Không uống rượu bia nhưng nồng độ cồn nội sinh trong máu, xử phạt có oan sai?

Thảo luận về dự luật Trật tự, an toàn giao thông chiều 22.5, đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu (đoàn Thái Bình) bày tỏ thống nhất với hành vi cấm nồng độ cồn. Song cần giao Bộ Y tế ban hành quy trình kỹ thuật định lượng ethanol máu, có quy định cụ thể về diễn giải kết quả và giá trị tham chiếu đối với những trường hợp tham gia giao thông cần định lượng nồng độ cồn. 

GIA HÂN

Theo đại biểu Thu, trong nhận định kết quả, cần có quy định đối với trường hợp dưới ngưỡng phát hiện của máy xét nghiệm nhưng cao hơn 0 để phân biệt các trường hợp bình thường không uống rượu vẫn có nồng độ cồn trong máu. 

"Lý do, hiện nay đo sinh hóa trong máu người bình thường không uống rượu thì nồng độ cồn vẫn từ 10 - 20 mg/dl, tức là từ 0,01 - 0,02%. Đây là hạn chế của máy xét nghiệm hóa sinh", bà Thu nêu.

Tương tự, đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) đề nghị cần quy định chặt chẽ hơn để tránh xử lý oan sai đối với người không uống bia, rượu tham gia giao thông.

Nhất trí việc cấm nồng độ cồn khi tham gia giao thông nhằm phòng ngừa, làm giảm tai nạn giao thông, song ông băn khoăn: "Quy định cấm nêu trên đã thực sự đầy đủ, chặt chẽ hay chưa? Liệu có dẫn đến việc có trường hợp bị xử lý oan sai hay không, nhất là đối với người điều khiển phương tiện tham giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nội sinh?".

Đại biểu Tuấn dẫn báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định: "Về nồng độ cồn nội sinh, đến thời điểm hiện nay chưa có căn cứ rõ ràng và thực tiễn phát hiện là rất hiếm, có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu nhằm không làm sai lệch kết quả xử lý". 

Theo ông, việc xác định nồng độ cồn nội sinh là "chưa có căn cứ rõ ràng", chứ không phải là không có căn cứ; "thực tiễn phát hiện là rất hiếm" chứ không phải là không có; và "có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu", nhưng kết quả xét nghiệm máu có thực sự chính xác hay không. 

Đại biểu Trần Văn Tuấn cũng kiến nghị cần quy định rõ trường hợp nào thì cần kiểm tra lại qua xét nghiệm máu. Tránh xử lý oan sai đối với người không uống bia, rượu và đồ uống có cồn khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.

Ông đề nghị tiếp tục nghiên cứu, chỉnh sửa, bổ sung khoản 2 điều 10 của dự thảo luật về hành vi bị nghiêm cấm "điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; trừ trường hợp trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn do bị bệnh dẫn đến tăng chuyển hóa nồng độ cồn nội sinh".

Đồng thời, bổ sung quy định trong dự luật về việc giao cho Chính phủ quy định chi tiết trường hợp cần xác định và cách thức xác định nồng độ cồn nội sinh đối với người bị bệnh khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông nhằm tránh việc xử lý oan sai đối với các trường hợp này.

Cấm tuyệt đối nồng độ cồn phải từ số liệu khoa học

Cũng quan tâm đến quy định nồng độ cồn, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương), nhắc lại tại kỳ họp thứ 6 trong phiên thảo luận tổ, ông đã đề nghị không nên quy định cứng nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe, mà nên theo xu hướng của các nước trên thế giới.

"Nhưng mới đây sau khi tham dự một đám cưới ở quê nhà, tôi thấy cấm tuyệt đối nồng độ cồn bằng 0 có khi lại đúng. Vì một bộ phận người dân vẫn có tâm lý nể nang nhau hơn là coi trọng pháp luật", ông Huân nêu.

Trong đợt tiếp xúc cử tri trước kỳ họp thứ 7, đại biểu cho biết, có cử tri nêu ý kiến kiến nghị tiếp tục giữ quy định nồng độ cồn bằng 0 như hiện nay để đảm bảo an toàn giao thông. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng cấm như vậy thì quá chặt.

GIA HÂN

Tương tự, theo ông, trong số các đại biểu Quốc hội vẫn còn 2 luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này. Vì vậy, đại biểu Huân đề nghị ban soạn thảo bổ sung thêm các cơ sở thuyết phục để Quốc hội quyết định sao cho luật thông qua sẽ thấu tình đạt lý, đáp ứng được nguyện vọng của đa số nhân dân.

Ví dụ như có bao nhiêu phần trăm số vụ tai nạn giao thông do rượu, bia gây ra và trong số vụ tai nạn do rượu, bia ấy, có bao nhiêu phần trăm vụ, chủ yếu ở độ tuổi nào, các đặc điểm chung của các nhóm đối tượng vi phạm… 

Nếu số lượng vụ vượt ngưỡng chiếm đa số các vụ tai nạn do rượu, bia gây ra và chỉ tập trung vào một số nhóm đối tượng nào đó thì có thể phân tầng và áp dụng các biện pháp giáo dục truyền thông, nâng cao nhận thức, nghĩa là không nên quy định nồng độ cồn bằng 0. 

"Ngược lại, nếu số liệu thống kê cho thấy, loại hình tai nạn do rượu, bia gây ra chiếm tỷ lệ lớn, phân bổ ở mọi đối tượng, thành phần, độ tuổi không thể vượt ngưỡng hay dưới ngưỡng thì phải đưa quy định nồng độ cồn bằng 0 vào luật. Có như vậy luật được thông qua sẽ đảm bảo tính nghiêm minh, khách quan", đại biểu Huân nhấn mạnh.