Để hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp nước sạch sinh hoạt, anh được hướng dẫn phải nộp bản công chứng hộ khẩu, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất. Nếu không có hộ khẩu, thì anh buộc phải sử dụng nước với giá kinh doanh, cao gấp nhiều lần. Tương tự như vậy, hợp đồng cung ứng điện sinh hoạt cũng yêu cầu có hộ khẩu.
Năm 2006, khi thảo luận làm luật Cư trú, rất nhiều ý kiến đã đề nghị xóa bỏ hình thức quản lý cư dân bằng hộ khẩu; Sửa luật năm 2013, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khi đó cũng nhất quán: cái gì có lợi cho dân thì làm và càng giảm phiền toái cho dân càng tốt. Nhưng cuối cùng thì hộ khẩu vẫn còn đó như một bằng chứng cho những rào cản về thủ tục hành chính. Phát biểu mới đây của Bí thư Thành ủy TP.HCM đề nghị gỡ bỏ hộ khẩu trong tuyển dụng cán bộ, công chức, viên chức và công tác tuyển sinh của thành phố, lại làm dấy lên làn sóng đồng tình, đòi bỏ hộ khẩu.
Sự thực thì “hộ khẩu”, với ý nghĩa nguyên thủy là một phương thức quản lý dân cư, tuy rằng đã lạc hậu (quản lý theo hộ gia đình, thay vì quản lý cá nhân) nhưng không có tội. Cơ quan quản lý, nếu không muốn thay đổi bằng một phương thức quản lý văn minh, hiện đại hơn thì đó là việc của họ. Nhưng lỗi chính gây ra những phiền hà, rắc rối cho người dân nằm ở khoảng 480 loại quy định “neo” vào hộ khẩu từ thủ tục điện, nước đến tuyển sinh, tuyển dụng, như kể trên. Phương thức quản lý lạc hậu (chưa biết có thuận tiện cho cơ quan quản lý hay không) vô hình trung đã gây ra những bức xúc cho người dân.
Hộ khẩu với mục đích bảo vệ an ninh, trật tự cho công dân, đã bị các ngành, thậm chí là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ lấy làm sợi dây ràng buộc, thêm điều kiện có tính áp đặt. Trong chứng minh thư, thẻ căn cước đã có thông tin về hộ khẩu, nhưng khi tham gia vào bất kỳ một giao dịch nào đều phải kèm theo hộ khẩu. Hơn nữa, người ta đã dùng hộ khẩu để hạn chế quyền hiến định của người dân.
Công nghệ thông tin phát triển là tiền đề cho phép đổi mới toàn diện phương thức quản lý cư dân theo hộ khẩu. Nhưng trong khi chờ sự đổi mới đó, việc cần làm ngay là phải cắt bỏ tất cả những quy định không phù hợp từ cuốn sổ này vì nó đang gây ra nhiều hệ lụy cho người dân; Không nên dùng hộ khẩu để khống chế các quyền tự do đi lại, học hành, thi cử, làm việc, khám chữa bệnh, thụ hưởng dịch vụ... của người dân nữa.
Bình luận (0)