia vì điều này.

"Bảng nào nặng hơn?", đây không phải là câu hỏi "cho vui", mà là câu hỏi quan trọng để dự đoán khả năng đi tiếp của từng đội, nhất là các đội có khả năng đứng thứ 3 chung cuộc. Và đấy là câu hỏi bao trùm cả 6 bảng của VCK EURO, dù tất nhiên hai bảng B và D vẫn đáng chú ý hơn cả. Bảng B là bảng duy nhất tại EURO 2024 có đến 3 đội đang nằm trong tốp 10 của bảng xếp hạng FIFA, nhưng hễ đẳng cấp của Ý, Tây Ban Nha, Croatia càng cao thì tính khốc liệt càng giảm đi, vì Albania càng khó gây bất ngờ.

Hãy tạm xem bảng xếp hạng hiện thời của FIFA là một thước đo cho đẳng cấp các đội. Thứ hạng FIFA tổng cộng của 4 đội trong bảng nói lên "sức nặng" của bảng đấu (con số càng nhỏ thì đẳng cấp càng cao). Khoảng cách về thứ hạng FIFA giữa đội mạnh nhất và yếu nhất trong từng bảng nói lên mức độ cân bằng của bảng đấu (con số càng nhỏ thì càng cân bằng). Vậy, theo lý thuyết vừa nêu, bảng D mới là bảng đấu có đẳng cấp chung cao hơn cả (thứ hạng FIFA tổng cộng của 4 đội là 61, trong trường hợp Xứ Wales có vé). Còn cân bằng nhất là bảng A (khoảng cách giữa Đức và Scotland là 20 bậc).