Học sinh có điểm dưới trung bình sẽ tăng cao?

Tiến sĩ Trần Nam Dũng, giảng viên Khoa Toán - Tin, Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM, khá tâm đắc với đề minh họa: “Nếu đề thi lớp 10 năm học 2016 - 2017 chỉ có 2 ý tương đối thực tiễn thì đề năm nay có những thay đổi mạnh mẽ theo hướng thực tiễn và tích hợp. Hơn một nửa số câu gắn với thực tiễn, trong đó có những câu gắn toán với các môn học khác (quang học, khoa học trái đất). Quan trọng hơn là dù có nhiều bài toán thực tiễn nhưng vẫn chuyển tải được những kiến thức, kỹ năng toán học, như mô hình hàm số (bài 4, 6), các tính chất và định lý hình học (bài 3, 5, 7, 10)”.

Đặc biệt, theo tiến sĩ Dũng, đề thi đã bỏ những phần mà trước đây được coi không thể thiếu trong một đề thi tuyển sinh lớp 10 là giải phương trình, chứng minh bất đẳng thức, chứng minh hình học, thay bằng những điều bổ ích hơn, đại chúng hơn. “Đó là một sự dũng cảm đáng ghi nhận. Đề cũng đã khắc phục được những điểm yếu của đề thi năm 2016 - 2017, như đưa vào độ chính xác trong phép tính gần đúng”, ông Dũng nhấn mạnh và khẳng định: “Với đề thi minh họa này, Sở đã đi rất đúng hướng trên con đường đổi mới dạy và học trong trường phổ thông, ít nhất là ở bộ môn toán”.

Ông Nguyễn Thanh Hiếu, GV Trường THPT Lê Quý Đôn, cho rằng nếu những năm trước đây câu hỏi phân loại là câu hình học phẳng thì năm nay đề thi đã thay đổi khi câu hỏi này nằm ở câu số 3 chỉ ở mức thông hiểu và vận dụng. Trong đó, kiểu bài của câu 4, 6, 8, 9 khá giống kiểu đề thi SAT của Mỹ. Câu số 7 thí sinh cần phải có kiến thức về chương quang học của chương trình giáo khoa vật lý lớp 9. “Tôi ủng hộ kiểu đề mới này vì đa phần các câu hỏi thực tiễn không khó, HS hoàn toàn có thể đọc, hiểu đề và tự tư duy giải bài chứ không như trước đây, giải bài theo dạng rất rập khuôn”, ông Hiếu nói.

Lãnh đạo phòng Giáo dục trung học của Sở GD-ĐT nhận xét phần lớn GV môn toán còn dạy tủ, máy móc, không rèn cho HS biết suy luận, tư duy, phân tích để tìm ra lời giải. Điều này thể hiện HS không biết khai triển, không biết giải phương trình mà toàn bấm máy, sử dụng chiêu trò, không công bố chủ đề của bài toán vận dụng thì không làm được. Một số GV dạy cho HS trung bình, yếu tư tưởng rất lệch lạc là không cần làm phần hình học mà chỉ cần làm phần đại số là có thể đạt điểm trung bình.

Còn HS thì đa số học tủ, học vẹt, không biết suy luận, tư duy, giải quyết vấn đề nên gặp vấn đề mới thì bế tắc. Một số HS có điểm trung bình từ 9 trở lên mà bài thi tuyển sinh chỉ có 5 - 6 điểm cũng cần phải xem lại cách học, trường cũng cần đặt câu hỏi có phải việc đánh giá quá dễ dãi, theo thành tích? Do vậy, việc biên soạn đề thi theo hướng đổi mới này nhằm thay đổi việc kiểm tra, đánh giá HS theo hướng phát triển năng lực.

Dự kiến vào đầu học kỳ 2, Sở sẽ công bố đề minh họa một lần nữa để GV và HS thêm cơ hội tiếp cận với việc đổi mới.