Kiên trì dựng kịch thể nghiệm

Khởi đầu từ Sân khấu 5B, kịch thể nghiệm trở nên thịnh hành tại TP.HCM trong thập niên 1990, tạo dấu ấn cho khán giả với nhiều "phá cách" mới mẻ trong dàn dựng, thể hiện, diễn xuất.

Từ khi trở lại sau thời gian dài đóng cửa sửa chữa, từ năm 2018, Sân khấu 5B vẫn kiên trì duy trì dòng kịch thể nghiệm, bằng cách làm mới các vở như: Bên đàng dệt mộng và Duyên ai (đạo diễn Quách Hồ Ninh), Chuyện tình nữ phạm nhân, Chạy (đạo diễn NSND Trần Minh Ngọc), Công lý như mặt trời (đạo diễn Chánh Trực)…

Ái tình ngoài hôn nhân (tác giả Lê Thu Hạnh, đạo diễn: Mỹ Uyên - Quốc Thịnh) là vở kịch thể nghiệm thứ hai của 5B trong năm nay, sau vở Những giấc mơ lóng lánh (dựng lại). Sau đêm công diễn 28.6, vở Ái tình ngoài hôn nhân tái diễn 3 suất trong tháng 7: ngày 2, 7 và 30.

Khi đồng hồ không chỉ là đồng hồ

Lấy bối cảnh một gia đình thị dân, tác giả Lê Thu Hạnh xoáy vào những bất đồng trong quan điểm sống của vợ chồng khiến gia đình rơi vào bi kịch, bản thân người trong cuộc đi quá giới hạn. Ngọc (NSƯT Mỹ Uyên), một người phụ nữ đoan chính, thành đạt đã đi về phía bóng tối. Sau đêm công diễn (28.6), nhiều khán giả đã ở lại chúc mừng thành công của vở, chúc mừng 5B có một vở diễn mới mang tinh thần thể nghiệm rõ nét.

Ngoài thành công trong diễn xuất của diễn viên, điểm đặc sắc của vở diễn nằm ở sự bố trí sân khấu, mượn vật tả ý, nhằm phát huy hết ý nghĩa của vở chứ không bám vào giá trị đời thực hay công năng của vật đó. Đây là điều hiếm thấy trong các vở thể nghiệm trước. Bởi từ khi 5B mở cửa trở lại, hiếm có vở nào dàn dựng như Ái tình ngoài hôn nhân. Vở Bên đàng dệt mộng có tả ý nhưng vẫn đan xen tả thực.

Sân khấu của Ái tình ngoài hôn nhân không bố trí quá cầu kỳ. Tất cả vật dụng xuyên suốt vở đều phục vụ cho mục đích tả ý, ước lệ. Chúng được bày ra ở cảnh này rồi những cảnh sau chúng lại tiếp tục được sử dụng. Như bộ sô pha, cái ghế trong gia đình Ngọc, nó được sử dụng qua rất nhiều cảnh diễn. Trong suốt quá trình chuyển màn, những vật dụng này được di dời, khoác lên mình màu sắc, ý nghĩa khác. Đạo diễn - NSƯT Mỹ Uyên (đồng thời là giám đốc nhà hát) chia sẻ chị và ê kíp không muốn khán giả bị "đóng đinh" ý nghĩ rằng vật dụng chỉ là vật dụng, chẳng hạn cái bàn là cái bàn, mà tất cả mọi thứ xuất hiện trên sân khấu đều để phục vụ ý nghĩa của vở diễn.

5B cung cấp

Đồng hồ - "nhân vật" xuất hiện từ đầu đến cuối vở, là một trong những chi tiết ước lệ đắt giá. Cái đồng hồ khổng lồ nằm phía trên sân khấu, hậu đài phải tháo ra, lắp vào từng mảng vừa nhanh, vừa gọn, đúng với kịch bản khi chuyển màn. Tuy vậy, sau đêm công diễn, đạo diễn Mỹ Uyên tỏ ra tiếc muối, do mấy cái bánh răng đồng hồ - chi tiết quan trọng khác mang tính ước lệ trong vở này - không quay được. Chị tâm sự: "Về bài trí thêm cho sân khấu thì không cần, chỉ cần cho mấy cái bánh răng quay nhưng lại khó. Nhưng như vậy cũng là tả "hết ý" rồi. Ban đầu gia đình của Ngọc hạnh phúc thì đồng hồ nguyên vẹn, lành lặn, khi họ tan vỡ khi mấy cái bánh răng tách ra từng khung".

Vai diễn ông Đồ Hồng (Lâm Thắng) cũng là một điểm sáng khi ê kíp cố gắng sân khấu hóa khái niệm thời gian. Thời gian trong vở này vừa vô hình vừa hữu hình. Nhân vật của Lâm Thắng "đắt" vì ở những cảnh quan trọng, nhân vật này xuất hiện và nhắc nhớ cho những thành viên trong gia đình Ngọc vai trò, trách nhiệm của họ song cũng có thể xem nhân vật này là "vô hình", bởi chính những đoạn đối thoại của Lâm Thắng với các diễn viên khác là sự suy ngẫm của chính họ chứ chẳng có một ông Đồ Hồng nào cả.

NSƯT Mỹ Uyên cho biết mỗi năm Sân khấu 5B sẽ cố gắng dựng 2 - 3 vở thể nghiệm, để duy trì chất riêng của sân khấu này.