Kế hoạch tàu chiến kỳ dị của Mỹ

Ảnh ý tưởng của hệ thống TALONS và SideArm - Ảnh: DARPA

Cơ quan Các dự án quốc phòng hiện đại (DARPA) thuộc Lầu Năm Góc là nơi ra lò các chương trình cải tiến và chế tạo vũ khí chủ lực cho quân đội Mỹ. Các chuyên gia của cơ quan này luôn tìm kiếm những phương hướng sáng tạo mới để giúp hệ thống khí tài quân sự Mỹ có thể thích ứng với sứ mệnh chiến đấu tương lai.

Mới đây, DARPA đã công bố những ý tưởng mới nhất cho chương trình Điểm do thám khai thác chiến thuật (TERN). Đây là chương trình nghiên cứu chung giữa DARPA với Văn phòng nghiên cứu hải quân nhằm phát triển một hệ thống cho phép cải biến các tàu chiến nhỏ thành khí tài đa nhiệm, có thể đảm trách các sứ mệnh chiến đấu, tình báo và vận hành máy bay không người lái (UAV).

Kế hoạch cải biến tàu chiến thành tàu sân bay cỡ nhỏ cho UAV được đưa ra trong bối cảnh có ý kiến nhận định rằng vai trò chiến lược của tàu sân bay Mỹ không còn thích hợp với chiến tranh tương lai do chi phí đắt đỏ và dễ trở thành “mồi ngon” cho các tên lửa chống hạm tầm xa. Với chương trình TERN, Lầu Năm Góc hy vọng giảm thiểu chi phí phát triển lẫn vận hành mà vẫn có được các loại tàu khu trục hay hộ tống hiện đại với tính linh hoạt và phạm vi hoạt động cao hơn, đồng thời có thể chở UAV để trở thành “hàng không mẫu hạm mini”.

Hiện nay, chương trình TERN đã qua giai đoạn thiết kế sơ bộ để chuyển sang giai đoạn R&D (Nghiên cứu và phát triển) với chủ lực là 2 tập đoàn công nghệ quốc phòng Northrop Grumman và AeroVironment. Trên website Darpa.mil đã xuất hiện thông tin về 2 công nghệ mới vô cùng độc đáo, thậm chí có phần kỳ quặc, để cải tiến tàu chiến thành tàu sân bay mini.

Nhằm khắc phục điểm yếu tàu không đủ chỗ để chứa UAV, các chuyên gia thuộc chương trình TERN đã nêu ý tưởng cất máy bay vào một khoang chứa lớn lơ lửng trên không và nối vào đuôi tàu chiến bằng một sợi cáp dài. Các lãnh đạo DARPA tỏ ra rất hào hứng và gọi đây là TALONS (Các hệ thống hải quân kéo lên không trung).

Ngoài vai trò như khoang chứa UAV, hệ thống TALONS còn có thể mang theo các thiết bị do thám, radar hiện đại bay trên trời và được tàu kéo đi. Ý tưởng này có thể trang bị cho tàu chiến một “cột ăng ten” cao chót vót, từ đó mở rộng tầm quan sát và hiệu quả của các cảm biến thám báo.

Hiện nay, thiết bị quan sát trên tàu chiến thường được gắn vào đỉnh của đài chỉ huy và không thể nhìn xa quá đường chân trời. Nếu hệ thống TALONS bay cao hơn 457 m thì tầm quan sát sẽ trải rộng hơn trước rất nhiều, giúp tàu chiến nhanh chóng phát hiện mục tiêu từ rất xa.

Một công nghệ khác mà DARPA cho rằng có thể áp dụng được cho chương trình TERN là SideArm (cánh tay máy bên hông). Theo trang The Motley Fool, SideArm bao gồm các cần cẩu gắn trên boong tàu vươn ra hai bên hông tàu, ở đầu mút gắn gọng kìm để kẹp UAV. Khi cần cất cánh, cần cẩu sẽ xoay nhanh quanh trục để tạo lực ly tâm “ném” máy bay ra xa, giúp UAV nhanh chóng đạt được tốc độ và khoảng cách cần thiết.

Ngược lại, sau khi máy bay hoàn thành nhiệm vụ và trở về tàu, cần cẩu sẽ “tóm” lấy UAV rồi xoay từ từ để giảm tốc độ và đưa thiết bị trở lại khoang chứa. Các chuyên gia đánh giá SideArm sẽ cực kỳ hữu dụng trên các tàu khu trục hay hộ tống không đủ chỗ trên boong để lắp đặt đường băng.

Tất nhiên, phải còn mất rất nhiều thời gian để biến các ý tưởng trên thành hiện thực, nhưng TALONS và SideArm đang thu hút rất nhiều chú ý của các chuyên gia công nghệ lẫn quân sự và đầy tiềm năng giúp DARPA hoàn thành mục tiêu xây dựng một hệ thống TERN hoàn chỉnh với ít nhất 237 “tàu sân bay mini”.