'Kỳ án' 3 lần bị tử hình vì giết mẹ: Viện kiểm sát đề nghị hủy án

Chiều 23.5, TAND cấp cao tại Hà Nội tiếp tục xét xử bị cáo Vi Văn Phượng (55 tuổi, trú tại H.Lục Nam, tỉnh Bắc Giang) về tội giết người. Vụ án này kéo dài đã 11 năm, ông Phượng 3 lần bị tuyên án tử hình với cáo buộc giết mẹ ruột là cụ Nguyễn Thị Vui (sinh năm 1926) và liên tục kêu oan.

Kết thúc phần xét hỏi, hội đồng xét xử (HĐXX) tuyên bố chuyển sang phần tranh luận, đại diện Viện KSND cấp cao tại Hà Nội trình bày quan điểm giải quyết vụ án.

PHÚC BÌNH

Chứng cứ buộc tội chưa vững, còn nhiều mâu thuẫn

Theo kiểm sát viên, vụ án đã kéo dài nhiều năm, trải qua nhiều phiên tòa xét xử, ông Phượng lúc nhận tội, khi lại kêu oan. Ban đầu, bị cáo không nhận tội, sau đó nhận tội nhưng khi thì khai giết mẹ lúc 9 giờ, khi lại 11 giờ, cuối cùng kêu oan... Việc này cho thấy lời khai của bị cáo, ngay cả lời khai nhận tội, là không nhất quán.

Ông Phượng được xác định rời nơi đi làm thuê khoảng 11 giờ - 11 giờ 10 phút, gọi điện thông báo việc mẹ chết cho công an và họ hàng lúc 11 giờ 25 phút. Ít phút sau, các nhân chứng đầu tiên có mặt đều đánh giá vết máu đã thâm đen.

Theo kết quả giám định và khám nghiệm, thi thể cụ Vui đã cứng khi bị cáo về nhà, vết máu phải mất 1 - 3 giờ mới chuyển màu thâm đen. Do đó, việc quy kết ông Phượng gây án trong khoảng thời gian sau 11 giờ 10 phút còn mâu thuẫn.

"Nếu cho rằng nạn nhân chết lúc 9 giờ - 9 giờ 30 phút sẽ phù hợp với màu máu thâm đen, nhưng lại không đúng với thời điểm bị cáo về nhà; ngược lại, nếu xác định cụ Vui bị giết sau khoảng 11 giờ sẽ không phù hợp với thời gian màu máu chuyển thâm đen", đại diện viện kiểm sát phân tích.

Về động cơ gây án, lời khai của các nhân chứng là anh em, họ hàng cho thấy bị cáo là người có hiếu; thời điểm xảy ra vụ án kinh tế gia đình cũng không thuộc diện khó khăn vì vợ bị cáo  đi xuất khẩu lao động, mới gửi 50 triệu đồng về để trang trải. 

Về chiếc áo dính máu nạn nhân thu giữ tại hiện trường, phần lớn nhân chứng khẳng định không rõ bị cáo có mặc chiếc áo này tại ngày xảy ra vụ án hay không. Chỉ duy nhất ông Lăng Đức Mạnh (người cùng làm thuê) khai nhìn thấy bị cáo mặc 2 áo, nhưng lời khai của chính người này cũng có sự mâu thuẫn, khi thì khai bị cáo mặc 1 áo, khi lại khai mặc 2 áo.

Kiểm sát viên còn cho rằng cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm (lần 2) chưa thực hiện hết 7 yêu cầu của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao tại quyết định giám đốc thẩm năm 2016. Do đó, các chứng cứ buộc tội với ông Phượng là chưa vững chắc.

Từ những cơ sở trên, đại diện Viện KSND cấp cao tại Hà Nội đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra bổ sung, làm rõ các mâu thuẫn như đã nêu.

PHÚC BÌNH

Có hay không việc bức cung, nhục hình?

Trước đó, trong phần xét hỏi, khi trả lời về các lời khai nhận tội, ông Vi Văn Phượng cho rằng bị cơ quan điều tra dọa bắt con trai để gây sức ép, bị điều tra viên ép cung, đánh đập.

Năm 2016, khi quyết định hủy 2 bản án (đều tuyên ông Phượng mức án tử hình) để điều tra lại, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đề nghị làm rõ 7 vấn đề, trong đó có hay không việc bị cáo bị ép cung.

Tại tòa hôm nay, dù không thể trả lời nhiều câu hỏi do "vụ án xảy ra đã lâu nên không còn nhớ", ông Phượng tiếp tục kêu oan. HĐXX hỏi về các lời khai nhận tội, bị cáo vẫn cho rằng do sợ và bị ép cung.

Được gọi lên đối chất, điều tra viên của Công an tỉnh Bắc Giang nhiều lần khẳng định không có chuyện đánh đập hay ép cung bị cáo. "Việc hỏi cung đảm bảo đúng quy định, quá trình hỏi khách quan, ban đầu bị cáo khai báo thành khẩn, phù hợp với các tài liệu thu thập được", điều tra viên nói.

Đáng chú ý, luật sư bào chữa cho bị cáo dẫn chứng 3 biên bản tường trình, báo cáo của một cán bộ trại tạm giam và 2 can phạm cùng buồng giam với ông Phượng. 3 người này cho biết, họ nhiều lần nghe bị cáo nói về việc bị ép cung, đánh đập khi lấy lời khai.

"Vậy điều tra viên (tên Lượng - PV) cho biết, ông có mâu thuẫn gì với 3 người này không?", luật sư hỏi. Điều tra viên đáp: "Tôi làm nghề điều tra trước nay chẳng mâu thuẫn ai, chỉ vì nước vì dân".

HĐXX cũng đặt nhiều câu hỏi về việc thực nghiệm hiện trường trong giai đoạn sơ thẩm lần đầu: tại sao lại thực nghiệm trong trại tạm giam mà không phải ở hiện trường vụ án; trên nền nhà có nhiều vết máu bắn ra không, bắn như nào; khi thực hiện chém, máu sẽ phun ra trên tường, ra quần áo, ra ngoài nền nhà, có thực nghiệm lại hay không…

Tuy nhiên, vị điều tra viên cho biết không phụ trách thụ lý ở giai đoạn thực nghiệm hiện trường nên không thể trả lời các câu hỏi trên.