Khó lường an ninh ở biển Đen

Hãng TASS đưa tin Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố xem tất cả tàu thuyền di chuyển qua biển Đen đến các cảng ở Ukraine là các tàu hàng quân sự kể từ 0 giờ ngày 20.7, sau khi thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua vùng biển này hết hạn hôm 16.7. Kiên quyết hơn, Nga nhấn mạnh mọi quốc gia có tàu di chuyển như thế sẽ bị xem là đứng về phía Ukraine tham gia xung đột.

 Diễn biến nóng ở các cảng

Bộ Quốc phòng Nga cho hay nhiều vùng biển quốc tế phía tây bắc và đông nam biển Đen đã được tuyên bố tình trạng tạm thời nguy hiểm đối với tàu thuyền. Liên quan tình hình vùng biển này, AFP ngày 20.7 dẫn lời phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ Adam Hodge cảnh báo khả năng quân đội Nga có thể mở rộng việc nhằm vào các cơ sở ngũ cốc của Ukraine sang tàu thuyền dân sự.

Reuters

Tối qua, Bloomberg đưa tin Bộ Quốc phòng Ukraine ra tuyên bố tương tự, xem mọi tàu đến các cảng của Nga và cảng của Ukraine ở biển Đen do Nga kiểm soát là mục tiêu quân sự, bắt đầu từ ngày 21.7.

Trước đó, giới chức Ukraine cho hay phía Nga tối 19.7 không kích đêm thứ 3 liên tiếp tại các thành phố cảng Odessa và Mykolaiv, khiến ít nhất 21 người bị thương. Theo trang tin The Kyiv Independent, Không quân Ukraine tố phía Nga ồ ạt tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV). Một số tên lửa hành trình phóng trúng khu vực chứa ngũ cốc và dầu tại một cảng ở Odessa, làm thiệt hại các thiết bị bốc dỡ hàng và 60.000 tấn ngũ cốc. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chỉ đạo quân đội tăng cường an ninh tại các cảng, đồng thời cho biết nước này cần thêm các hệ thống phòng không SAMP-T hoặc Patriot.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 20.7 thì cho hay nước này tiếp tục "tấn công trả đũa" Ukraine ở Odessa và Mykolaiv. Theo đó, Nga đã tấn công bằng vũ khí chính xác cao từ biển và trên không, nhằm vào các nhà xưởng và kho chứa xuồng không người lái tại Odessa, đồng thời phá hủy cơ sở hạ tầng nhiên liệu và kho đạn của Ukraine ở Mykolaiv.

Mất an ninh lương thực

Theo Reuters, việc Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc biển Đen và những lo ngại về an ninh tại các tuyến đường biển trong khu vực đe dọa nguồn cung lương thực toàn cầu, do Nga và Ukraine là những nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Giá lúa mì hợp đồng tương lai tăng 8,5% hôm 19.7, mức tăng theo ngày cao nhất kể từ khi nổ ra chiến sự. Tổng thống Zelensky cho hay các cảng bị Nga tấn công hôm 19.7 chứa khoảng 1 triệu tấn lương thực lẽ ra đã giao đến châu Á và châu Phi, còn 60.000 tấn nông sản bị thiệt hại vốn dự định giao đến Trung Quốc. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) ngày 19.7 cho biết việc Nga rút khỏi thỏa thuận có thể khiến tình trạng mất an ninh lương thực toàn cầu trở nên xấu hơn và làm tăng giá lương thực, nhất là tại các nước nghèo.

Trong cuộc họp với các quan chức chính phủ hôm 19.7, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Moscow sẵn sàng quay lại thỏa thuận ngay lập tức nếu mọi điều kiện đã thống nhất trước đó được đáp ứng. Moscow luôn nhấn mạnh việc cần nới lỏng các giới hạn về xuất khẩu lương thực và phân bón của mình, trong khi phương Tây cho rằng đây là đòn bẩy để làm suy yếu các lệnh cấm vận. Ông Putin cáo buộc phương Tây đã "bóp méo hoàn toàn bản chất" của thỏa thuận ngũ cốc, giúp đem lại lợi nhuận cho các công ty châu Âu và gây thiệt hại cho các doanh nghiệp Nga.