Làm đầy sẹo lõm bằng cách nào?

ThS.BS Trần Thị Thúy Phượng hiện song hành công tác tại Đại học Y Dược TP.HCM với vai trò Giảng viên Bộ môn Da liễu và bác sĩ điều trị tại Đơn vị Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương. Trong nhiều năm giảng dạy và khám chữa bệnh, bác sĩ không ngừng áp dụng nhiều công nghệ, phương pháp và phác đồ điều trị Sẹo lõm.

Sẹo lõm là gì và phân loại sẹo

Theo bác sĩ chia sẻ, sẹo lõm (sẹo rỗ) hình thành khi bị giảm hay mất mô tại chỗ tổn thương. Chúng ta có thể bị sẹo lõm sau mụn trứng cá, nốt, nang nhiều, mụn viêm lâu ngày không điều trị; sau chấn thương, cào gãi, nặn mụn hay các thương tổn trên da và sau thủy đậu hay một số bệnh lý da.

Sẹo lõm được chia làm 3 loại chính, mỗi loại có đặc điểm và độ sâu khác nhau.

• Sẹo đáy nhọn là những vết sẹo hẹp, có đường ranh giới rõ ràng, hình dạng hình V, đường kính < 2mm, kéo dài sâu vào lớp bì sâu hoặc thậm chí là mô dưới da.
• Sẹo đáy tròn có thể có đường kính lên đến ⩾5 mm. Chúng có hình dạng giống như một chiếc chảo hoặc nhấp nhô.
• Sẹo đáy vuông là những vết sẹo lõm có đường kính lớn hơn (1–4 mm), hình dạng hình U, với các cạnh sắc nét, kéo dài 0.1-0.5 mm vào lớp hạ bì. Bề mặt của chúng lớn hơn so với sẹo đáy nhọn và không thuôn nhọn về một điểm ở đáy.

Việc chọn lựa phương pháp điều trị phụ thuộc nhiều vào loại sẹo. Mỗi loại sẹo có phương pháp điều trị khác nhau. Trong đó, sẹo đáy nhọn là loại sẹo rất sâu, sâu vào lớp bì, khiến chúng khó cải thiện với các phương pháp tái tạo da thông thường. Thường một bệnh nhân có tồn tại nhiều loại sẹo cùng một lúc.

Các phương pháp điều trị sẹo lõm:

Với nhiều năm khám điều trị, ThS.BS Trần Thị Thúy Phượng đã ứng dụng nhiều phương pháp điều trị có thể sử dụng để điều trị sẹo bao gồm laser tái tạo bề mặt, lăn kim, cắt đáy sẹo, mài mòn da, tái tạo da bằng hóa chất, tiêm chất làm đầy... Sự lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp phụ thuộc vào loại sẹo và mức độ nghiêm trọng của sẹo lõm, cũng như mong đợi và ưu tiên của bệnh nhân.

Phương pháp điều trị sẹo được sử dụng nhiều hiện nay phải kể đến các loại laser tái tạo bề mặt. Các laser này cải thiện sẹo thông qua việc tạo ra các tổn thương nhỏ trên da và tác động nhiệt làm kích thích tăng sinh collagen và làm đầy các sẹo lõm. Hai loại laser thường được sử dụng là laser CO₂ và laser Er:YAG.

Bên cạnh đó, lăn kim có tác dụng tương tự laser vi điểm trên da nhưng không có hiệu ứng nhiệt. Lựa chọn điều trị dành cho sẹo lõm đáy tròn hoặc đáy vuông nông. Dụng cụ lăn kim gồm một con lăn vô trùng mang nhiều kim, tạo ra nhiều vi lỗ trên da ở mức độ nhú bì tùy theo độ dài kim. Kỹ thuật này tương đối an toàn cho tất cả loại da và ít nguy cơ tăng sắc tố da sau viêm.

Laser và lăn kim có thể phối hợp với huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) hay các yếu tố tăng trưởng khác giúp nâng cao hiệu quả điều trị.

Lột da bằng hóa chất cũng là một phương pháp tái tạo bề mặt, giúp tăng sinh collagen và cải thiện sẹo lõm. Trong đó, người ta sử dụng các loại hóa chất như salicylic acid, glycolic acid, pyruvic acid, hoặc trichloroacetic acid… Lựa chọn hóa chất và nồng độ của hóa chất tái tạo da cần phụ thuộc đặc điểm của vùng da điều trị và mức độ nặng của sẹo. Do đó, việc thực hiện kỹ thuật lột da bằng hóa chất nên được thực hiện tại các cơ sở y tế để tránh nguy cơ tạo sẹo và tăng hay giảm sắc tố da.

Siêu mài mòn da cũng là một kĩ thuật tái tạo bề mặt để điều trị sẹo lõm. Trong đó người ta sử dụng tinh thể aluminum oxide bào mòn cơ học da tổn thương để kích thích tái tạo da mới. Microdermabrasion tác động trên da một cách nhẹ nhàng, chỉ loại bỏ lớp ngoài cùng của làn da, thúc đẩy quá trình bong vảy tự nhiên. Kỹ thuật này có thể thực hiện nhiều lần với khoảng cách ngắn, gây ít đau đớn, không cần gây tê và có thể thực hiện nhiều đợt. Tuy nhiên, có thể để lại tác dụng phụ như vết bầm, cảm giác bỏng châm chích, nhạy cảm ánh sáng và đôi khi đau.

Bên cạnh các phương pháp tái tạo bề mặt, các bác sĩ cũng có thể sử dụng kỹ thuật tách đáy sẹo để cải thiện sẹo lõm cho khách hàng. Kỹ thuật tách đáy sẹo giúp giải phóng các xơ sợi kéo bề mặt da lõm xuống tạo sẹo. Với phương pháp này, các sẹo được cải thiện hiệu quả sau 1-3 lần điều trị, đặc biệt là các sẹo đáy tròn. Lợi ích của phương pháp mới này là dễ thực hiện, chi phí thấp, thời gian nghỉ dưỡng ngắn, phù hợp với nhiều loại da (I-IV), ít biến chứng, cải thiện sẹo đáng kể mà không gây tổn thương bề mặt da. Nhược điểm là có thể gây đau trong một số trường hợp. Các biểu hiện sau làm như bầm và sưng thường xuất hiện trong 1-2 tuần. Tuy nhiên cần thực hiện đúng kỹ thuật bởi các bác sĩ da liễu có kinh nghiệm nhằm không gây ra các biến chứng làm tình trạng sẹo nặng hơn.

Với những sẹo khó cải thiện hơn, bác sĩ có thể thực hiện kỹ thuật cắt bỏ sẹo và nâng, khâu mô hay ghép mô. Hoặc có thể sử dụng các chất làm đầy, tiêm dưới sẹo nhằm làm đầy sẹo một cách nhanh chóng.

Có nhiều phương pháp điều trị sẹo lõm được phát triển và mỗi phương pháp đều đóng vai trò khác nhau trong việc điều trị sẹo trứng cá. Vì nhiều loại sẹo có thể xuất hiện trên cùng một bệnh nhân, việc kết hợp các phương pháp khác nhau là quan trọng để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất. Đồng thời, bạn nên kết hợp chăm sóc và phục hồi da sau các liệu trình điều trị. Ngoài việc cải thiện tình trạng đỏ, nhạy cảm, các sản phẩm kem dưỡng giúp thúc đẩy sẹo lõm đầy nhanh hơn và hạn chế tăng sắc tố. Đừng quên chống nắng trong thời gian điều trị để làn da luôn khỏe mạnh.

Phương pháp tốt để ngăn chặn sẹo là điều trị mụn trứng cá kịp thời để giảm thiểu sự lan rộng và thời gian viêm nhiễm. Và khi có sẹo, bạn nên đến khám, tư và điều trị với bác sĩ da liễu để giúp sẹo có thể cải thiện một cách nhanh chóng, hiệu quả và an toàn.