Iran đã viện dẫn cơ sở pháp lý nào để tấn công Israel?

Trong một bài đăng trên X, phái đoàn thường trực của Iran tại LHQ cho biết Iran quyết định tấn công Israel theo Điều 51 Hiến chương LHQ "sau 13 ngày Hội đồng Bảo an im lặng và không hành động, cũng như không lên án các hành động gây hấn của chế độ Israel".

Tehran đã đe dọa sẽ có hành động đáp trả sau khi một tòa nhà ngoại giao của Iran ở Damascus (thủ đô Syria) bị không kích hôm 1.4, khiến 7 sĩ quan của lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thiệt mạng, trong đó có 2 tướng. Iran cáo buộc Israel thực hiện vụ tấn công này nhưng Israel không thừa nhận.

Trên X, phái đoàn thường trực của Iran tại LHQ cũng đăng tải tuyên bố bằng văn bản mà phái đoàn gửi cho LHQ để thông báo và giải thích lập trường của Iran về vụ tấn công nhằm vào lãnh thổ Israel đêm 13.4 (rạng sáng 14.4 theo giờ Việt Nam). Theo tuyên bố này, Iran cho rằng họ đã thực thi quyền tự vệ theo Điều 51 Hiến chương LHQ.

Điều 51 quy định: "Không một điều khoản nào trong Hiến chương này làm suy yếu quyền tự vệ căn bản của cá nhân hoặc tập thể nếu một thành viên LHQ bị tấn công vũ trang, cho đến khi Hội đồng Bảo an áp dụng các biện pháp cần thiết để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Các biện pháp mà các thành viên LHQ áp dụng trong việc thực thi quyền tự vệ này phải được báo cáo ngay cho Hội đồng Bảo an và không được gây ảnh hưởng đến quyền hạn và trách nhiệm của Hội đồng Bảo an, căn cứ theo Hiến chương này, trong việc thực hiện các hành động mà Hội đồng thấy cần thiết để duy trì hoặc khôi phục hòa bình và an ninh quốc tế vào bất cứ lúc nào".

REUTERS

Trong tuyên bố của mình, phái đoàn thường trực của Iran tại LHQ cáo buộc Hội đồng Bảo an đã không làm tròn trách nhiệm. "Thật đáng tiếc, Hội đồng Bảo an đã không làm tròn trách nhiệm duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, để cho Israel vượt qua các lằn ranh đỏ và vi phạm các nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế. Những vi phạm như vậy đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực cũng như đe dọa hòa bình và an ninh của khu vực và quốc tế", tuyên bố cho biết.

"Cộng hòa Hồi giáo Iran sẽ không do dự trong việc thực thi quyền tự vệ cơ bản của mình khi cần thiết. Nếu chế độ Israel có hành động gây hấn quân sự một lần nữa, phản ứng của Iran chắc chắn và nhất định sẽ mạnh mẽ và cương quyết hơn", phái bộ Iran nhấn mạnh, song cũng khẳng định nước này không muốn "leo thang" hay "xung đột".

Hội đồng Bảo an dự kiến tiến hành cuộc họp khẩn cấp về vụ tấn công của Iran trong chiều 14.4 (giờ New York, Mỹ), theo đề nghị của Israel.

"Cuộc tấn công của Iran là mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòa bình và an ninh toàn cầu và tôi mong Hội đồng sẽ sử dụng mọi biện pháp để có hành động cụ thể chống lại Iran", Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan viết trong một bài đăng trên X.

Theo IRGC, tòa nhà lãnh sự trong khuôn viên Đại sứ quán Iran ở Damascus đã trở thành mục tiêu của các tên lửa được phóng từ máy bay F-35 của Israel trong vụ tấn công hôm 1.4. 7 sĩ quan IRGC thiệt mạng, trong đó có 2 chỉ huy cấp cao là tướng Mohammed Reza Zahedi và tướng Mohammad Hadi Haji Rahimi.

Iran cáo buộc Israel vi phạm Hiến chương LHQ, luật quốc tế cũng như các công ước quốc tế về quan hệ ngoại giao và lãnh sự. Hội đồng Bảo an LHQ khi đó đã không đưa ra được tuyên bố lên án vụ tấn công vì sự phản đối của Mỹ, Anh và Pháp.