Fanpage giả mạo có tích xanh hoành hành trên Facebook

Lướt Facebook, Thu Minh, 24 tuổi, sinh sống tại Đồng Nai, liên tục nhận được quảng cáo về việc hỗ trợ "thu hồi vốn bị treo" hoặc lấy lại tiền bị mất do lừa đảo qua mạng. Các quảng cáo này cắt ghép bản tin thời sự của VTV24, đăng ảnh có logo của cơ quan chức năng như Thanh tra Bộ Công an, Cục An ninh để tạo niềm tin với người dùng.

Lừa đảo trên Facebook ngày càng lộng hành

Không chỉ cắt ghép nội dung, lợi dụng hình ảnh từ cơ quan chức năng, kẻ gian còn liên tục chạy quảng cáo lừa đảo dội bom người dùng. Những nội dung lừa đảo như "thu hồi vốn bị treo", "thủ tục báo cáo của cảnh sát" được Facebook phân phối dưới hình thức quảng cáo, tài trợ để có thể tiếp cận nhiều người dùng hơn.

Không dừng lại ở đó, kẻ gian còn tạo các fanpage lấy tên một số đơn vị của Bộ Công an như "Cục An ninh", "C02", sau đó dùng ảnh đại diện là công an hiệu. Nguy hiểm hơn, chúng còn lấy được tích xanh của Facebook cho những fanpage mạo danh. Điều này khiến người dân dễ mất cảnh giác, tin rằng đây là trang thông tin chính chủ của cơ quan chức năng, do đó sẽ dễ bị dẫn dụ hơn.

ẢNH: THIÊN TRƯỜNG

Để tạo lòng tin với nạn nhân, các fanpage giả, có tích xanh này đăng tải các nội dung cảnh báo lừa đảo, khuyến cáo người dân nên khai báo cơ quan chức năng. Sau đó chúng cắt ghép hình ảnh để quảng cáo các dịch vụ như tiếp nhận hồ sơ có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản, hỗ trợ lấy lại tiền bị treo, thu hồi tiền lừa đảo... Đánh vào tâm lý, kẻ gian còn cam kết chỉ thu tiền sau khi người dân đã lấy lại được tiền.

Sau khi đã lấy được lòng tin, lừa người dùng nhắn tin hỗ trợ, các đối tượng tiếp tục dẫn dắt, hướng dẫn nạn nhân đăng nhập các đường link lạ, tải ứng dụng giả mạo nhằm đánh cắp thông tin tài khoản hoặc mã OTP, từ đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng, ví điện tử. Chiêu trò lừa đảo này khiến nhiều người đã bị lừa lại tiếp tục sập bẫy lần hai.

Trước diễn biến phức tạp của các đối tượng lừa đảo qua Facebook, Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát đi cảnh báo người dân cần thận trọng, cảnh giác. Nếu thấy nghi ngờ, người dân cần liên hệ cơ quan công an gần nhất để kiểm tra, xác minh và báo cáo nếu phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo.

Lỗ hổng Facebook khiến fanpage giả mạo cũng có tích xanh

Theo ông Mai Thanh Phú, chuyên cung cấp các dịch vụ mạng xã hội, việc các fanpage lừa đảo có thể qua mặt Facebook để được cấp tích xanh vô cùng nguy hiểm. Chúng không chỉ đánh lừa được nạn nhân mà những trang giả mạo này còn khó bị báo cáo do đã được nền tảng "xác minh". Điều này dẫn đến thực trạng dù phát hiện dấu hiệu nghi ngờ và bị người dùng report (báo cáo), các trang Facebook giả mạo vẫn lộng hành.

Tích xanh Facebook là dấu hiệu để nhận biết trang đã được xác thực chính chủ. Việc này không chỉ bảo vệ chủ nhân của tài khoản tốt hơn mà còn giúp người dùng phân biệt được các trang chính thức của tổ chức với trang mạo danh. Tuy nhiên những lỗ hổng của Facebook đã cho phép kẻ gian có thể lấy được tích xanh, ngay cả với trang lừa đảo.

Quy trình cấp tích xanh thông thường yêu cầu người nổi tiếng, doanh nghiệp phải cung cấp giấy tờ tùy thân, giấy phép kinh doanh kèm một số tham chiếu để chứng minh tầm ảnh hưởng, độ uy tín cá nhân. Riêng các cơ quan chính phủ sẽ được hỗ trợ riêng.

Theo ông Phú có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc fanpage giả mạo nhưng vẫn có được tích xanh của Facebook. Không loại trừ trường hợp các đối tượng xấu đã mua những trang có sẵn tích xanh, sau đó đổi tên, ảnh đại diện để lừa đảo. Ngoài ra Facebook cũng cung cấp thêm dịch vụ "thuê tích xanh". Dù chưa khả dụng ở Việt Nam nhưng người dùng vẫn có nhiều cách để sử dụng dịch vụ với giá chỉ vài trăm nghìn đồng một tháng. Khả năng thứ ba là kẻ gian đã làm giấy tờ giả để qua mặt hệ thống xét duyệt của Facebook.

Ông Phú cho biết, nếu gặp các fanpage có nội dung lừa đảo, người dùng nên báo cáo cho nền tảng bằng cách nhấn vào biểu tượng ba chấm trên trang, chọn "Báo cáo" và nêu rõ lý do là giả mạo, lừa đảo. Ngoài ra khi được phân phối các quảng cáo "thu hồi tiền bị treo", người dùng nên ấn phím tắt và báo cáo bằng cách: Nhấn vào biểu tượng ba chấm trên trang, chọn "Báo cáo" và nêu rõ lý do là giả mạo hoặc lừa đảo. Nếu được Facebook phân phối các quảng cáo ngẫu nhiên, người dùng cũng có thể chọn "Ẩn quảng cáo" hoặc "Báo cáo" với lý do lừa đảo, gian lận hoặc mạo danh.

Trong khi đó, cơ quan chức năng khuyến cáo người dân không cung cấp thông tin, chuyển tiền cho bất kỳ bên nào khi chưa kiểm tra danh tính, độ uy tín. Người dùng cũng không nên truy cập các đường link hoặc tải ứng dụng lạ về máy, tránh bị đánh cắp thông tin. Khi phát hiện bị lừa đảo, nên báo ngay cho cơ quan công an gần nhất, tuyệt đối không làm theo các "hướng dẫn lấy lại tiền" trên mạng xã hội.