Mọc tràn lan
Số liệu thống kê sơ bộ cho thấy diện tích đất ở ĐBSCL bị cây mai dương xâm lấn lên đến 6.000 ha, cây sinh sôi nảy nở tràn lan với mật độ dày đặc.
Theo ghi nhận của chúng tôi, cây mai dương thường mọc trải dài theo bờ các con sông rạch, khu công nghiệp bỏ hoang, đất nông nghiệp… Ở Khu đô thị mới Nam sông Cần Thơ, loài cây này có mặt khắp nơi. Đặc biệt, ở một số khu rừng miền Tây, cây mai dương đang phát triển dữ dội. Ban quản lý Vườn quốc gia Tràm Chim (H.Tam Nông, Đồng Tháp) phải hết sức khổ sở để chống chọi trước mức độ lây lan của loài cây được đặt ở ngưỡng báo động này.
|
|
Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Vườn quốc gia Tràm Chim, cho biết: “Vào khoảng những năm 80 - 90 của thế kỷ trước, diện tích rừng bị cây mai dương xâm lấn chỉ khoảng 10 ha, nay đã lên đến hơn 2.000 ha (25% diện tích rừng), trong đó vài trăm héc ta cây mọc dày đặc”.
Đe dọa môi trường sống
“Mặc dù lực lượng của Vườn quốc gia Tràm Chim thường xuyên ra quân chặt cây, đốt, cắt trái… nhưng cây mai dương vẫn tiếp tục phát triển nhanh, lấn át các loài thực vật bản địa. Kể cả cỏ trời, bãi năn của sếu cũng bị ảnh hưởng. Không chỉ xâm hại đến diện tích rừng tràm, loài cây này còn đe dọa trực tiếp đến môi trường sống của nhiều loài chim, bò sát… Từ đó, phá vỡ đa dạng sinh học của Vườn quốc gia, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi sinh, sinh kế của người dân”, ông Hùng lo lắng.
Các nhà khoa học đánh giá mai dương là loài cây nguy hại. Nếu không sớm tiêu diệt thì chỉ trong thời gian ngắn, Vườn quốc gia Tràm Chim có nguy cơ mất các loài động, thực vật quý hiếm. Hiện nay, mai dương không chỉ gây hại với Vườn quốc gia Tràm Chim mà đang là mối đe dọa đến đời sống của một số loài động, thực vật của vùng đồng bằng Nam bộ, Đông Nam bộ...
|
|
Tiến sĩ Dương Văn Ni, Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên (Trường ĐH Cần Thơ), cho biết: “Giải pháp hữu hiệu nhất là tiêu diệt chúng ngay từ nhỏ bằng cách nhổ cả cây con. Các địa phương cần tổ chức đội ngũ chuyên môn để phổ biến rộng rãi cho cộng đồng biết về tác hại nguy hiểm của loại cây này”. Theo Viện Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT), có 3 biện pháp cơ bản để diệt cây mai dương là thủ công, hóa học và sinh học; trong đó biện pháp sinh học đã được tiến hành ở Úc, Thái Lan... như thả mọt đục hạt, sâu đục thân, đục ngọn cây, nhưng đến nay, ở nước ta chưa được áp dụng. Còn theo nghiên cứu của Vườn quốc gia Tràm Chim, có 5 loại hóa chất diệt cây mai dương thích hợp theo từng chu kỳ sinh trưởng gồm: Glyphosate, Truyclopyr, Paraquat, Metsulfuronmethyl và 2,4D.
Ngoài ra, theo khuyến cáo của các nhà chuyên môn, hạt của cây mai dương rơi xuống, theo nước trôi tới đâu sẽ mọc cây tới đó. Do vậy, cần phải tiêu diệt chúng trước mùa mưa để hạn chế sự nảy mầm, sinh sôi. Cần thiết có thể sử dụng hóa chất với nồng độ cho phép. Nếu không có giải pháp căn cơ, tiêu diệt kịp thời thì kinh phí Nhà nước bỏ ra để diệt trừ loại cây này về sau là rất lớn.
|
Cây mai dương còn có một số tên gọi khác như: cây ngưu ma vương, cây trinh nữ nhọn, cây mắc cỡ Mỹ… Tên khoa học là Mimosa pigra, thuộc họ Mimosaceae, có nguồn gốc từ Trung Mỹ. Cây này thuộc loại cây bụi, đa niên, thường mọc ở nơi đất trống, ẩm ướt.... Cây cao đến 6 m, phân thành nhiều nhánh, thân và cành có nhiều gai nhọn. Từ lúc hạt nảy mầm đến lúc cây ra hoa khoảng 6 - 8 tháng. Trái màu nâu, chứa từ 14 - 26 hạt. Một cây sản sinh được 9.000 hạt. Hạt rất dễ phát tán theo gió hay trôi theo dòng nước, có thể giữ sức nảy mầm trên 20 năm. Cây mai dương khi sinh sôi mạnh tạo thành một thảm cây bụi cao, làm cho các loài cây khác không phát triển được. |
Nguyễn Đức
Bình luận (0)