Hãi hùng những trò chơi team building gợi dục: Hình thành văn hóa lệch lạc

Phản ứng của bà thế nào khi xem hình ảnh nhóm phụ nữ lột cả áo lót để múc nước khi chơi team building gợi dục ở bãi biển Cửa Lò, cũng như những trò team building "trời ơi đất hỡi" mà Thanh Niên đăng tải?

Tôi không thấy sốc bởi đã từng được xem những clip về các trò chơi team building mang tính gợi dục và phản cảm ở Việt Nam suốt thời gian dài vừa qua. Chẳng qua bây giờ mạng xã hội phát triển hơn trước nhiều, số lượng người tham gia cũng đông đảo hơn, nên sức lan tỏa của những clip như dùng áo lót để múc nước cũng mạnh mẽ hơn, đập vào mắt nhiều người.

Tôi chỉ sốc ở chỗ khi mà xã hội Việt Nam phát triển theo hướng ngày càng văn minh hơn, nhất là trong thời đại của công nghệ, những nhất cử nhất động nào dễ gây chú ý thì sẽ có nhiều ống kính ghi nhận và sau đó dễ dàng tung lên mạng. Thế nhưng hóa ra vẫn có rất nhiều người hoàn toàn không quan tâm và nhận thức được cách cư xử có văn hóa trong một tập thể và ở nơi công cộng.

Có nhiều ý kiến nhận định, những trò chơi team building mang tính chất gợi dục, thô bỉ, phản cảm ngày càng nhiều hơn và có xu hướng “nở rộ” hơn những trò chơi cộng đồng khác. Theo bà đâu là nguyên nhân?

Tôi đồng ý với nhận định đó. Tất nhiên có nguyên nhân là vì internet và các thiết bị công nghệ ngày càng phổ cập rộng rãi. Số lượng người tham gia mạng xã hội ngày càng đông đảo hơn trước nên những clip dễ dàng bị tung lên mạng. Nhưng nguyên nhân chính là mức sống và điều kiện kinh tế cao hơn ngày xưa, nhiều công ty ra đời, nhiều trường học cũng thường xuyên tổ chức cho học sinh, sinh viên đi du lịch, dã ngoại, cho nên hoạt động team building ngày càng phát triển.

Mặt khác khi mà những trò chơi team building ngày càng trở nên quen thuộc, nhàm chán, thì xu hướng tìm đến những trò chơi gây sốc, gợi dục, thô bỉ cũng phổ biến hơn, với một tư duy lệch lạc, sai lầm của nhiều công ty du lịch là làm những trò chơi team building phải cho khác người, câu khách, cùng sự dễ dãi chấp nhận của khách hàng, khiến cho những trò chơi team building kiểu này ngày càng lan rộng.

Một hậu quả cũng thấy rõ là sức lan tỏa của những trò chơi team building dung tục, phản cảm rất mạnh. Có nhiều người, nhiều tập thể với nhận thức kém sẽ bắt chước làm theo bởi vì họ cho rằng làm như vậy là hay, là gây sốc. Và từ đó sẽ hình thành những “chuẩn mực” văn hóa lệch lạc trong môi trường công ty, trường học, cơ quan, gây tác hại không nhỏ.

Tiến sĩ Hà Thanh Vân

Thậm chí xu hướng ưa chuộng những trò chơi team building mang tính chất gợi dục, thô bỉ ngày càng được ưa chuộng và phổ biến bởi lối tư duy, lối nghĩ cho rằng: làm vậy mới vui vẻ, thoải mái, thể hiện được cá tính, thể hiện được sự đoàn kết. Rằng chơi như vậy mới là xu hướng giải phóng mọi sự cấm cản, mọi định kiến, là thể hiện nam nữ bình đẳng, thể hiện tinh thần nữ quyền, mới là chơi hết mình, là sống thật với bản thân mình. Rồi khi những clip đó được tung lên mạng, bên cạnh những lời chê, những ý kiến phản đối, cũng có rất nhiều lời tung hô, ủng hộ khiến những người trong cuộc lại càng tin tưởng vào sức lan tỏa của những trò chơi team building của mình. Chưa kể đến những trò chơi team building mang ý đồ phục vụ cho truyền thông bẩn, quảng cáo bẩn, tự gây sốc để mọi người biết đến tên tuổi của công ty du lịch tổ chức và các khách hàng tham dự.

Tiến sĩ Hà Thanh Vân

NVCC

Khi được yêu cầu tham gia những trò team building mang tính chất dung tục, không phù hợp với văn hóa Việt Nam, thì nên giải quyết tình huống ấy như thế nào?

Nếu bản thân cảm thấy khó chịu, không thoải mái, không phù hợp với tính cách của mình thì nên từ chối. Xét cho cùng, việc tham gia những trò chơi team building là hoàn toàn tự nguyện và người tham gia có quyền từ chối nếu cảm thấy chúng không hợp với mình.

Các công ty, trường học, cơ quan khi tổ chức các chuyến du lịch hay hoạt động có trò chơi team building nên có sự cân nhắc, lựa chọn những trò chơi phù hợp với tính chất của công ty, trường học, cơ quan, không nên chạy theo những trò chơi team building lố bịch, phản cảm, vừa gây ra sự không thoải mái cho các thành viên, vừa dễ gây ra cái nhìn thiếu thiện cảm của nhiều người đối với công ty, trường học, cơ quan.

Các trò chơi team building là để hướng con người ta thể hiện năng lực, tính cách theo hướng tích cực, chứ không phải là để những hành vi có tính bản năng, thiếu văn hóa diễn ra và bộc phát không kiềm chế được.

Với những trò team building gây xốn mắt, có những hành vi thể hiện gợi dục, sẽ để lại những hệ lụy gì?

Hệ lụy là rất rõ ràng. Khi tham gia những trò chơi team building “bẩn” này, đầu tiên là hình ảnh của công ty, cơ quan, trường học và các thành viên sẽ xấu đi trong mắt của nhiều người. Người ta có khuynh hướng cho rằng công ty, trường học, cơ quan mà tổ chức những trò chơi team building như vậy thường là các công ty có văn hóa kém, tổ chức lỏng lẻo, không kiểm soát tốt, người lãnh đạo và nhân viên không đứng đắn, không văn minh. Dư luận xã hội bây giờ không như ngày xưa, sức lan tỏa rất rộng, cho nên một công ty, trường học, cơ quan, cá nhân mà mang hình ảnh xấu, bị công chúng đánh giá, chê bai thậm tệ, thì danh tiếng cũng như việc hoạt động sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.

Nhiều cá nhân tham gia trò chơi team building gây xốn mắt, có những hành vi thể hiện gợi dục cũng bị chỉ trích, lên án nặng nề. Ngoài chuyện một số phụ nữ cởi áo lót như trong một clip đình đám về chơi team building vừa rồi bị lên án mạnh mẽ, bị chỉ mặt bêu tên trên mạng xã hội, bị đồn đoán là chồng bỏ, đuổi ra khỏi nhà, thì ngay trên mạng xã hội và nhiều diễn đàn trên mạng cũng có không ít những clip về các trò chơi team building phản cảm, gợi dục, kèm theo là những lời lên án gay gắt, chỉ trích các cá nhân tham gia, làm ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của các cá nhân đó.

Ở một khía cạnh khác, một hậu quả cũng thấy rõ là sức lan tỏa của những trò chơi team building dung tục, phản cảm rất mạnh. Có nhiều người, nhiều tập thể với nhận thức kém sẽ bắt chước làm theo bởi vì họ cho rằng làm như vậy là hay, là gây sốc. Và từ đó sẽ hình thành những “chuẩn mực” văn hóa lệch lạc trong môi trường công ty, trường học, cơ quan, gây tác hại không nhỏ.

Với cộng đồng mạng, khi thấy những clip về các trò team building không chuẩn mực, thì đâu sẽ là cách ứng xử phù hợp nhất?

Theo tôi thì nên hạn chế đăng tải những trò chơi team building gợi dục lên mạng, hoặc nếu có đăng tải thì nên che mờ khuôn mặt của các cá nhân và những hình ảnh phản cảm. Ngoài ra không nên chia sẻ trên những tài khoản cá nhân, mà hãy để cho báo chí, các phương tiện truyền thông, các cơ quan có thẩm quyền chia sẻ và lên tiếng chính thức. Về phía các cơ quan có thẩm quyền, theo tôi cũng nên xem xét bổ sung một số hình phạt, sự chế tài đối với các cá nhân, công ty, trường học, cơ quan nếu phát hiện thấy có những trò chơi team building phản cảm, dung tục, gây xôn xao dư luận xã hội, tác động xấu đến nhận thức của mọi người.