Đề án thu phí ô tô vào trung tâm của Sở GTVT Hà Nội đang nhận nhiều ý kiến trái chiều từ chuyên gia. Trao đổi với báo chí chiều nay 30.10, ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội, cho biết đề án này mới chỉ là nghiên cứu đề xuất của Sở báo cáo các cấp có thẩm quyền quyết định.
 |
Ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT Hà Nội |
N.T |
Mức phí từ 50.000 - 100.000 đồng/lượt
Vì sao Hà Nội lại muốn thu phí ô tô vào nội đô, thưa ông?
Năm 2017, HĐND TP.Hà Nội đã thông qua Nghị quyết 04/2017 với 37 nhiệm vụ đồng bộ để quản lý phương tiện, giảm ùn tắc giao thông. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng giao thông vận tải chưa đồng bộ theo quy hoạch, các tuyến vành đai 1, 2, 3 chưa được đầu tư, vành đai 4, vành đai 5 chưa được đầu tư. Các tuyến đường sắt đô thị đều chậm tiến độ, theo như dự kiến. Tỷ lệ vận tải hành khách công cộng chưa đạt theo yêu cầu đề ra.
Tình trạng ùn tắc giao thông vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt vào giờ cao điểm và các dịp lễ, tết tập trung đông người. Vì vậy, việc tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp tăng cường quản lý phương tiện giao thông cá nhân theo Nghị quyết 04, trong đó có “giải pháp thu phí phương tiện xe cơ giới đường bộ đi vào một số khu vực nhằm hạn chế ùn tắc giao thông”.
Ngoài thu phí ô tô, việc hạn chế xe máy tiến tới dừng hoạt động của xe máy vào năm 2030 cũng là một trong 37 nhóm giải pháp tổng thể này. UBND thành phố đã giao Sở GTVT xây dựng đề án, thống nhất sẽ trình tại kỳ họp cuối năm của HĐND xem xét, thông qua.
Xin ông cho biết mức phí dự kiến thu được xác định trên căn cứ nào?
Đề án nghiên cứu một số nội dung cơ bản: khái niệm phí, phạm vi thu phí và mức thu phí. Về khái niệm thu phí, “phí giảm ùn tắc” là loại phí mới, không trùng với bất kỳ loại phí nào để tránh phí chồng phí. Đối tượng chịu phí chủ yếu là xe cá nhân dưới 9 chỗ, xe vận tải hàng hoá không bị thu phí, nên không làm tăng chi phí xã hội.
Người điều khiển xe nếu không cần thiết không đi vào vùng ùn tắc, nếu đi vào thì phải chịu phí, nói cách khác là loại phí này để điều chỉnh hành vi.
Phạm vi thu phí được xác định theo ranh giới vành đai 3 trở vào, đây cũng là khu vực thường xuyên ùn tắc giao thông, thuận tiện trong việc bố trí các trạm thu phí, các xe ngoại tỉnh đi qua Hà Nội có thể vượt qua vành đai 3 mà không cần vào nội đô.
Mức thu phí cũng dựa trên 3 nguyên tắc: thứ nhất không nhằm thu ngân sách, mà là biện pháp tài chính tác động đến người tham gia giao thông, đảm bảo chi cho việc tổ chức thu phí, phương án bảo trì, vận hành.
Thứ 2, phải đủ tác động đến hành vi của người tham gia giao thông. Thứ 3 phải phù hợp điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo khả năng chi trả của người dân. Tạm tính là mức 100.000 đồng trở lên mới có tác dụng điều chỉnh hành vi. Khung mức thu phí được tạm xác định từ 50.000 - 100.000 đồng/lượt. Mức phí cụ thể sẽ căn cứ vào khảo sát phương tiện, mức đầu tư cụ thể...
 |
Bản đồ 87 trạm thu phí dọc vành đai 3 Hà Nội |
Sở GTVT |
Không thể đợi vận tải công cộng tốt mới hạn chế xe cá nhân
Các chuyên gia cho rằng, đề án thu phí ô tô vào trung tâm Hà Nội thiếu thuyết phục và khả thi. Lý do, phương tiện vận tải công cộng của thành phố chưa đủ sức đáp ứng nhu cầu người dân. Ông nói gì về điều này?
Nhiều quan điểm cho rằng phải phát triển vận tải công cộng (VTCC) thì mới hạn chế phương tiện cá nhân (PTCN). Nhưng thực tế qua nghiên cứu cho thấy, 2 cái này phải tác động tương hỗ với nhau, nếu không hạn chế PTCN thì VTCC không thể phát triển được.
Tỷ lệ vận chuyển hành khách của xe buýt hiện nay mới được 12%, nhưng thực tế là đi xe máy tiện quá nên người dân không lựa chọn xe buýt. Trừ giờ cao điểm đông, còn bình thường xe buýt 80 chỗ chỉ chở có 10 - 20 khách.
Về năng lực, VTCC hoàn toàn có thể đạt tới 50%, nhưng do ùn tắc, tốc độ xe buýt trong nội đô chậm nên người dân không lựa chọn. Không thể nói là VTCC chưa tốt nên chưa hạn chế xe cá nhân, mà phải làm song hành.
Với một loại phí mới, mọi người rất băn khoăn, nhưng tôi nghĩ đây là cần thiết để điều chỉnh hành vi của người tham gia giao thông. Những người đi xe cá nhân không cần thiết sẽ không đi vào vùng thu phí, còn các xe vận tải hàng hoá không bị thu phí, nên không làm tăng chi phí xã hội.
Lo ngại trạm thu phí dày đặc?
Theo đề án có tới 87 trạm thu phí được dựng lên quanh vành đai 3, điều này có dẫn tới tình trạng trạm thu phí dày đặc bao quanh nội đô thành phố hay không?
Các trạm thu phí sẽ kết nối với với Trung tâm điều hành giao thông thông minh của thành phố. Trạm thu phí sẽ tương tự như các giá long môn biển báo giao thông trên các tuyến đường, gắn camera nhận diện, quét biển số xe để thu tiền.
Trạm thu phí không dựng barie hay rào chắn, không có làn luồng như trạm BOT nên không ảnh hưởng đến mỹ quan hay gây ùn tắc. Như tốc độ của Singapore hiện nay thì xe chạy 70 km/giờ vẫn thu phí được, còn đường nội đô của chúng ta hiện nay thì xe chạy 50 km/giờ.
Về lâu dài khi đề án được thông qua, sẽ phải nghiên cứu thêm cơ chế pháp lý về xử lý xe chậm nộp phí hay trốn thu phí.
Đối tượng thu phí: các xe ô tô di chuyển từ bên ngoài vào trong khu vực thu phí có nguy cơ ùn tắc giao thông (trừ các phương tiện được miễn phí: xe ưu tiên theo quy định hiện hành, xe công an, quân đội, xe cứu thương, xe cứu hỏa; xe công vụ; xe buýt công cộng, xe ô tô vận tải hàng hóa,...).
Các phương tiện được miễn phí có điều kiện: xe hộ gia đình và xe ô tô của cơ quan công sở trong khu vực thu phí bắt buộc phải đi lại qua khu vực thu phí được miễn phí theo lượt nhất định.
Các đối tượng được giảm phí: xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách (xe hợp đồng, xe du lịch, taxi...).
Bình luận (0)