|
|
La Lay- “cô gái ngủ trong rừng”
Cách đây hơn 4 năm, người viết trót “hẹn hò” với một anh lính biên phòng đang đứng chốt ở La Lay nên đã phóng xe máy lên hội ngộ. Nhớ mãi chuyện khi dừng lại hỏi đường, dân bản ai cũng nhiệt tình nói “gần rồi, vài “cây” nữa thôi nhưng đi mãi mà không thấy... đến.
Cao xấp xỉ 800m so với mặt nước biển và cách trung tâm TP.Đông Hà hơn 120 km... đó là những con số ấn tượng về La Lay. Khổ nỗi đường dạo ấy đang thi công nên vắng teo và toàn bụi. Vậy mà đến nơi, chén rượu và cuộc chuyện trò trong đêm sương cùng những anh “lính quân hàm xanh” đã thổi tan những mệt mỏi dọc đường. Thiếu tá Nguyễn Tuấn Anh, khi đó là Trạm phó trạm biên phòng cửa khẩu La Lay giới thiệu rằng nhắc đến vùng đất này thì phải nhắc đến núi Chẽ cao gần 1.000m. “Hình thù ngọn núi khá kỳ dị, đỉnh núi sụp xuống chia ra hai phần rõ rệt... Nhìn thì rất gần nhưng đi thì cả ngày mới đến nơi”- thiếu tá Anh nói. Còn thiếu uý Lê Thế Mỹ thì tiếu lâm rằng: “Dân trên này thưa lắm, đi xe máy trên đường mà thấy người đi ngược lại để bóp còi là... vui rồi. Đường vắng ngắt chỉ nghe thấy tiếng mấy viên đá cuội va vào lốp xe và tiếng hót của một vài loài chim không biết từ bụi cây nào vọng đến”.
Xúc động nhất là khi họ dẫn chúng tôi lên cột mốc chủ quyền R.16 vào sáng hôm sau. Đó là cột mốc được dựng từ năm 1979 trên một tảng đá, dù nhỏ bé nhưng rất có thần, có thế. Đứng từ trên cao này nhìn xuống, cảnh trí quanh khu vực hiện lên như tranh vẽ với núi đồi trùng điệp, lẫn trong sương... Ngay vào lúc đó, dù không nói với nhau điều gì nhưng tôi và thiếu tá Anh, thiếu úy Mỹ đã tin rằng rồi sẽ có ngày La Lay sẽ có cơ hội tỏa sáng.
La Lay bây giờ dẫu đổi thay nhiều so với 4 năm về trước, song vẫn còn nguyên sơ lắm. Kể từ cầu treo Đakrông, hết đường Hồ Chí Minh nhánh tây cho đến Quốc lộ 15D chỉ có mỗi thị tứ Tà Rụt là nhộn nhịp. Cũng chẳng trách khi La Lay chỉ được chính phủ Việt Nam và Lào nâng cấp lên cửa khẩu chính mới từ năm 1998. Tiếp giáp La Lay cũng chỉ là núi rừng thuộc địa giới hành chính của các xã vùng khó của H.Đakrông và H.Sa Muồi (tỉnh Salavan, Lào). Người Pa Kô, Vân Kiều chiếm tỉ lệ tới 80% tại khu vực La Lay. Trình độ dân trí chưa cao và sống chủ yếu bằng các sản phẩm nông nghiệp nhưng năng suất rất thấp.
Có người vì quá yêu La Lay mà bảo rằng nơi ấy tựa như một “cô gái ngủ trong rừng”, dẫu xinh đẹp nhưng khi vừa vươn vai thức dậy, hãy còn rón rén thẹn thùng khi từng bước khám phá bầu trời rộng lớn bên ngoài...
Không còn là giấc mơ
Nếu cầm trên tay tập hồ sơ của UBND tỉnh Quảng Trị gửi chính phủ và các bộ ngành liên quan báo cáo thuyết minh về việc nâng cấp cửa khẩu chính La Lay thành cửa khẩu quốc tế, hẳn nhiều người cũng sẽ có suy nghĩ như tôi. Rằng cơ hội đã thực sự đến với La Lay và nếu biết nắm bắt, mọi thứ “không còn là một giấc mơ”... Về giao thông, việc La Lay trở thành cửa khẩu quốc tế là một điểm nối hoàn hảo cho Hành lang kinh tế đông tây (EWEC), mà gần gũi nhất là các vùng đông Thái Lan, nam Lào và đông bắc Campuchia. Bởi so với việc đi qua cửa khẩu Lao Bảo, nhiều tuyến đường bộ qua cửa khẩu La Lay sẽ rút ngắn từ vài chục đến vài trăm km. Mà khi cự ly giảm thì cơ hội để phát triển hợp tác thương mại, đầu tư, du lịch... không có lý do để thụt lùi.
Nhìn gần lại, “chiếc áo mới” của La Lay sẽ đem lại vận hội cho cả H.Đakrông, vốn thuộc 62 huyện nghèo nhất cả nước. Từ những ngày cuối năm 2013 rồi, trò chuyện với người viết, ông Hoàng Nam, Chủ tịch UBND H.Đakrông đã giải bày rằng có cửa khẩu quốc tế La Lay sẽ là tiền đề để hình thành Khu kinh tế thương mại La Lay. “Đó sẽ là vùng động lực trên tuyến đường Hồ Chí Minh, giúp Đakrông thoát nghèo. Đặc biệt, 8/14 xã của huyện nằm trên tuyến sẽ hưởng lợi trực tiếp từ những tác động tích cực do hội nhập quốc tế đem lại”, ông Nam phân tích. Ông Hà Sỹ Đồng, Phó đoàn đại biểu Quốc hội , Trưởng BQL các khu kinh tế tỉnh Quảng Trị cũng bày tỏ sự vui mừng khi 2 Chính phủ Việt Nam - Lào đã ghi nhận sự hợp tác, nỗ lực của 2 tỉnh Quảng Trị - Salavan để đồng ý nâng tầm La Lay thành cửa khẩu quốc tế. Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn nhìn nhận rằng điều kiện nhiều mặt của La Lay là chưa xứng tầm với địa bàn chiến lược. “Để La Lay thực sự tỏa sáng có nhiều việc phải làm. Trong đó, chúng tôi mong muốn chính phủ quan tâm, sớm đô thị hóa khu vực La Lay trở thành 1 thị trấn, cho thành lập khu kinh tế La Lay đồng thời ban hành cơ chế riêng, ưu tiến cho khu kinh tế này để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Trước mắt, chính phủ có thể hỗ trợ về ngân sách bằng cách cho Quảng Trị giữ lại các loại thuế thu được tại cửa khẩu để đầu tư cơ sở hạ tầng. Còn về lâu dài, 2 Chính phủ và 2 tỉnh cần sớm ký kết các văn bản, thống nhất các chính sách để tạo cú hích thực sự cho La Lay trong phát triển”, ông Đồng nói.
Những ngày tháng 6, người viết một lần nữa quay lại La Lay. Cảnh xưa người cũ vẫn lẫn đâu đó, nhưng công cuộc cho sự đổi thay đã chính thức bắt đầu với sự hiện diện của hàng chục loại máy móc đang rầm rập đào đá, phá núi... Chỉ một thời gian nữa, nơi đây sẽ mọc lên quốc môn, trụ sở bưu điện, ngân hàng và hàng chục công trình phụ trợ khác.
Phải, La Lay từng là: “Bên kia núi, con đường vào Salavan/Trưa La Lay nắng chan cột mốc/Em gái Pa Kô nắng hoe nhuộm tóc/ Ngây thơ cười hâm hấp gió Trường Sơn”. Nhưng mai này, La Lay không chỉ có thế, mà sẽ trở mình thành một đô thị vàng ở phía tây H.Đakrông... Cho La Lay cơ hội và hãy gửi khát vọng vào La Lay. Bởi nên nhớ Lao Bảo đã “làm nên chuyện” dù được dựng xây trên nền 1 nhà tù, giữa “thung lũng Bão” cái gì cũng thiếu, trừ gió. Vậy thì đối với La Lay, tại sao không?
|
Quảng Trị xin cơ chế cho cửa khẩu quốc tế La Lay
UBND tỉnh Quảng Trị cho hay vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc xin ứng vốn ngân sách để đầu tư xâu dựng công trình hạ tầng cửa khẩu quốc tế La Lay (H.Đakrông) như san nền bãi chờ nhập, bãi chờ xuất và hạ tầng giao thông 2 km khu vực quốc môn với tổng đầu tư hơn 566 tỉ đồng. Tuy nhiên, do điều kiện khó khăn, nên UBND tỉnh đề nghị chính phủ và các bộ ngành cho ứng trước 300 tỉ đồng để hoàn thiện các hạng mục cấp bách nói trên. Đồng thời, cho cơ chế được sử dụng 50% số thu và toàn bộ số thu vượt tại cửa khẩu La Lay và cửa khẩu Lao Bảo trong thời gian 5 năm (dự kiến khoảng 380 tỉ đồng) để hoàn trả tạm ứng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại khu vực La Lay. |
Nguyễn Phúc
>> Hàng trăm xe gỗ quá tải nằm tại cửa khẩu La Lay
>> Quảng Trị có thêm một cửa khẩu quốc tế
>> Thay đổi giờ đóng mở cửa khẩu quốc tế Lao Bảo
Bình luận (0)