Guinea - đất nước nhiều lần trải qua đảo chính và các vụ ám sát

Một lực lượng đặc nhiệm của quân đội Guinea ngày 5.9 bắt giữ Tổng thống Alpha Conde và ban bố lệnh giới nghiêm vô thời hạn trên cả nước, theo AFP.

Lực lượng này cũng tuyên bố bãi bỏ hiến pháp, đóng cửa biên giới và giải tán quốc hội. Họ thông báo sẽ triệu tập nội các trong ngày 6.9 và những ai không đến dự sẽ bị coi là nổi loạn. Các thống đốc và quan chức cấp cao cũng  bị thay bằng chỉ huy quân sự.

Đây không phải là lần đầu tiên biến động chính trị diễn ra tại quốc gia Tây Phi này. Trước khi ông Conde trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên được bầu lên qua dân cử ở Guinea vào năm 2010, quân đội đã hai lần lên nắm quyền ở nước này vào năm 1984 và năm 2008.

Đất nước từng là thuộc địa của Pháp này giành được độc lập vào năm 1958. Khi đó, ông Ahmed Sekou Toure lên làm tổng thống.

Theo The New York Times, sau khi Tổng thống Sekou Toure qua đời vào ngày 26.3.1984, Thủ tướng Louis Lansana Beavogui lên làm tổng thống lâm thời, trong khi chờ đảng của ông Sekou Toure tổ chức cuộc bầu cử mới. Song, đầu tháng 4.1984, chỉ 3 ngày sau đám tang của cố tổng thống, các nhân vật cấp cao trong quân đội gồm Lansana Conte và Diarra Traore thực hiện một cuộc đảo chính không đổ máu và lên nắm quyền.

Sau cuộc đảo chính, ông Conte lên làm tổng thống của Guinea cho đến khi qua đời vào ngày 23.12.2008. Vài giờ sau khi ông Conte mất, một nhân vật trong quân đội là Moussa Dadis Camara đảo chính và trở thành tổng thống của Guinea cho đến khi ông Alpha Conde được bầu lên vào năm 2010.

Các nhà lãnh đạo ở Guinea cũng đã đối mặt nhiều vụ ám sát. Đầu năm 2005, đoàn xe của cố Tổng thống Conte bị xả súng khi đang di chuyển ở thủ đô Conakry của Guinea. Vụ tấn công làm các vệ sĩ của ông Conte bị thương nặng, nhưng tổng thống may mắn thoát chết, IOL News đưa tin.

Theo AP, người kế tiếp là Tổng thống Camara vào tháng 12.2009 cũng bị một sĩ quan quân đội bắn trọng thương sau một vụ đấu khẩu kịch liệt giữa hai bên. Sau vụ này, ông Camara đến Burkina Faso và vẫn sống lưu vong ở nước này cho đến nay.

Bản thân đương kim Tổng thống Conde của Guinea, người vừa bị lực lượng quân đội bắt giữ, cũng sống sót sau một âm mưu ám sát vào năm 2011, AP đưa tin. Các tay súng đã bắn vào dinh thự tổng thống lúc sáng sớm, khiến một cận vệ của ông Conde thiệt mạng và nhiều người bị thương.